پیشینه و مبانی نظری تحقیق بودجه‌بندي عملياتي
2 - 1 - مقدمه
فصل دوم اختصاص به پيشينه تحقيق و جنبه هاي تئوري تحقيق دارد كه بيشتر بر روي بودجه‌بندي عملياتي تاكيد شده است . اين فصل شامل سه بخش مي باشد . در بخش اول تعريف بودجه‌بندي و انواع روشهاي بودجه‌بندي و همچنين مزايا و معايب بودجه‌بندي عملياتي نيز بيان ميشود .
بخش دوم مشكلات پياده سازي بودجه‌بندي عملياتي كه شامل عامل محيطي ، عامل فني _ فرآيندي و عامل انساني مي باشد و بخش سوم نيز تجربه برخي كشورها در بودجه‌ريزي عملياتي و همچنين فهرستي از تحقيقات انجام شده در داخل و خارج كشور نيز آورده شده است .
2 - 2 - بودجه بندی وانواع روشهای بودجه بندی
2 - 2 - 1 - تعاریف بودجه :
بودجه از كلمه قديمي فرانسوي (( بوژت )) كه به معني كيف و يا كيف چرمي كوچك است گرفته شده است كه امروزه كاربرد اين كلمه بدین معنی متداول نيست ( محمدی ، 1381 ). از بودجه تعاريف گوناگوني به عمل آمده است كه به تعدادي از آنها در ذيل اشاره شده است . بودجه عبارت از برنامه هاي يك سازمان به صورت ارقام پولي است . در تعريفي ديگر بودجه عبارتست از بيان مالي يا مقدار سياستي است براي آينده به منظور تحقق هدفهاي تعيين شده كه از قبل مشخص و تاييد شده است و مي تواند شامل درآمدها ، هزينه هاوسرمايه گذاريها باشد ( بریچ ، 1975 ).
بودجه صرفاَ برنامه اي است كه در قالب اطلاعات مالي و مقداري ارائه ميشود ( منزبوری ، 1384 ). در تعريفي ديگر بودجه عبارتست از تعبير مالي و يا مقداري سياست از پيش طرح ريزي شده موسسه براي يك دوره ي معين كه استاندارد يا ميزان و مآخذي براي سنجش و اندازه گيري نتايج واقعي حاصله از انجام فعاليتهاي موسسه نشان مي دهد ( سجادی‌نژاد ، 1381 ).
بودجه بندي بيان نتايج مورد انتظار يك برنامه ، پروژه يا استراتژي است ، اين تعريف بين بودجه ریزی سنتي و بودجه ریزی جديد تفاوت قائل مي شود زيرا در بودجه ریزی ، آينده مطرح است با وجودي كه معمولاً بودجه ها مي توانند درباره ي يك موضوع يا پروژه ي خاصی باشد ولی برحسب ارقام مالي ارائه مي شود . اين تعريف بودجه بر حسب واژه هاي مالي نمي باشد . زيرا سيستمهاي بودجه بندي كامل مي توانند شامل نيروي انساني ، زمان و ساير اطلاعات نيز باشد به طور كلي بودجه بيان كننده وظايفي همچون هماهنگي بين فعاليتها ، ارتباط دهنده ي وظايف ، ايجاد كننده ي انگيزه ، كنترل كننده ي فعاليتها و در نهايت روشي براي ارزيابي عملكرد يك سازمان مي باشد ( هاگ واسچ ورز ، 1987 ) .
2 - 2 - 2 - مقاصد بودجه بندي :
بودجه براي مقاصد و دلايل مختلف تهيه مي شود برخي از مقاصد مشترك و عمومي اين است كه بودجه بندي ( شیروانی ، 1377 ).
- طرح ريزي دوره اي را ايجاب مي كند .
