پیشینه و مبانی نظری لکنت زبان
لکنت زبان
توصيف و تعريف لكنت
درمانگران و پژوهشگران ، لكنت را يكي از بيماريهاي چالش برانگيز در حوزه رواني گفتار مي دانند وآن را ناظر بر ويژگي هاي قابل مشاهده شامل تكرار صدا ، هجا ، كلمه و يا عبارت ، كشيده گويي صداها ، تنش عضلاني ، قفل هايي كه ممكن است با ساير حركات بدني در حين تقلاي توليد گفتار روي دهد ، مي دانند ( 8 ).
2 - 2 ) علت شناسي لكنت
با توجه به تاريخچه و قدمت اين اختلال شايع ، درمانگران و پژوهشگران حوزه اختلالات رواني گفتار ، لكنت را از جنبه هاي مختلف عضوي ( ارگانيسم و فيزيولوژيكال )، روانشناختي و زبانشناختي بررسي كردند . گرچه شواهدي دال بر عوامل ژنتيكي ، سابقه خانوادگي ، نارسايي هاي زباني و رواني و تاخير بازخورد شنيداري وجود دارد ، اما تاكنون علت واحد و اصلي بر ايجاد آن نيافتند . به چند نمونه جديد و مهم آن اشاره مي شود .
2 - 2 - 1 ) لكنت به عنوان يك اختلال سازماندهي مغزي
بسياري از مطالعات در هر دو گروه گويندگان با گفتار طبيعي و بيماران آسيب ديده مغزي نشان مي دهد كه نيمكره چپ در بسياري از افراد ، نيمكره غالب براي گفتار است . يكي از اولين تئوري هايي كه لكنت را به عنوان فقدان برتري نيمكره اي در نظر مي گيرد ، تئوري اورتون ( 1927 ) و تراويس ( 1931 ) است . تئوري آنها اولين تئوري رسمي در زمينه لكنت بود كه داراي يك نظريه علت شناسي بر پايه دستگاه عصبي مركزي افراد لكنتي بود . اين تئوري براساس فقدان برتري طرفي در گفتار بود . طبق اين نظريه ، برتري طرفي طبيعي نيمكره چپ در گفتار و زبان در افراد لكنتي وجود ندارد . در افراد داراي گفتار روان ، برتري طرفي نيمكره چپ موجب مي شود كه مناطق حركتي نيمكره راست از دستورات نيمكره چپ در زمينه سرعت ، دقت ، دامنه ، قدرت حركات پيروي كنند . هنگاميكه هر دو نيمكره در ارسال دستورات يكسان به نيمكره هاي هم جهت خود ، همكاري دارند ، رواني گفتار رخ مي دهد . اما هنگامي كه اين هماهنگي از بين مي رود ، هيچكدام از نيمكره ها در كنترل گفتار برتري نخواهد داشت و در اين حالت هر دوي آنها قادر به ارسال پيام به دستگاه گفتاري هستند . نتايج اين عدم هماهنگي منجر به اختلال در عملكرد هر دو سمت عضلات در گفتار مي شود . اين اختلال همان علائم آشكار در گفتار است . اين تئوري براي سال هاي متمادي كنار گذاشته شد ، زيرا درمان تجويز شده بر اساس اين تئوري موثر نبود . اين درمان شامل ، ايجاد برتري نيمكره چپ بوسيله به كاربردن دست و پاي راست به تنهايي بود . گشويند ( 1985 ) نمونه جديدي از تئوري برتري مغزي بيان نمود . وي بيان نمود كه بسياري از اختلالات گفتاري از جمله لكنت در نتيجه تأخير ها در رشد نيمكره چپ در دوره جنيني است كه متعاقبا منجر به برتري نيمكره راست براي