پیشینه و مبانی نظری استراتژی رقابتی

استراتژی رقابتی استراتژی پیشینه استراتژی واژه استراتژی  در اصل از واژه ی یونانی  مشتق شده است که به فعالیت ، ابزار یا برنامه به کار رفته توسط رهبر اشاره می نماید . به بیان ارسطو ، هدف از استراتژی ، پیروزی است . یعنی استراتژی ، ابزار یا برنامه به کار رفته برای رسیدن به پیروزی می باشد . اولین متفکر بزرگی که به اندیشه های استراتژیکی شکل داد سون تزو  بود که در زمانی بین سال های 320 تا 400 قبل از میلاد ، اولین رساله خود را تحت عنوان هنرجنگ به رشته تحریر درآورد ( کالینز ، 1370 : 9 ). این فرمانده نظامی ، استراتژی را در اصطلاح نظامی هنر و فن طرح ریزی ، ترکیب و تلفیق عملیات نظامی برای رسیدن به هدف جنگی مشخص تعریف می کند ( بیان ، 1378 : 29 ) کتاب سن تزو ماخذ اصلی تئوری های استراتژی مائو تسه تونگ  و ارتش سرخ چین بوده است . ( بیلس و دیگران ، 1369 : 30 ) در قرن نوزدهم کارل فون کلائوزویتس  بود که استراتژی را هنر کاربرد نیرو برای دست یابی به اهداف جنگ تعریف می کند ( مقدس ، 1378 : 36 ). اما در قرن نوزدهم بعد از مرگ فون کلائوزویتس اندشمند معروف و انقلا ب صنعتی در اروپا مفهوم سنتی استراتژی دگرگون شد . بر اثر تحولاتی که بعد از جنگ جهانی اول و دوم پدید آمد ، عوامل سیاسی ، اجتماعی ، اقتصادی ، روانی و تکنولوژیکی ، ژئوپولیتیکی ، ژئو استراتژیکی و .... در استراتژی اهمیت یافت و درتعریف استراتژی علاوه بر وجه نظامی ، وجوه دیگر نیز مورد توجه قرار گرفت ( بیان ، 1378 : 31 ) دردهه 50 ، زمانی که پاسخگویی به گسستگی های محیطی اهمیت یافت ، مفهوم استراتژی وارد فرهنگ مدیریت شد ( انسف و مک دانل ، 1375 : 96 ). استراتژی از نظر اندیشمندان مدیریت و در طول زمان ، به صورت های متفاوت تعریف شده است . در جدول 1 - 2 تعدادی از این نظریات ارائه شده است . مینتزبرگ  از جمله افرادی است که بیان می نماید برای استراتژی نمی توان معنای خاص ارائه نمود ، و برای درک مفهوم آن ، باید آن را از جنبه های متفاوت مورد بررسی قرار داد . او برای استراتژی پنج مفهوم بیان می کند که به مدل پنج پي معروف می باشد . یعنی استراتژی را می توان در مفاهیم طرح و نقشه ، الگو ، موضع و موقعیت ، ترفند و دیدگاه به کار برد . استراتژی به عنوان طرح و نقشه : نوعی مسیر اقدام آگاهانه و مورد نظر ، یک رهنمود ( یا مجموعه ای از آنها ) برای برخورد بایک وضعیت . استراتژی به معنای الگو : اما اگر استراتژی ها بتوانند از پیش اندیشیده شوند ، پس قطعاً می توانند دست یافتنی هم باشند . به عبارت دیگر ، تعریف استراتژی به معنای " یک نقشه ی پیش از اقدام " کافی به نظر نمی رسد