پیشینه و مبانی نظری زبان توسعه پذير گزارشگري مالي (XBRL)

زبان توسعه پذير گزارشگري مالي ( XBRL ) 2 - 3 ديباچه سوءاستفاده هاي فراواني كه در آمريكا و ساير كشورها اتفاق افتاد ، منجر شد تا تمركزي بي سابقه و بين‌المللي بر عمليات حسابداري و نياز به شفافيت بيشتر در گزارشات مالي پديد آمد . عوامل متعددي به بحران در گزارشات مالي انجاميد ، مسلماً يكي از اين عوامل ناكافي و نامناسب بودن ارائه اطلاعات در فرمت هاي كاغذي و يا الكترونيكي مشابه كاغذ ( mimic )، كه فاقد ويژگي هاي لازم براي انتقال كارآمد اطلاعات مالي پيچيده به سرمايه گذاران ، قانونگذاران و ساير ذينفعان بوده ، مي باشد . ( WWW . XBRL . ORG ) بازارهاي تجاري و استفاده كنندگان اطلاعات تجاري به تمهيدات و شرايطي احتياج دارند تا شفافيت مراحل گزارشگري را افزايش دهند ، زيرا امروزه گزارشگري تجاري با انبوهي از مشكلات مانند ناكارايي ، تجزيه و تحليل مناسب ، انتشار نامناسب اطلاعات تجاري در بين استفاده كنندگان اطلاعات تجاري ( مانند بخش هاي مختلف سازمان ، سهامداران و بانكها ) روبرو است . بنابراين دستيابي به سامانه گزارشگري تجاري مناسب براي حل مسائل و ناكارايي‌ها بسيار مهم است ( بزرگ اصل ، 1385 ، 83 ) موج تازه و پر سرعت فن آوري اطلاعات و ارتباطات همه عرصه ها را در بر مي گيرد ، حرفه حسابداري شايد بيش از ديگران در معرض برخورداري از امكانات محيط جديد باشد تلاش هاي كمتر از نيم دهه اخير سبب شده تا فضاي تازه و اثر بخش‌تري براي گزارشگري مالي فراهم شود . ( عرب مازار يزدي ، 1384 ، 27 ) استاندارد سازي نرم افزاري بسترهاي مالي ، خصوصاً بازار سرمايه موجب بالا بردن كيفيت بازار با امكان نظارت دقيق ، سريع و فراگير بر بازار اوليه و ثانويه ، تسهيل و فراگير بر بازار اوليه و ثانويه ، تسهيل پياده سازي بورس الكترونيك و اطلاع رساني سريع و عادلانه به سهامداران در راستاي حمايت از حقوق سهامداران گرديده است . ( باقريان ، 1386 ، 61 - 40 ) زبان توسعه پذير گزارشگري مالي ( XBRL ) در تحقق اهداف پيش گفته نقش بسزايي دارد . استفاده‌ي گسترده از زبان توسعه پذير گزارشگري مالي ( XBRL )، مزاياي مهمي را براي سرمايه گذاران فراهم مي كند . استفاده از زبان توسعه پذير گزارشگري مالي ( XBRL ) براي گزارشگري مالي شركتها بر دقت داده هاي مالي مي افزايد ، تحليل آنها را آسان مي كند و از آنجايي كه تأثير بسزايي بر ويژگيهاي كيفي اطلاعات حسابداري مي گذارد در اين گفتار ازفصل دوم به بررسي اين زبان جديد گزارشگري مالي پرداخته مي شود . 2 - 3 - 1 تاريخچه زبان توسعه پذير گزارشگري مالي ( XBRL ) تاريخچه زبان توسعه پذير گزارشگري مالي ( XBRL ) به سال 1998 باز مي گردد . در آوريل 1998 چارلز ها فمن ، حسابدار رسمي مؤسسه نايت ويل اند گريگوري  در شهر تاكوماي ايالت واشنگتن ، XML را براي گزارشگري الكترونيكي اطلاعات مالي مورد بررسي قرار دارد ، هافمن شروع به ايجاد نمونه هاي صورتهاي مالي و برنامه هاي