ادبیات نظری تحقیق مصرف مواد، انواع مواد افیونی، خشخاش، تریاک، توهم زاها
تاریخچه مصرف مواد در ایران :
اطلاع از تحول تاریخی مصرف و سؤمصرف مواد در هر جامعه ، هم از لحاظ پی بردن به ریشه و منبع ورود مواد مخدر چه فرهنگ آن جامعه و هم از جهت روشن کردن موضع گیری تاریخی آن جامعه در مقابل مواد و سؤمصرف آن ، حایز اهمیت است . این نوع بررسی تاریخی همچنین می تواند به رد یا اثبات برخی از برداشت های رایج درباره اصل و منشأ مساله سؤمصرف مواد در جوامع مختلف کمک کند . هدف این فصل مروری اجمالی بر تاریخچه آشنایی مردم ایران با مواد قابل سؤاستفاده می باشد . ( مهدیار : ص 10 )
ازجمله مواد طبیعی دارای خواص روان گردان و قابل سؤاستفاده رایج در عصر حاضر حداقل سه ماده ، یعنی شراب ، افیون و حشیش از نباتاتی بدست می آید که بومی آسیای مرکزی و فلات ایران بوده و از ادوار ماقبل تاریخ به صورت وحشتی در این سرزمین بعمل می آمده اند . دلایل تاریخی قاطعی در دست است که ساکنان ایران ، به معنی تاریخی کلمه که بخش عمده ای از آسیای میانه و خاورمیانه فعلی را دربر می گرفت ، از قرن هاقبل از میلاد با این نباتات و کاربرد مشتقات آنها به عنوان غذا ، دارو و نیز وسایل تغییر حالات روحی یا ایجاد نشئه و نشاط آشنایی داشته اند .
مشتقات انگور و سایر انواع مشروبات الکلی :
استفاده ایرانیان از مشروبات الکلی دردوره پیش از اسلام مشهورتر از آن است که احتیاج به توضیح داشته باشد . بعضی از نویسندگان غربی از کمبوجیه به عنوان اولین فرد معتاد به الکل معروف تاریخ نام می برند ( کارسون و بوپر 1992 ، 295 ).
توصیف مجالس میخواری پادشاهان و پهلوانان اساطیری ، بخش مهمی از حماسه ملی ایران « شاهنامه فردوسی » را تشکیل می دهد .
در دوره بعد از اسلام نیز علیرغم نص صریح قرآن مجید درباره حرام بودن شراب و دیگر مشروبات الکلی ، شواهد بسیاری از ادامه آداب و رسوم میخواری در دربار خلفای اموی و عباسی و پادشاهان محلی دست نشانده آنان بخصوص سلسله های ایرانی مستقل ( از قبیل صفاریان ، سامانیان و آل بویه ) در دست است .
حشیش و دیگر مشتقات شاهدانه
گیاه شاهدانه ، یا کنب هندی ، که حشیش ، بنگ ، چرس و ماری جوانا از آن بدست می آید ، از گیاهان بومی آسیای مرکزی و ایران بوده و قرن هاپیش از میلاد مسیح در این بخش از دنیا بعمل می آمده است . نام علمی این گیاه cannabis Indica است که معرف اصل هندی آن یعنی « کنب هندی » می باشد .
آگاهی به جنبه های دارویی و خواص روانگردان بنگ ظاهراً از ادوار قبل از تاریخ در میان اقوام آریایی و در ایران باستان وجود داشته و هرودوت از اوستا ، به نام وندیدار ، که ظاهراً در دوره ساسانیان تدوین شده است به استفاده از بنگ به عنوان داروی سقط جنین اشاره شده است ( پورداوود ، 1332 ). بعد از اسلام
