ادبیات نظری تحقیق دیدگاه‌های اقتصادی شهید مطهری
دیدگاه‌های اقتصادی شهید مطهری
از دیدگاه شهید مطهری ، اسلام ، مکتبی جامع‌گرا و جامعه‌ساز است که داعیه رهبری انسان‌ها و هدایت آنان را در زندگی اجتماعی دارد . و برای انجام این منظور در جهت برقراری روابط سالم اقتصادی ، در جامعه ، احکام و قوانین اقتصادی بسیاری را وضع و یا امضاء نموده است .
از این رو به اعتقاد وی ، اسلام از دو طریق با اقتصاد رابطه و پیوند دارد ، یکی از راه مستقیم و بدون واسطه ، بدین صورت که اسلام یکسری مقررات اقتصادی درباره‌ی مالکیت ، مالیات‌ها و غیره دارد که در حقیقت می‌توان گفت بخش عظیمی از آموزه‌های دینی را مباحث اقتصادی تشکیل می‌دهد . و این چیزی نیست که کسی بتواند به انکار آن به پردازد ، زیرا : کتب فقهی که در این زمینه‌ی سالیان متمادی در حوزه‌ی‌های دینی مورد نقد و بررسی دانش‌پژوهان علوم اسلامی قرار می‌گیرد ، از قبیل کتاب البیع ، کتاب الاجاره ، کتاب الوکاله ، کتاب الرهن ، کتاب الدرث ، کتاب الهبه ، کتاب الوقف و کتبی دیگر از این نوع بسیار است . با توجه به این انبوه کتب و ما بحث مربوط به اقتصاد است که به اعتقاد وی « اصل « نؤمن ببعض و نکفر ببعض » که قرآن برآن تصریح دارد و مؤمنین را از آن برحذر می‌دارد ، مانع از این است که برخی از آموزه‌های اسلام پذیرفته شود و برخی دیگر مورد بی‌مهری قرار گیرد . » ( مطهری : 1368 ، 16 ).
پیوند دیگری که اسلام با اقتصاد دارد که به صورت غیر مستقیم است ، از طریق اخلاق برقرار می‌شود .. « اسلام مردم را توصیه می‌کند به امانت ، عفت ، عدالت ، احسان ، ایثار ، منع دزدی ، خیانت و رشوه و ... همه‌ی این‌ها در زمینه‌ی ثروت است و یا قسمتی از قلمرو این مفاهیم ثروت است . تا حدود مسایل اقتصادی روشن نشود ، حدود عدالت و امانت و عفت و احسان و هم‌چنین حدود دزدی و خیانت و رشوه روشن نمی‌شود . » ( مطهری : 1368 ، 17 )
بر پایه و اساس این دو نوع رابطه است که می‌توان گفت : نگرش و تفسیر اسلام ، نسبت به ثروت ، مالکیت ، فقر ، عدالت ، رشد و توسعه‌ی و ... منبع اصلی کشف برخی از مبانی نظام اقتصادی اسلام است .
« بر این اساس است که به نظر وی برای کشف این مبانی باید از طریق شناخت نگرش اسلام نسبت به موضوعات یاد شده اقدام نمود . خود در این باره چنین می‌گوید : « ما آگاه که می‌خواهیم نظری به نظام اقتصادی اسلام بی‌افکنیم ، اول باید بینیم نظر اسلام درباره‌ی ثروت و مال چیست ؟ مطهری : 1368 ، 17 )
آن چه به نظر ایشان درباره‌ی ثروت بسیار حایز اهمیت است حیات و قابلیت رشد و نمو ثروت است . شهید مطهری با طرح این مسأله که اسلام می‌خواهد که غیر مسلمان بر مسلمان تسلط و نفوذ نداشته باشد ، اظهار می‌دارد که این هدف هنگامی میسر
