مقایسه گرایش به انواع مواد مخدر بر اساس ویژگی های شخصیتی در دانشجویان زن و مرد دانشگاه پیام نور واحد

چکیده

       پژوهش حاضر تحت عنوان" مقایسه گرایش به انواع مواد مخدر بر اساس ویژگی های شخصیتی در دانشجویان زن و مرد دانشگاه پیام نور واحد جنوب 92-91" ، با طرح پژوهش از نوع توصیفی- نیمه آزمایشی؛ جامعه آماری دانشجویان دانشگاه پیام نور واحد جنوب،  که به روش نمونه گیری تصادفی در دسترس به تعداد 70 نفر(35زن و 35مرد) انتخاب شده اند. ابزار پژوهش پرسشنامه ی تیپ های شخصیتی نئو، فرم کوتاه با 60 ماده. روش تجزیه و تحلیل آماری، در بخش اول ، متغيرهای پژوهش با استفاده از جداول توزيع فراوانی، شاخص های گرایش به مرکز و پراکندگی توصيف و  در بخش دوم ، فرضيه های پژوهش با استفاده از آزمون تحلیل واریانس دو راهه در برنامه ی spss19 مورد بررسی و تحليل قرار گرفت، نتایج حاکی از آن است که:

فرضیه 1:  بین تیپ شخصیت گشوده به تجربه و شناخت نسبت به مواد زنان و مردان دانشجو دانشگاه پیام نور واحد تهران- جنوب  تفاوت وجود دارد. تیپ شخصیت گشوده به تجربه و شناخت هر 3 نوع مواد در بین زنان و مردان دانشجو دانشگاه پیام نور واحد تهران- جنوب  تفاوت وجود ندارد به عبارتی شناخت انها از این 3 ماده یکسان است. فرضیه 2 :  بین تیپ شخصیت برونگرا و شناخت نسبت به مواد زنان و مردان دانشجو دانشگاه پیام نور واحد تهران- جنوب  تفاوت وجود دارد. تعامل بین جنسیت و شناخت مواد معنادار نیست F (2 , 64 )=0.737 , P = 0.483.اثر اصلی جنسیت به لحاظ آماری معنادار نیست F (1 ,64 ) =2.006 , P = 0.162.. زنان و مردان دانشگاه پیام نور واحد تهران – مرکز ماده الکل را بیشتر از سیگار و تسبیح می شناسند و دو ماده سیگار و تسیبیح را به یک اندازه می شناسند. فرضیه 3 :  بین تیپ شخصیت وظیفه شناس و شناخت نسبت به مواد زنان و مردان دانشجو دانشگاه پیام نور واحد تهران- جنوب  تفاوت وجود دارد. اثر تعامل بین جنسیت و شناخت مواد معنادار نیست F (2 , 64 )=0.997, P = 0.375.اثر اصلی جنسیت به لحاظ آماری معنادار نیست F (1 ,64 ) =0.639 , P = 0.427.. زنان و مردان دانشگاه پیام نور واحد تهران – مرکز ماده الکل را بیشتر از سیگار و تسبیح می شناسند و دو ماده سیگار و تسیبیح را به یک اندازه می شناسند.

 چکیده.................................................................................................................................................................ج

فصل یک – بیان مسئله

1-1-  مقدمه........................................................................................................................................................2

1-2- بیان مساله...................................................................................................................................................4

1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش.............. ........................................................................................................6

1-4-سوالات پژوهش.......... ..............................................................................................................................7

1-5- اهداف پژوهش.... .....................................................................................................................................7

1-6-متغیرهای پژوهشی....................... ..............................................................................................................7

1-7- فرضیه های پژوهشی ........ .......................................................................................................................8

1-8- تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرها......................... .................................................................................9

1-8-1- تعریف مفهومی و عملیاتی ویژگی های شخصیتی................................................................................9

1-8-2- تعریف مفهومی و عملیاتی اعتیاد...........................................................................................................9

فصل دوم- پیشینه ی نظری با مرور سوابق نظری

2-1- مقدمه............. ........................................................................................................................................11

