مبانی نظری تحقیق مفهوم وابعادخودکارآمدی

خلاصه ای از کار : مفهوم خودکارآمدی مفهوم خودکارآمدی از نظریه شناخت اجتماعی  آلبرت باندورا  ( 1992 )، روانشناس مشهور ، مشتق شده است که به باورها یا قضاوت های فرد به توانایی های خود در انجام وظایف و مسئولیت ها اشاره دارد . نظریه شناخت اجتماعی مبتنی بر الگوی علّی سه جانبه رفتار ، محیط و فرد است . این الگو به ارتباط متقابل بین رفتار ، اثرات محیطی و عوامل فردی ( عوامل شناختی ، عاطفی و بیولوژیک ) که به ادراک فرد برای توصیف کارکردهای روان شناختی اشاره دارد ، تأکید می کند . بر اساس این نظریه ، افراد در یک نظام علّیت سه جانبه بر انگیزش و رفتار خود اثر می گذارند . بندورا ( 1997 )، اثرات یک بعدی محیط بر رفتار فرد که یکی از فرضیه های مهم روانشناسان رفتارگرا بوده است ، را رد کرد . انسان ها دارای نوعی نظام خود کنترلی و نیروی خود تنظیمی هستند و توسط آن نظام بر افکار ، احساسات و رفتارهای خود کنترل دارند و بر سرنوشت خود نقش تعیین کننده ای ایفا می کنند ( به نقل ازعبداللهی ، 1385 ). ................... ابعاد خودکارآمدی ادراک شده الف ) سطح  : اولین بعد باورهای خودکارآمدی می باشد . کارآمدی یک فرد در یک قلمرو ممکن است در حد کارهای ساده ، متوسط و یا شامل سطوح سخت گردد . اگر هیچ مانعی وجود نداشته باشد ، انجام آن ساده بوده ، و هر کس ممکن است احساس خودکارآمدی بالا در مورد انجام آن داشته باشد ( مجیدیان ، 1384 ). در واقع سطح به دشواری مشکلاتی که شخص آمادگی مقابله با آن ها را دارد اشاره می کند . ................ اثرات خودکارآمدی بر کارکردهای روان شناختی الف ) اثر خودکارآمدی بر سطح انگیزش : خودکارآمدی درک شده نقش تعیین کننده ای بر خود انگیزشی  افراد دارد . زیرا باور خودکارآمدی بر گزینش اهداف چالش آور ، میزان تلاش و کوشش در انجام وظایف ، میزان استقامت و پشتکاری در رویارویی با مشکلات و میزان تحمل فشارها اثر می گذارد ( لوک و لاثام ، 1990 ). باور خودکارآمدی از طریق این تعیین کننده ها بر رفتار انسان نقش اساسی را ایفا می کند . برخی تعیین کننده ها به شرح زیر است : ...................... راهبردهای ایجاد و تغییر نظام باور خودکارآمدی بندورا ( 1997 )، بیان می کند که انتظارات خودکارآمدی میانجی های اصلی رفتار و تغییر رفتارند . یعنی ، انتظارات خودکارآمدی پایین مربوط به یک رفتار یا یک حیطه رفتاری به اجتناب از آن رفتارها منجر می شود ، و افزایش هایی در انتظارات خودکارآمدی باید فراوانی رفتار گرایش را در برابر رفتار اجتناب افزایش دهد . بنابراین ، باورهای خودکارآمدی می توانند در درک و پیش بینی رفتار سودمند باشند . در همین رابطه ، بندورا ( 1997 )، چهار منبع اطلاعات خودکارآمدی را مشخص می کند : ( 1 ) عملکرد قبلی ، یعنی تجارب انجام موفقیت آمیز رفتارهای