مبانی نظری حجاب،روند حجاب در جامعه

مبانی نظری حجاب ، روند حجاب در جامعه فصل دوم پيشينه تحقيق  در اين فصل تلاش مي‌شود تا حاصل تحقيقات انجام شده در رابطه با اين موضوع كه تاكنون انجام شده و نتايج آن قابل استفاده و رهگشا در انجام اين تحقيق مي‌باشد گردآوري و ارايه ‌گردد : پژوهشي در مجموعه WVS ( پيمايش ارزش‌هاي جهاني ) توسط “ منصور معدل ” از دانشگاه ميشيگان و « آزادارمكی » از دانشگاه تهران انجام شده است . در اين پيمايش با نمونه‌هايي كه از سه كشور « مصر » ، « ايران » و « اردن » گرفته شده است به باورهاي ديني دينداري ، هويت ملي و ايستارها نسبت به فرهنگ غرب ، خانواده و روابط جنسيتي تحليل و مقايسه شده است . نتيجه اصلي كه ايشان از تحقيق خود مي‌گيرند اين است كه « ماهيت رژيم حاكم » يك عامل مهم براي اختلاف جهان بيني مردم اين سه كشور است . بين اين سه كشور حكومت ايران ، « حكومت تئوكراسي » و « دين سالاري » است . حكومت‌هاي مصر و اردن و خصوصاً حكومت مصر ، سكولار است . به جهت اينكه اين حكومت‌ها در درجات متفاوتي از اقتدار طلبي هستند ، گروه‌هاي مخالف بيانات فرهنگي خود را در واكنش به جهت گيري‌هاي فرهنگي رژيم‌هايشان تنظيم مي كنند . به همين علت در ايران جايي كه جامعه تحت تسلط رژيم كاملاً ديني اداره شده است مردم كمتر ديني . كمتر ضد غرب ، بيشتر سكولار و بيشتر هوادار ارزش‌هاي مدرنيسم هستند تا مردم مصر و اردن كه حكومتشان سكولار و به طور قطعي هوادار غرب است . پژوهشگران مذكور معتقدند يافته‌هاي تجربي آنها با پژوهش‌هاي تاريخي موجود همخواني دارد . شواهد تاريخي متعدد حاكي از آن است كه جهت‌گيري‌ها و خط مشي‌هاي فرهنگي دولت نقش تعيين‌كننده‌اي در روند فرهنگي جامعه دارد . ايشان موارد مختلفي را از تاريخ كشورهاي اسلامي ذكر مي‌كنند كه در آنها مداخله فرهنگي حكومت‌هاي سكولار با ايدئولوژي تهاجمي ، سبب سياسي شدن دين و شكل‌گيري بنيادگرايي اسلامي شده است . تحقيق مورد بحث علاوه بر نتايجي در مورد اختلاف جهان بيني مردم اين سه كشور اسلامي به نتايجي هم در مورد اختلاف جهان بيني مردم در هر يك از اين سه كشور مي‌رسد . در اين مورد نتايج به دست آمده حاكي از آن است كه عوامل تعيين كننده عبارتند از : تنوعي از صفات اجتماعي پاسخگو مانند پايگاه اجتماعي ، اقتصادي ، جنس و سن و تحصيلات ؛ كه سن و تحصيلات نشانه‌هاي خوبي براي راستاي تغيير فرهنگي هستند . در عين حال تحصيلات اثر قابل ملاحظه‌تري روي ديدگاه‌هاي فردي دارد . تأثير متغير سن و تحصيلات در اين سه كشور يكسان نيست . در ايران پاسخگويان جوان‌تر و داراي تحصيلات بالاتر بيشتر ملي‌گرا بيشتر سكولار و كمتر ديني هستند . در مصر و اردن اين اثرات ( تأثير سن و تحصيلات روي دين ) قابل توجه و مشخص نيست . جالب است كه در هر سه كشور سطح تحصيلات با اعتماد به مسجد و اعتماد به دولت رابطه