چکیده
تدوین الگوی راهبردی بر مبنای ترسیم و تشریح محیط امنیتی در سطوح منطقه ای در روند تحول و افزایش قدرت و رفع تهدیدات منطقه ای با تحلیل مناسب از امنیت ملی میسر می باشد.
با توجه به راهبرد منطقه ای جمهوری اسلامی ایران در جهت پیشبرد اهداف منطقه ای در غرب و جنوب غرب آسیا، کشور لبنان به لحاظ موقعیت خاص ژئوپلیتیک و برخورداری از مؤلفه های مختلف تأثیر گذار در این زمینه می تواند در راهبردهای اصلی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در منطقه ی جنوب غرب آسیا نقش آفرین باشد.
این تحقیق با روش توصیفی – تحلیلی و با بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای به دنبال پاسخ به این سؤال است که لبنان چه جایگاهی می تواند در راستای تأمین امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران در جنوب غرب آسیا داشته باشد؟
نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان می دهد که لبنان به دلیل واقع شدن در سواحل استراتژیک مدیترانه از حیث دارا بودن موقعیت ویژه در محل اتصال سه قاره و همجواری با رژیم توسعه طلب صهیونیستی و برخورداری از اکثریت جمعیت شیعه به عنوان قوی ترین مؤلفه ی همگرایی و نیز حضور محوری حزب االله در لبنان در افق بلند مدت راهبردی جمهوری اسلامی ایران از اهمیت فوق العاده ای برخوردار بوده و نقش مؤثری
۰۹۳۸۳۵۰۱۲۱۳ *E-mail: shahryar.nosrati@yahoo.com
1
در تعامل با جوامع شیعه مذهب غرب و جنوب غرب آسیا و ارتقاء سطح امنیتی و رفع تهدیدات و نهایتاً تأمین امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران دارد.
واژگان کلیدی: امنیت ملی، جنوب غرب آسیا، قدرت، شیعه، راهبرد منطقه ای
(۱ مقدمه
این یک اصل پذیرفته شده است که بخشی از پایه های امنیت ملی کشورها، در خارج از مرزهای آنها مستقر شود. در واقع، بخشی از امنیت ملی هر کشوری در خارج از مرزهای آن کشور تأمین می شود. (www.hawzah.net) برخلاف نظر تحلیلگران و رسانه های بین المللی، حوزه ی امنیت ملی ایران در تنگه هرمز و خلیج فارس قرار ندارد، بلکه جایی است که برای ایران جنبه حیاتی دارد و در آنجا پاسخ گستاخی متجاوزان را خواهد داد. (www.tabnak.ir) سیاست های منطقه ای جمهوری اسلامی ایران همواره تحت تأثیر دو عنصر مهم واقعیت های جغرافیای سیاسی و ایدئولوژی بوده است. این عناصر به طور مستمر، جهت سیاست خارجی ایران را به ترتیب به صورت عمل گرایانه و ایدئولوژیک در منطقه هدایت کرده است. (www.khabaronline.ir) در حال حاضر هر جا سخنی از انقلاب اسلامی در فراسوی مرزها و در جهان اسلام به میان می آید، اذهان متوجه لبنان و در کانون آن حزب االله می شود. سیاسی – تشکیلاتی شدن شیعیان لبنان در قالب جنبش حزب االله و نقش آفرینی چشمگیر آن در صحنه داخلی لبنان در کل منطقه، به خصوص در ارتباط با معادله قدرت اسرائیل، بطور قطع بازتاب انقلاب اسلامی تلقی می شود. (حشمت زاده، ۱۳۸۷، (۱۲۱ برخی بر این باورند که در صحنه ی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و انعکاسات خبری – مطبوعاتی آن در رسانه های عمومی و نهادهای خبری، تاکنون هیچ موضوعی نتوانسته است به اندازه ی موضوع لبنان و سیر تحولات و دگرگونیهای سیاسی آن چهره نماید. (علیزاده، ۱۳۸۶، (۷ لبنان در ضلع شرقی مدیترانه از حیث موقعیت ژئوپلیتیک و برخورداری از اکثریت شیعه مذهب در ترکیب جمیعتی مسلمان خود و موقعیت حساس این گروه جمعیتی در جنوب لبنان و همجواری با رژیم صهیونیستی می تواند در راهبرد منطقه ای جمهوری
۲
اسلامی ایران در منطقه جنوب غرب آسیا در جهت تأمین امنیت ملی ایران و رفع تهدیدات و تحقق اهداف منطقه ای ایران ایفای نقش نماید که در این مقاله به تبیین جایگاه لبنان به عنوان یکی از کشورهای مهم و راهبردی و از بازیگران اصلی منطقه در این زمینه پرداخته می شود.