2-2- نگاهی گذرا به تعاریف اعتیاد..................................................................................................................12

2-3- انواع اعتیاد  ............................................................................................................................................13

2-4- عوارض اعتیاد..........................................................................................................................................14

2-5- ملاکهای تشخیص وابستگی درDSMIV و 10 ICD .............................................................................15

2-6- سیر و نحوه ی بوجود آمدن اعتیاد...........................................................................................................16

2-7- سبب شناسی اعتباد..................................................................................................................................17

2-8- شخصیت و نقش سازه های آن در سوء مصرف مواد..............................................................................20

2-9- اعتیاد و شخصیت....................................................................................................................................23

2-10- تئوری ها و نظریه های  مربوط به ا عتیاد..............................................................................................38

2-11- تاریخچه اعتیاد در جهان.......................................................................................................................39

2-12- آمار مصرف مواد...................................................................................................................................41

2-13- طبقه بندی مواد مخدر...........................................................................................................................45

2-13-1- تریاک................................................................................................................................................46

2-13-2- مرفین................................................................................................................................................49

2-13-3- هروئین..............................................................................................................................................50

2-13-4- کدئین................................................................................................................................................52

2-13-5- متادون...............................................................................................................................................53

2-13-6- ترامادول............................................................................................................................................54

2-13-7- بوپره نورفین.....................................................................................................................................55

2-14- داروهای توهم زا...................................................................................................................................57

2-14-1- ال اس دی........................................................................................................................................57

2-14-2- فن سیکلیدین PCP..........................................................................................................................59

2-14-3- مسکالین............................................................................................................................................60

2-14-4- پسیلوسیبین.......................................................................................................................................61

2-14-5- شاه دانگان یا کانابیسها.....................................................................................................................62

2-14-6- کتامین...............................................................................................................................................64

2-15- محرک ها..............................................................................................................................................65

2-16- مواد محرک با وابستگی کم...................................................................................................................74

2-16-1- کافئین...............................................................................................................................................74

2-16-2- نیکوتین............................................................................................................................................75

2-16-3- ناس..................................................................................................................................................76

2-16-4- پان پراک...........................................................................................................................................77

2-17- داروهای کند ساز و آرام بخش ها.........................................................................................................79

2-17-1- الکل..................................................................................................................................................80

2-17-2- داروهای خواب آور.........................................................................................................................81

2-17-3- داروهای استنشاقی...........................................................................................................................82

2-18- مواد مخدر جدید...................................................................................................................................84

2-19- پیشگیری...............................................................................................................................................86

2-20- درمان اعتیاد...........................................................................................................................................88

2-20-1- انوع سم زدایی..................................................................................................................................88

2-20-3- انواع درمان با متادون........................................................................................................................90

2-20-4- مزایا و مشکلات درمان نگهدارنده با متادون.....................................................................................92

2-21- انواع درمان های غیر دارویی.................................................................................................................93

2-21-1- گروه درمانی.....................................................................................................................................93

2-21-2- اجتماع درمانی یا تی سی..................................................................................................................94

2-21-3- کمپ های ترک اعتیاد.......................................................................................................................95

2-21-4- گروه های معتادین گمنام یا NA.......................................................................................................96

2-21-4-1- قدمهای دوازده گانه در ان ای......................................................................................................97

2-22- روان درمانی..........................................................................................................................................99

2-22-1- خانواده درماني..................................................................................................................................99

2-22-2-  کاردرمانی......................................................................................................................................100

2-22-3- مذهبي درماني.................................................................................................................................101

2-22-4- طب سوزنی....................................................................................................................................102

2-23- پیشینه های پژوهش............................................................................................................................104

2-23-1- پیشینه های داخلی..........................................................................................................................104

2-23-2- پیشینه های خارجی........................................................................................................................113

فصل سوم- روش پژوهش

3-1- روش پژوهش..................... .................................................................................................................116

3-2- جامعه آماری.......................... ..............................................................................................................116

3-3- نمونه آماری.................... .....................................................................................................................116

3-4- روش نمونه گیری در پژوهش...............................................................................................................117

3-5-  ابزار پژوهش...................... .................................................................................................................117

