پیشینه و مبانی نظری روانشناسی با موضوع اعتیاد

چارچوب نظری پایان نامه روانشناسی با موضوع اعتیاد اعتیاد اعتیاد کلمه ای است عربی از ریشه عاد و به معنای چیزی را به عادت پذیرفتن و به چیزی و خوگرفتن ( باوی ، 1388 ). در چند دهه اول قرن بیستم ، واژه اعتیاد به مواد شیمیایی به حالتی خاص اطلاق می شد که در اثر مصرف مواد به وجود می آمد . در سال 1931 میلادی واژه های عادت دارویی و اعتیاد دارویی به وسیله تاتوم و سیورز به عنوان واژه های جایگزین برای اعتیاد مطرح شد ( گلپرور و همکاران ، 1382 ). تعریفی که تاتوم و سیورز از فرد معتاد و اعتیاد دارویی نمودند ، عبارتند بود از :« معتاد فردی است که ماده شیمیایی خاصی را مصرف نموه و بدان وابستگی بدنی یا جسمی پیدا کند » در سال 1964 میلادی ، سازمان بهداشت جهانی به این نتیجه رسید که اصطلاح اعتیاد ، دیگر جنبه علمی ندارد و وابستگی دارویی را به جای آن توصیه نمود (، گلپرور و همکاران ، 1382 ؛ باوی ، 1388 ). از نظر سازمان بهداشت جهانی وابستگی به مواد نشانگانی است که با یک الگوی رفتاری خاص آشکار می شود . با مصرف برخی ا داروها مانند ، داروهای روان گردان ، الگویی از رفتارهای ویژه بر رفتارهایی که قبلا ارزش بیشتری داشته اند ، ارجحیت می یابند . نشانگان مورد نظر به معنی وابستگی مطلق نیست . بلکه پدیده کیفی است که به درجات مختلف ، متجلی می شود ( باوی ، 1388 ). انواع وابستگی به مواد : وابستگی به مواد به دو صورت ، وابستگی جسمی و وابستگی روانی می باشد : وابستگی جسمی : به دو شکل صورت می پذیرد : الف ) تحمل : عبارت است از نیاز به مقادیر فزاینده ای از مواد ، برای رسیدن به حالت مسمومیت ( یا آثار مطلوب ) و یا کاهش بارز اثر مواد ، با مصرف مداوم مقدار ثابتی از آن . ب ) علایم ترک : تغییر رفتاری ناسازگارانه ، توام با علائم فیزیولوژیکی و شناختی است که بر اثر کاهش ماده مورد نظر در خون یا بافت های کسی که قبلا مقدار زیادی از آن را برای مدت طولانی مصرف کرده است ، دیده می شود . پس از بروز نشانه های ناخوشایند ترک مصرف ، شخص ممکن است برای اجتناب یا رهایی از نشانه ها دوباره به مصرف دارو روی می آورد ( باوی ، 1388 ). وابستگی روانی : بعضی از افراد همراه با وابستگی جسمانی ، الگویی از مصرف اجباری را نشان می دهند و برخی دیگر ، بدون علائم وابستگی جسمانی ، علائم وابستگی روانی ( اشتیاق و ولع مصرف ) را نشان می دهند . که در این صورت احتمال دارد که شخص : الف ) برای قطع ماده یا کنترل آن به طور مداوم تمایل نشان دهند . ب ) شخص ممکن است برای تهیه ماده مورد نظر ، مصرف آن یا رهایی از عوارض آن ، وقت زیادی را صرف می کند . ج