پیشینه و مبانی نظری پیشرفت درسی
پیشرفت درسی
مفهوم پیشرفت درسی جوانب مختلفی دارد که رابطه بسیاری با شخصیت دانشآموزان کم سن دارد ؛ حس موفقیت سرآغاز احساس خوب و احترام به خود است و حس شکست سرآغاز خشم و انتقاد از خود می باشد . بنابراین پیشرفت تحصیلی ممکن است به عنوان سنجشی از دانش ، دریافت مهارتهایی در درس تخصصی یا گروهی از دروس تعریف شود .
محتوای آموزشی ممکن است بین کشورها و یا مناطق یک کشور متفاوت باشد ؛ در حالی که روند تحصیل کم و بیش در همه جا یکسان است . فرآیند آموزشگاهی کم و بیش در هر جا شبیه به هم است . بیشتر محتوای آموزشی در مدارس طبق قاعدهای منظور میشوند که طبق آن قاعده یادگیری که در یک ترم یا سال صورت میگیرد ، پایه یا پیشنیاز یادگیری که در ترم یا سال بعد ارائه میشود ، به شمار میرود . در هر مرحله در مدارس تعدادی سنجش پیشرفت تحصیلی به عنوان تعیینکننده موقعیت دانشآموزان و اساسی برای تصمیمگیری درباره فرصتهای بعدی برای یادگیری در مراحل بعدی به کار برده میشود ( کردستانی ، 2009 ، به نقل از دهدار و همکاران ، 1392 : 53 ).
2 - 3 - 1 - نظریههای برنامه درسی برای پیشرفت درسی
الف ) كاركردگرايي : بر اساس اين رويكرد ، كه تمركز اصلي آن بر شیوه مشاركت مدارس در اجراي نظم اجتماعي است ، مدارس باید دانشها ، مهارتها ، ارزشها و ايدههايي را در اختيار دانشآموزان قرار دهند كه جامعه به آنها نياز داشته ، بدين طريق ميتوانند خود را با نظام موجود در جامعه تطبيق دهند .
پيروان اين رويكرد ، نگاهي مثبت به پیشرفت درسي داشته ، خاطر نشان ميسازند كه اين برنامه ، مكانيسمي مؤثر براي آموزش هنجارهاي اساسي به دانشآموزان است ( سعيدي رضواني و كياني نژاد ، 1379 ). اين گروه معتقدند كه برنامه درسي ، دانشآموزان را با ارزشها و هنجارهاي لازم جهت انتقال و پيوستن به دنياي بزرگسالان آشنا ميسازد . در اين ديدگاه بر نقش برنامه درسي پنهان در جامعهپذيري ( نظم ، كنترل ، اطاعت و همنوايي ) تأكيد ميشود ( هندری و ولش ، 1981 ).
بدین ترتيب ، مدارس شاگردان را با عنايت به نيازهاي شغلي و نهادهاي سياسي براي شركت فعال در جامعه آماده ميسازند . در اين فرايند ، عملكرد برنامه درسي پل اجتماعي میان مدرسه و جامعه تلقي ميگردد . شاگردان هنجارهاي استقلال ، موفقيت ، متعارف بودن ، ویژگیهای مشابه با ديگران داشتن و متمايز از ديگران بودن را از طريق برنامه درسي پنهان كسب كرده خود را براي اجراي هنجارهاي ياد گرفته شده در زندگي بزرگسالي آماده میکنند . اين نظريه نقش برنامه درسي پنهان را به منزله يك پل اجتماعي برجسته نشان داده و اهميت آن را در شكل دهي هنجارهاي رفتاري تحليل مينمايد ( قورچيان ، 1374 ).
همچنين طرفداران اين رويكرد معتقدند که مدرسه بايد طوري به دانشآموزان آموزش دهد كه با از خود گذشتگي و خيرخواهي به كمك ديگران و حل مشكلات آنان بپردازند . اگر مدرسهاي نتواند چنين