ادبیات نظری تحقیق شیعیان سیستان

- شیعیان سیستان مذهب تشیع در سیستان با سه شاخصه امامی ، زیدیه و اسماعیلیه حضور داشته است و هر سه مکتب ، متکلمانی در این سرزمین تقدیم نموده اند . شیعه در لغت بر دو معنا اطلاق می‌شود ، یکی توافق و هماهنگی دو یا چند نفر بر مطلبی ، و دیگری ، پیروی کردن فردی یا گروهی ، از فرد یا گروهی دیگر . و در اصطلاح به آن عده از مسلمانان گفته می‌شود که به خلافت و امامت بلافصل علی ـ علیه السلام ـ معتقدند ، و بر این عقیده‌اند که امام و جانشین پیامبر ( 6 ) از طریق نص شرعی تعیین می‌شود ، و امامت حضرت علی ( 7 ) و دیگر امامان شیعه نیز از طریق نص شرعی ثابت شده است .  - شیعیان امامی شیعه امامیه کسانی را می گویند که به نص جلّی و صریح پیامبر ( 6 ) درباره امامت علی ( 7 ) و یازده فرزندش اعتقاد دارند و امامت به عقیده آنها امامت و ولایت عامه مسلمانان است درامور دین و دنیا كه به نیابت از پیامبر ( 6 ) به آنها واگذار شده است زیرا آنها معتقدند كه بر پیامبر ( 6 ) عقلاً واجب است كه برای خود جانشینی انتخاب كند . شیعه امامیه از همان آغاز در مقابل سبعیه ( هفت امامیه ) اثنی عشریه خوانده شده اند ؛ در سیستان نیز شیعیان امامیه از قرن اول حضور داشته اند . قرن اول در زمان ورود اسلام به ایران ، مردم سیستان ، دین اسلام را نمی پذیرفتند و مقاومت می‌کردند تا اینکه امیرالمومنین ( 7 ) نامه ایی به مردم سیستان نوشت و آن نامه را به امام حسن مجتبی ( 8 ) سپرد . امام حسن ( 7 ) که به همراه لشکر اسلام که به خراسان عزیمت کرده بودند ، نامه را به سیستانیان رساند ؛ سپس بختیار - حاکم سیستان - و مردم این دیار اذعان نمودند که این دینی است که به ما بشارت داده شده بود که پیامبر آخرالزمان ظهور می کند ؛ در نتیجه سیستانیان مسلمان شدند . در این هنگام یاران امیرالمومنین ( 7 ) احکام دین اسلام را ، به مردم سیستان آموختند و محبت اهل البیت در قلوبشان جای گرفت ؛ در نتیجه هنگامی که معاویه طبق نامه ایی که به سرزمین های اسلامی نگاشت تا امام علی ( 7 ) را لعن کنند ، مردم سیستان لعن نکردند و حتی حاضر شدند سالیانه مبالغی طلا به معاویه بدهند ولی سب امام شیعیان را نکنند اما معاویه به این کار راضی نشد و گفت یا علی ( 7 ) را سب کنید یا سرهای زنان خود را بتراشید و در وسط میدان شهر بیاورید ؛ در این جا بود که مردم سیستان حاضر شدند سرهای زنان خود را بتراشند ولی سبّ امیر المومنان ( 7 ) را نکنند . مهم ترین مساله کلامی که در بین شیعیان سیستان وجود داشت ، مساله امامت بود ؛ بدین گونه که در این قرن پیروان حضرت علی به دستور امام حسن