پیشینه و مبانی نظری درمان و نوروفیدبک
درمان
روشهای درمانگری کلی ، بخصوص روی آوردهای روان پویشی و انسان نگری – هستی نگری ، شناخت نگری به طور گسترده در قلمرو اضطراب اجتماعی به کار رفته اند و به نتایجی درخور توجه ، دست یافته اند . در این پژوهش پژوهشگر به دنبال بررسی اثر بخشی روش های نوروفیدبک و حضور ذهن به عنوان روش های نوین در حوزه ی روانشناسی می باشد .
نوروفیدبک
استفاده از بیوفیدبک ، تاریخچه‌ای طولانی‌تر از نوروفیدبک دارد . بیوفیدبک ، وسیله ای الکترونیکی است که به افراد کمک می کند که بر روی جسم و ذهن خود کنترل و آگاهی داشته باشند . بیوفیدبک ، ابزاری است که درجه حرارت پوست ، فعالیت جریان خون مغز ، فشار خون ، ضربان قلب و تنفس را ارزیابی می کند . تحقیقات نشان می دهد که بکار بردن بیوفیدبک در ترکیب با درمان های رفتاری دیگر برای اختلالات روان پزشکی مؤثرتر می باشد . بیوفیدبک توسط پزشک‌ها ، روانشناس ها و مشاوران استفاده می شود ( دموس ، 2005 ).
درمان بیوفیدبک برای کنترل بدن و سلامتی ذهنی توسط افراد استفاده می شود حتی دستگاه زنگ و تشکچه ساده‌ای که از قدیم برای درمان شب ادراری‌های کودکان به‌کار می‌رود ، بیوفیدبک است . اما نوروفیدبک به معنای امروزیش مدیون تحقیق‌های دکتر باری استرمان محقق دانشگاه کالیفرنیا در لس‌آنجلس در دهه 60 میلادی است او می‌خواست بفهمد که وقتی ما خوابیده‌ایم ، در مغزمان چه می‌گذرد . او طبق روال همه تحقیق‌های عصب‌شناختی ، از حیوانات شروع کرد . گربه‌های آزمایشگاه دکتر استرمان ، هم وقتی که خواب بودند و هم مواقعی از بیداری شان ، EEGهای پایین‌تری را نشان می‌دادند ( دموس ، 2005 ؛ ایگنر ، گریزلیر ، 2004 ؛ مان و همکاران ، 1992 ).
همزمان با این تحقیقات یک پروژه ناسا هم به استرمان سپرده شد . سفارش‌دهنده این پروژه می‌خواست بداند که چرا کارکنان ناسا وقتی در معرض سوخت‌های موشکی قرار می‌گیرند دچار استفراغ ، سردرد ، توهم و تشنج می‌شوند ؟ دکتر استرمان ، هم گربه‌های آزمایشگاهش و هم گربه‌های دیگر را در معرض این سوخت‌ها قرار داد . نتیجه شگفت‌انگیز بود ؛ گربه‌هایی که در آزمایش قبلی توانسته بودند EEG خودشان را کنترل کنند ، از گربه‌های معمولی کمتر دچار استفراغ ، حملات تشنجی و نشانه‌های دیگر می‌شدند ( ایگنر ، گریزلیر ، 2004 ).
این نتیجه شگفت‌انگیز آغاز تحقیقات نوروفیدبک شد . آیا انسان هم می‌تواند با کنترل امواج مغزی مشکلات روانی‌اش را حل کند ؟ آزمایش استرمان روی مبتلایان به صرع نشان داد که جواب این سوال مثبت است . این روش کم‌کم گسترش پیدا کرد و از سال 2000 به این‌طرف کلینیک‌های نوروفیدبک هر روز در گوشه‌ای از جهان و البته در ایران خودمان سبز می‌شوند ( ورنون و همکاران ، 2005 ؛ ونمان ، 1997 ) و در سال 2011 ، به طور بین المللی پژوهش های نوروفیدبک چاپ شد . نوروفیدبک یک زمینه تخصصی در بیوفیدبک است که برای کنترل فرآیندهای الکترود شیمیایی مغز انسان اختصاص دارد . در حوزه درمان اختلالات روانشناختی ، پژوهش های نوروفیزیولوژیکی با بررسی ارتباط بین موج نگار الکتریکی مغز ، مکانیزم های زیربنایی تالاموکورتیکال مغز و حالات روانشناختی ، نشان می دهد که ایجاد
