ادبیات نظری تحقیق سیاست خارجی قرآن

رويكرد قرآن به جايگاه سياست خارجي طرح اصول سياست ‏ خارجي اسلام از منظر قرآن ، مستلزم آن است که رابطه‌ي دين و سياست مفروض انگاشته شود . در چارچوب انديشه جدايي دين و سياست ، زمينه ‏ اي براي طرح اين بحث ‏ نخواهد ماند . سياست ‏ خارجي ، يکي از بخش ‏ هاي اساسي سياست در معناي کلان آن است ؛ بنابراين اگر دين در مسائل سياسي انديشه نموده ، طبيعتا در مسائل سياست ‏ خارجي نيز انديشيده است . سياست ‏ خارجي ، مجموعه ‏ اي از مسائل سياسي مرتبط به حوزه‌ي خارجي است و از دو بخش نسبتا ثابت و متغير برخوردار مي ‏ باشد . قسمت ثابت آن ، بيانگر چارچوب کلي سياست گذاري خارجي است که خط مشي ‏ ها و استراتژي ‏ هاي سياست ‏ خارجي در درون آن تنظيم مي ‏ گردد ; اين بخش ، عمدتا مبتني بر آموزه ‏ هاي نظري و نظام ارزشي و ايدئولوژي حاکم است . عناصر متغير سياست ‏ خارجي ناظر به خط مشي ‏ هايي است که متناسب با اوضاع تنظيم و تدوين مي ‏ گردند . اسلام دو بخش ثابت و متغير دارد : ثابت آن ناظر به اصول کلي رفتار دينداران است و در طول زمان ماندگاري دارد ؛ اما جنبه‌ي متغير آن از عرف و ضرورت ‏ هاي زمانه تاثير مي ‏ گيرد . بخش متغير سياست ‏ خارجي به اين جنبه برمي ‏ گردد ؛ زيرا در شرايط و مقتضيات زمانه تغيير مشي مي ‏ دهد ; بنابراين ، انديشه‌ي ديني در مورد مسائل سياسي و مديريت اجتماعي ، در حيطه‌ي طرح کليات و اصول محدود مي ‏ گردد . مسائل روابط بين الملل و سياست ‏ خارجي به شکل امروزي و در قالب يک سيستم آکادميک و منسجم ، محصول قرون اخير به خصوص دوره‌ي پس از جنگ جهاني دوم است ; ولي برخي مسائل آن ، نظير روابط خارجي و مسائل جنگ و صلح به قدمت تاريخ بشر سابقه دارد . چنين نگرشي ، طرح بحث ‏ سياست ‏ خارجي اسلامي را تبيين مي ‏ کند ؛ زيرا به گفته‌ي « هالستي ‏» اگر يکي از مهم ‏ ترين مسائل روابط بين‌الملل را مطالعه‌ي دو پديده‌ي جنگ و صلح بدانيم ، مطالعه‌ي مسائل جهاني به دوره ‏ هاي پيش از ميلاد باز مي ‏ گردد و اثر تاريخي « توسيديد » پيرامون جنگ ‏ هاي « پلوپونز » از قديمي ‏ ترين متون اين رشته محسوب مي ‏ گردد . با توجه به نکات مذکور ، مي ‏ توان از اصول سياست ‏ خارجي اسلام در قرآن ياد کرد . اين اصول ناظر به چارچوب کلان رفتار خارجي دولت اسلامي است و روابط خارجي مسلمانان با جوامع غيراسلامي را تنظيم مي ‏ کند . قرآن کريم داراي مسائل اعتقادي ، اجتماعي و سياسي است و از برخي آيات آن مي ‏ توان اصول سياست ‏ خارجي اسلام را استخراج کرد . اصول سياست ‏ خارجي اسلام همان ‏ گونه که اشاره شد ، مقصود از اصول سياست ‏ خارجي ، مجموعه ‏ اي از