مباني نظري و پيشينه پژوهش (فصل دو)نظام مالیاتی

فصل دوم مبانی نظری و ادبیات تحقیق نظام‌های مالیاتی فصل دوم مبانی نظری و پیشینه تحقیق مقدمه افزایش جمعیت ، گسترش روزافزون شهرنشینی و تحولات اجتماعی ، به ویژه در کشورهای در حال توسعه که از زیر ساخت‌های اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی کافی برخوردار نیستند ، تخصیص بخش درخور توجهی از منابع کشور را جهت دستیابی به رشد و ثبات اقتصادی ، ایجاد زمینه‌های مناسب اشتغال و و توزیع عادلانه درآمد طلب می‌کند . از این رو دولت‌ها ، سهمی از تولید ناخالص داخلی را به صورت مالیات به منظور تأمین هزینه‌های مربوط به ایجاد طرح‌های زیربنایی و دستیابی به هدف‌های فوق ، دریافت می‌کنند که البته این سهم در کشورهای پیشرفته درصد بالایی از کل درآمد دولت را تشکیل می‌دهد و مالیات در درجه دوم اهمیت قرار دارد ... البته این مهم نه از طریق اعمال نرخ‌های بالای مالیاتی ، بلکه با افزایش مشارکت عمومی و استفاده از تمامی ظرفیت‌های بالقوه مالیاتی فراهم خواهد شد . نرخ‌های مالیاتی باید در چنان سطحی قرار گیرد که مازاد مطمئنی برای مؤدیان مالیاتی به منظور افزایش کمی و کیفی سرمایه‌گذاری باقی بماند . دریافت درآمدی دولت در ایران ، سهم درآمد مالیات در کل درآمدهای عمومی دولت تا حد زیادی تحت تأثیر وضعیت تولید و نرخ فروش نفت و همچنین سایر سیاست‌ها و عواملی از جمله برنامه‌های توسعه قرار دارد . به دلیل عدم تناسب میان درآمدها و هزینه‌ها ( روند نزولی درآمدهای دولت به دلیل کاهش قیمت نفت و سیر صعودی هزینه‌های دولت ) در سال‌های اخیر ، بودجه دولت عمدتاً با کسری مواجه بوده است که کسری نیز عمدتاً با توسل به استقراض از سیستم بانکی تأمین شده است . استقراض از سیستم بانکی در قالب انتشار پول اضافی به عنوان یکی از ابزار تأمین کسری بودجه در سال‌های گذشته مورد توجه بیشتری قرار گرفته است که به مالیات تورمی معروف است موجب افزایش تورم و در نتیجه کاهش قدرت خرید مردم و انتقال آن به دولت می‌شود و آثار تخریبی بسیار شدیدی را به دنبال دارد ( جعفری صمیمی و شمخال ، 1386 ). اولین قدم در جهت رهایی از دام اقتصاد نفتی رفتن به سوی اقتصاد مبتنی بر مالیات است . بر همین اساس برنامه ریزی همه جانبه با توجه به عوامل تأثیرگذار و لزوم اجرای پیش فرض‌ها به منظور کاهش تبعات منفی آن ضروری است . نهایتاً مالیات بر ارزش افزوده ، شکل اصلی مالیات بر مصرف است که مزیت و برتری رو به رشد را برای یک مالیات با پایه گسترده در جهان نشان می‌دهد مالیات بر ارزش افزوده در اقتصاد کشورها و همچنین افزایش درآمدهای مالیاتی در صورت تسری کامل آن به زنجیره نهایی توزیع می‌باشد ، لذا این تحقیق به بررسی این موضوع پرداخته است . ( فصلنامه حوزه ، شماره 9 ). در این نوشتار ضمن ارائه جایگاه مصرف و مالیات ، اهمیت و تاریخچه مالیات ، تعریف مالیات و نظام مالیاتی کشور ، اهداف و برنامه‌های قانون مالیات بر ارزش