مفاهیم و تعریف روابط بین فردی - پایان نامه رشته روان شناسی
مفهوم و تعاریف روابط بین فردی
روابط بین فردی فرآیندی است که در آن یک
فرد اطلاعات و احساسات خود را از طریق پیام های کلامی و غیر کلامی به یک فرد یا
افراد دیگر می رساند. این توانایی موجب تقویت رابطه گرم و صمیمی با دیگران، حفظ و
ارتقای سلامت روانی، قطع روابط ناسالم، حل مسائل و مشکلات خود با دیگران و رفع
تضادها و تعارض ها می شود. همچنین در این گونه روابط نقش گیرنده و فرستنده پیام به
طور مداوم جا به جا می شود. روابط میان فردی یک تعامل گزینشی و نظام مند منحصر به
فرد و روبه پیشرفت است که موجب خلق معانی مشترک بیت آنها می شود (کربلایی و همکاران،
1385).
-2-7 انواع روابط بین فردی
2-2-7-1 روابط خانوادگی
روابط خانوادگی یکی از مهم ترین انواع
روابط بین فردی است. محیط های خانوادگی به عنوان اولین محیط تربیتی فرد و عامل
بسیار موثر بر رشد وی است. تاثیر خانواده از زمان بسته شدن سلول نطفه بر فرد آغاز
و در تمام طول زندگی وی ادامه می یابد. هرگونه بی توجهی و سستی در تربیت کودک،
عواقب ناگواری برای او بوجود می آورد. به عبارتی می توان گفت رفتار هر فرد، واکنشی
به رفتار والدین و محیط تربیتی او است. تجارب تلخ دوره کودکی موجب بوجود آمدن
مشکلات رفتاری از قبیل پرخاشگری، افسردگی، طلاق، بزهکاری و غیره می شود (وکیلیان و
کرباسی، 1388). والدین نه تنها از طریق انتقال
ژنتیک بلکه از طریق آشنایی کودک با زندگی جمعی و فرهنگ جامعه نقش موثری دارند.
همچنین موقعیت اجتماعی خانواده، وضع اقتصادی آن، عقاید، آداب و رسوم، آرزوهای
والدین، شیوه های فرزند پروری، سن اولیا و فرزند چندم خانواده بودن افکار و روابط آتی کودک را تعیین می کند
(احمدوند، 1386). میزان تاثیری که خواهران و
برادران در رشد اجتماعی کودک دارند به عواملی از قبیل: جنس کودک، جنس خواهر و
برادر، چندمین فرزند خانواده بودن، فاصله سنی کودک با خواهر و برادر و تعداد
کودکان در خانواده بستگی دارد. کودکان خردسال بیشتر گرایش دارند از خواهر و برادر
بزرگتر از خود تقلید کنند. پژوهش ها نشان داده پسرهایی که برادران بزرگتری دارند
علایق مردانه بیشتری دارند تا دخترانی که خواهران بزرگتر دارند. همچنین دخترهایی
که برادران بزرگتر دارند پرخاشگرتر و جاه طلب تر از دخترهایی هستند که خواهر
بزرگتر دارند. کودکان به هنگام کنش متقابل با خواهر و برادر الگوی وفاداری، کمک
کردن به دیگران، برقراری روابط موثر و مفید را در کنار اختلاف ها، تسلط جویی ها و
رقابت ها می آموزند (شاملو، 1385).
