پیشینه و مبانی نظری سبک های مقابله
سبک های مقابله
از اوايل دهه 1970 بسياري از محققان به مطالعه پاسخ هاي هوشيار در شرايط تنيدگي زاي بيروني كه افراد در برابر موقعيت هاي منفي و بحرانی از خود نشان مي دهند ، علاقمند شدند ( قریشی راد ، 1389 ).
به طوری که مقابله یکی از متغیرهایی است که به صورت گسترده در چارچوب روان شناسی سلامت مورد مطالعه قرار گرفته است ( هابفول ، شوارزر و چون ، 1998 ؛ به نقل از غضنفری و قدم پور ، 1387 ). لازاروس و فولکمن ( 1984 ) معتقدند که مقابله عبارت است از مجموعه کوشش های شناختی و رفتاری برای غلبه بر مطالبات بیرونی و درونی که به نظر فرد انرژی بر و فراتر از منابع موجود او است .
شناسایی شکل های موثر مقابله به عنوان متغیر واسطه ای در رابطه استرس - بیماری ، خط مقدم پژوهش ها را در این حوزه به خود اختصاص داده است ( سامرفیلد ، 2000 ؛ به نقل از غضنفری و قدم پور ، 1387 ). به طور كلي سبك هاي مقابله اي به تلاش هاي شناختي و رفتاري براي جلوگيري ، مديريت و كاهش تنيدگي اطلاق مي شود ( پنتلی و توماکا ، 2002 ؛ به نقل از ضيغمي و پوربهاءالديني زرندي ، 1390 ).
از دیدگاه لازاروس و فولکمن مقابله عبارت است از : تلاش های فکری ، هیجانی ، رفتاری فرد که هنگام روبه رو شدن با فشارهای روانی به منظور غلبه کردن ، تحمل کردن و یا به حداقل رساندن عوارض استرس به کار گرفته می شود ( لازاروس و فولکمن ، 1960 ). بر اساس بررسی ها موقعی که با استرس و شرایط بحرانی رو به رو می شویم روش مقابله مان را از یک فهرست بزرگ تر و گوناگون انتخاب می کنیم گر چه فهرست بزرگی از روش های مقابله ای داریم لیکن اغلب به تعدادی از راهبردهای مقابله پیش از سایر راهبردها اعتماد می کنیم و راهبردهایی را مورد استفاده قرار می دهیم که ما را با موقعیت های آسیب زا سازگار نماید با این همه روش مقابله با استرس مقداری پایداری در موقعیت های گوناگون نشان می دهند ( لیویدووتین ، 1997 ؛ به نقل از زارع ، 1383 ). لذا یکی از موارد شایان توجه نقش تفاوت های فردی در فرایند مقابله است هر یک از ما سبک مشخصی برای مقابله با مشکلات مان داریم و موقعی که عنوان می کنیم شخصی بامشکلاتش مقابله می کند به طور حتمی بیان می نمائیم که وی آن ها را به صورت مؤثری دستکاری می کند در واقع فرایندهای مقابله ممکن است شامل دامنه ای از سلامتی تا آسیب شناختی محض باشد کارلس کارور و همکارانش همبستگی میان هر روش مقابله با برخی متغیرهای شخصیتی مثل عزت نفس و اضطراب را اندازه گیری کردند آن ها دریافتند که برخی الگوهای مقابله ای ( روش های مقابله فعال برنامه ریزی شده ) با عزت نفس بالا و اضطراب پایین همبسته هستند . در صورتی که الگوهای رویاوریی دیگر با عزت نفس پایین و اضطراب همبستگی دارد . یافته هایی از این قبیل برای تمایز بین الگوهای مقابله با استرس بهداشتی و آن هایی که منجربه ناسازگاری می گردد را مشخص می نماید . با این حال هیچ راهبرد مقابله ای نمی تواند پی آمد موفقی را تعیین نماید . علاوه بر این ارزش سازگاری هر روش مقابله ای به