3-5-1- مشخصات کامل پرسشنامه ی تیپ شخصیتی نئو فرم کوتاه.............................................................117

3-6- روش جمع آوری اطلاعات...................................................................................................................120

3-7- روش تجزیه وتحلیل داده ها.................................................................................................................121

فصل چهارم- تجزیه و تحلیل داده های آماری

4-1 - توصيف آماری داده ها ........................................................................................................................124

4-2 استنباط آماری داده ها..............................................................................................................................132

1-2-4 فرضیه 1:  بین تیپ شخصیت گشوده به تجربه و شناخت نسبت به مواد زنان و مردان دانشجو دانشگاه پیام نور واحد تهران- جنوب  تفاوت وجود دارد............................................................................................132

2-2-4 فرضیه 2 :  بین تیپ شخصیت برونگرا و شناخت نسبت به مواد زنان و مردان دانشجو دانشگاه پیام نور واحد تهران- جنوب  تفاوت وجود دارد.........................................................................................................134

3-2-4  فرضیه 3 :  بین تیپ شخصیت وظیفه شناس و شناخت نسبت به مواد زنان و مردان دانشجو دانشگاه پیام نور واحد تهران- جنوب  تفاوت وجود دارد............................................................................................137

فصل پنجم – بحث و نتیجه گیری

5-1- مقدمه......... ..........................................................................................................................................141

5-2- بحث و نتیجه گیری...............................................................................................................................143

5-3- محدودیت های  پژوهشی ....................................................................................................................147

5-4- پیشنهادات پژوهشی...............................................................................................................................148

منابع فارسی............................ ........................................................................................................................150

منابع لاتین................. .....................................................................................................................................154

ضمائم

پرسشنامه ی تیپ های شخصیت فرم کوتاه 60 ماده ای نئو............................................................................156

فهرست جداول و نمودارها

جدول شماره (2-1) سبب شناسی اعتیاد...........................................................................................................17

جدول( 2-2) عوامل روانی، اجتماعی مرتبط با مصرف مواد، عوامل مؤثر و زمینه ساز در بوجود آمدن گروه همسال مصرف کننده و غیرمصرف کننده.........................................................................................................32

جدول(2-3) آمار مصرف کننده های مواد در ایران...........................................................................................42

جدول (2-4) داروهای مشتق شده از تریاک.....................................................................................................48

جداول فراوانی و نمودارهای توزیع فراوانی متغیر های تحقیق.......... ............................................................124

(جدول 4-1 ) میزان آماره های گرایش به مرکز و پراکندگی متغییرهای تحقیق..............................................124

نمودار 4-1 میزان خرده مقاس های مورد پژوهش..........................................................................................124

(جدول 4-2 ) جدول فراوانی و درصد فراوانی مواد مخدر............................................................................125

نمودار شماره 4-2 میزان فراوانی سه ماده ی مورد پژوهش............................................................................125

(جدول 4-3 ) جدول فراوانی و درصد فراوانی نمرات  برونگرایی................................................................126

(جدول 4-4) جدول فراوانی و درصد فراوانی نمرات گشوده به تجربه..........................................................127

(جدول 4-5 ) جدول فراوانی و درصد فراوانی نمرات  وظیفه شناسی...........................................................129

(جدول 4-6 ) آزمون لوین..............................................................................................................................131

جدول (4-7) جدول(4-7) تست اثرات بین آزمودنی ها................................................................................131

جدول (4-9) آمار توصیفی تیپ شخصیت برونگرا........................................................................................133

جدول(4-10) آزمون لوین..............................................................................................................................133

جدول(4-11) تست اثرات بین آزمودنی ها.....................................................................................................134

جدول(4-12)آزمون توکی برای تیپ شخصیت برونگرا.................................................................................135

جدول (4-13) آمار توصیفی تیپ شخصیت وظیفه شناس.............................................................................136

جدول(4-14) آزمون لوین..............................................................................................................................136

جدول(4-15) تست اثرات بین آزمودنی ها.....................................................................................................137

جدول(4-16)آزمون توکی برای تیپ شخصیت وظیفه شناس.........................................................................138