پیشینه و مبانی نظری ضریب قیمت
ضریب قیمت
تعیین ارزش ذاتی سهام شرکت ها و مقایسه آن با قیمت معاملاتی سهام یکی از موضوعات مهم و مورد علاقه سرمایه گذاران در بازار سرمایه است . سرمایه گذاران در بازار سرمایه از مدل های مختلفی برای ارزش گذاری سهام استفاده می کنند . کاربرد این مدل ها به تناسب صنعت و رشته فعالیت شرکت ها با یکدیگر تفاوت دارد . دسته ای از روش های ارزش گذاری به روش های نسبی معروف هستند که بر اساس آنها ارزش هر شرکت نسبت به ارزش سایر شرکتهای هم گروه تعیین می گردد ( رضایی ، 2001 ).
مدلهای ارزش گذاری نسبی معمولاً بر اساس ضرایب قیمت نشان داده می شود ( بخشیانی وراعی ، 1387 ). برای استفاده ضرایب در ارزشیابی یک شرکت ، ما باید مقیاس ارزش ( قیمت بازار و محرک ارزش ) را تعیین کنیم بطور سنتی ضرایب ارزش حقوق صاحبان سهام مورد استفاده قرار می گیرد زیرا بازار سرمایه برای استفاده ضرایب ارزش حقوق صاحبان سهام مستلزم تعدیلات بیشتر در مورد خالص بدهی نمی باشد ( پنمن ، 2004 )
منظور از ضریب قیمت ، نسبت قیمت سهام ، به یکی دیگر از مقیاس های ارزش مانند : سود و یا ارزش دفتری است ( بخشیانی وراعی ، 87 ). این تعریف آزاد از ضرایب قیمت بطور نظری باعث میشود که ضرایب قیمت متفاوت برای شرکت محاسبه گردد ، اما تحلیلگران هر گونه ضریب قیمت ممکن را محاسبه نمی کنند ( بوکمن ، 2005 )
ارزش گذاری بر اساس ضرایب قیمت P / E ، P / B ، P / S ، P / CFO وEV / EBITDA از جمله متداولترین مدل های ارزش گذاری در بازار سرمایه است . نسبت قیمت معاملاتی هر سهم به سود هر سهم تابعی از سه متغیر می باشد ؛ نرخ رشد سود مورد انتظار ، نسبت سود تقسیمی برای هر سهم و بازده مورد انتظار ( هزینه سهام ). همانند سایر بنگاهها ، موسساتی که نرخ رشد سود مورد انتظار بالایی دارند ، نسبت سود تقسیمی پایین و نرخ مورد انتظار سهامداران نیز بالاست . لذا انتظار بر این است تا نسبت قیمت به سود آوری برای آنها بالاتر باشد .
نسبت قیمت بر ارزش دفتری هر سهم ، از خارج قسمت ارزش بازار هر سهم بر ارزش دفتری هر سهم به دست می آید . این نسبت به دنبال ارئه ارزش شرکت به وسیله مقایسه ارزش دفتری و ارزش بازار آن می باشد . هر چه نسبت P / B کمتر باشد حاکی ازرپتانسیل بیشتر و ریسک کمتر می باشد . متغیرهای نرخ رشد در سود آوری ، نسبت سود تقسیمی ، هزینه سهام و بازده حقوق صاحبان سهام مشخص کننده نسبت قیمت معاملاتی هر سهم به ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام به ازای هر سهم می باشند .
برای مثال نرخ رشد بالاتر در سودآوری ، نسبت های سود تقسیمی بالاتر ، هزینه سهام پایین تر و بازده حقوق صاحبان سهام بالاتر باید همه در نسبت قیمت به ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام بالاتر خود را نشان دهند .