پیشینه و مبانی نظری ذهن آگاهی

ذهن آگاهی در سراسر تاریخ ، بشر تلاش می کرد تا دلایل عذاب کشیدن و راه های فرونشاندن آن را پیدا کند . پیش از این ، همه سوالات مشترکی می پرسیم : « چرا من احساس بهتری ندارم ؟» « برای آن چه کار می توانم بکنم ؟» زندگی در اين دنيا به صورت اجتناب ناپذیر ، موجب می گردد که بدن ما با دردهای فیزیکی ، بیماری یا کهولت سن و مرگ رو به رو گردد . همچنین از زمان تولد تا مرگ به صورت ذهنی با شرایط نامناسب روبرو می شویم یا هنگامی که موقعیت ها را حتی زمانی که زندگی ما در شرایط مساعد و آسان قرار دارد ، ناسازگار می یابیم و چیزی را که می خواهیم به دست نمی آوریم و با فقدان داشته هایمان روبرو می شویم در این شرایط سرسختانه تلاش می کنیم تا احساس بهتری داشته باشیم ( كابات زين ، 2005 ). یکی از ویژگی های انسان موفق کسب مهارت های لازم برای مدیریت بر خود ( رفتار ، هیجان ، ذهن و ...) است . با توجه به مشغله‌های مختلف روزمره ، نشخوارهای فکری مداوم وشرایط پر استرسی که پیرامون اکثریت ما وجود دارد ، اهمیت مدیریت کردن ذهن بیش از پیش نمایان می‌شود . برای مدیریت ذهن لازم است قوانین ذهن را به درستی شناخته و با مدیریت آن ، از حداکثر توانمندیش بهره برد . ذهن آگاهی راهکاری موثر برای دستیابی به حداکثر توانمندی ذهن و مدیریت بر آن است . ذهن آگاهی یا حضور ذهن به معنای آگاهی از افکار ، رفتار ، هیجانات و انگیزه ها است به طوری که بهتر بتوانیم آنها را مدیریت و تنظیم کنیم . به عبارت دیگر ذهن آگاهی به معنای توجه کردن به شیوه ای خاص است . یعنی توجه و تمرکزی که سه عنصر در آن دخالت دارد : 1 - بودن در حال حاضر2 - هدفمند 3 - بدون قضاوت . این نوع توجه موجب افزایش آگاهی ، شفافیت و وضوح و پذیرش واقعیت حال حاضر می شود . بدین ترتیب متوجه می شویم که زندگی ما فقط در حال حاضر رخ داده و گره گشایی می شود . از طرفی ذهن آگاهی یک عامل زیربنایی مهم برای رسیدن به رهایی است . زیرا روشی موثر و قوی برای خاموش کردن و توقف فشارهای دنیا و یا فشارهای ذهنی خود فرد می باشد .  حضور ذهن صحیح بدان معنا است که شخص آگاهی خود را از گذشته و آینده به حال حاضر معطوف کند . زمانی که فرد در حال حاضر حضور داشته باشد ، واقعیت را با تمام جنبه های درونی و بیرونی اش می بیند و در می یابد که ذهن به دلیل قضاوت و تعبیر و تفسیرهایی که انجام می دهد دائما در حال نشخوار و گفتگوی درونی است . وقتی فرد در می یابد که ذهن دائما در حال تعبیر و تفسیر است قادر می شود با دقت بیشتری به افکار خود توجه کند و بدون بیزاری یا قضاوت آنها را مورد بررسی قرار دهد و علت وجود آنها