پیشینه ومبانی نظری تحقیق تحليل پوششي داده‌ها

تعريف تحليل پوششي داده‌ها اين روش در ابتدا با تز دکتري رودز مطرح شد که در آن پيشرفت تحصيلي مدارس امريکا در سال 1978 مورد ارزيابي قرار گرفته بود که در همين راستا اين تکنيک براي رتبه‌بندي دانشکده‌هاي اقتصاد انگلستان نيز مورد استفاده قرار گرفت که اساس آن بر اساس مدلي بود که فارل در سال 1957 براي ارزيابي کارايي با استفاده از روشهاي غير پارامتري مطرح کرده بود . چارنز رودز و کوپر مدل اوليه فارل راکه چند ورودي و يک خروجي داشت را توسعه دادند و نام آن را CCR گذاشتند و در سال 1984نيز مدل BCC توسط بنکر ، چارنز و کوپر ارائه شد . ( آزادي و فتائي ، 1389 : 22 ) تعريف تحليل پوششي داده‌ها : تکنيکي جهت محاسبه کارايي نسبي يک مجموعه از واحدهاي تصميم گيرنده در مقايسه با يکديگر با استفاده از يک برنامه رياضي مي‌باشد . تعريف ورودي : در تحليل پوششي داده‌ها عاملي است که با افزايش آن با حفظ تمام عوامل ديگر کارايي کاهش يافته و با کاهش آن با حفظ تمام عوامل ديگر کارايي افزايش مي‌يابد . تعريف خروجي : در تحليل پوششي داده‌ها عاملي که با افزايش آن با حفظ تمام عوامل ديگر کارايي افزايش يافته و با کاهش آن و با حفظ تمام عوامل ديگر کارايي کاهش مي‌يابد . واحدهاي تصميم گيرنده ( DMU ): واحدهايي هستند که يکسري ورودي را دريافت و پس از فرايند خروجي خارج مي‌کنند . ( کيم و لي ، 2011 : 57 ) 2 - 1 - 17 - مدل‌هاي تحليل پوششي داده‌ها در روش DEA براي هر يك از واحدهاي غيركارا ، يك واحد كارا يا تركيبي از دو يا چند واحد كارا به عنوان مرجع و الگو معرفي مي‌گردند . از آنجائيكه اين واحد مركب ( تركيب دو يا چند واحد كارا ) ضرورتاً در صنعت وجود نخواهد داشت ، به عنوان يك واحد مجازي كارا شناخته مي‌شود . يكي از مزاياي DEA يافتن بهترين واحد مجازي كارا براي هر واحد واقعي ( چه كارا و چه غير كارا ) مي‌باشد . چنانچه واحدي كارا باشد ، مجموعه مرجع آن واحد مجازي كارا خود اين واحد خواهد بود . سهم هر يك از واحدهاي كارا در تشكيل واحد مجازي كارا براي يك واحد غيركارا بستگي به وزن ( λ1 , λ2 ,... λn ) λ دارد كه توسط روش DEA براي هر يك از بنگاههاي كارا محاسبه و ارائه مي‌شود . ( شعباني و همکاران ، 1389 ) تکنيک DEA داراي چهار مدل اصلي مي‌باشد : 1 - مدل بازگشت به مقياس ( CRS ): اين مدل که اولين روش DEA است ، توسط چارنز ، کوپر و رودز در سال 1978 ارائه شد . اين مدل را برخي اوقات با حروف CCR مي‌شناسند که برگرفته از نام اين سه پژوهشگر است . در اين مدل با تغيير يك واحد در وروديها ، خروجيها نيز با نسبت ثابت ( كاهشي يا افزايشي ) تغيير مي‌کنند . در واقع شيب تابع توليد در اين مدل ثابت است .