پیشینه و مبانی نظری نوجوانی
مبانی نظری
نوجوانی
تعریف نوجوانی ؛ نوجوانی به سال هایی اطلاق می شود که کودکی را به بزرگسالی می پیوندد . شروع نوجوانی با تغییرات بدنی همزمان می شود و در نتیجه ردیابی ظاهری آن آسانتر است در حالیکه پایان آن بر حسب شکل گیری ساخت های عقلی و تغییرات عاطفی و اجتماعی نوسانی تر در نظر گرفته شده است . به همین دلیل برای کسانی که به ضابطه های ظاهری تکیه کرده اند ، شروع نوجوانی رازیست شناختی و پایان آن را فرهنگی دانسته اند ( کانجر و پیترسن ، 1998 ؛ به نقل از منصور ، 1381 ).
منظور از بلوغ یا نوجوانی رشد و بلوغ در کلیه جنبه ها اعم از فیزیکی ، عقلی و اجتماعی است . به همین جهت این واژه نسبت به واژه بلوغ جنسی که مفهوم بسته تری دارد و جوانی که دارای مفهوم وسیعتری است ، ارجح است . نوجوانی دوره ای حد فاصل کودکی و بزرگسالی است ، حدود و نیز طول مدت آن چندان مشخص نیست و بسته به افراد و جوامع گوناگون ، متغیر است . شروع آن را که همراه با بلوغ جنسی است با قاطعیت بیشتری می توان تعیین کرد . طول مدت نوجوانی در جوامع گوناگون یکسان نیست . دوره نوجوانی از نظر نوجوان و هم از نظر والدین از قدیم ، دورانی دشوارتر از سالهای کودکی ، قلمداد شده است . 3000 سال پیش از تولد مسیح ، ارسطو چنین اظهار داشت که نوجوانان « پرشور و آتشی مزاجند و آماده اند که خود را بدست غرایز بسپارند .» ( کیل ، 1967 ؛ به نقل از عیدیان ، 1385 ).
استانلی هال این دوره را دوران « طوفان و تنش شدید » و نیز دوران توانایی فوق العاده جسمانی ، عقلی و عاطفی دانسته است . تعدادی از پزشکان برجسته و نظریه پردازان روانکاوی نوجوانی را وضعیتی می دانند که نوجوان در آن وضعیت دچار اختلال روانی است ( فروید و دیگران ، به نقل ازماسن و هنری ، 1384 ).
بدون آنکه بتوان لزوماً وابستگی بین بلوغ و نوجوانی را مورد تأیید قرار داد . گستره دگرگونی ها نشان می دهند که از لحاظ تحول عقلی و نقش محوری آن در شکل گیری جنبه های عاطفی و اجتماعی ، نوجوانی با استقرار تفکر انتزاعی از کودکی متمایز می شود و نوجوان پس از تأمین شرایط لازم برای ورود به جامعه بزرگسالان به جرگه بزرگسالان می پیوندد ( پیاژه و اینهلدر ، 1972 ؛ به نقل از منصور ، 1381 ). و نیز نوجوانی عبارت است از : در حال بزرگسال شدن ، دوره ای از زندگی بین بلوغ و پختگی ، بالیدگی یا پختگی به این موضوع اشاره دارد که فرد ، شخص کاملی شده یا کاملاً بالیده شده و این آمادگی را دارد تا نقش ها و مسؤلیت های یک بزرگسال را بر عهده بگیرد (