مبانی نظری و پیشینه پژوهش حسابرسی
فصل دوم
مروری بر ادبيات تحقيق
1 - 2 بخش يكم : كليات
1 - 1 - 2 مقدمه
حسابرسي به طور كلي فرآيند است كه طي آن شخصي مستقل و با صلاحيت حرفه‌اي برمبناي شواهد جمع‌آوري شده ، تطابق اطلاعات كسب شده را با معيارهاي از قبل تعيين شده ، مشخص مي‌سازد . در حسابرسي مالي مندرجات صورتهاي مالي بر مبناي معيارهاي از قبل تعيين شده از اصول متداول حسابداري مي‌باشد ارزيابي مي‌شوند .
حسابرس پس از ارزيابي ، نظر خود را نسبت به صورتهاي مالي طي گزارش حسابرسي ارائه مي‌نمايد . حسابرسي با اظهار نظر نسبت به صورتهاي مالي ، مهمترين نقش خود يعني اعتبار دهي را ايفا مي‌كند . براي درك بهتر نقش حسابرس ، نياز به درك ماهيت حسابرسي مي‌باشد . در اين بخش ضمن بررسي پيشينه تاريخي حسابرسي ، ماهيت حسابرس داخلي و مستقل و بالاخره فرايند حسابرسي مستقل مورد بررسي قرار مي‌گيرد .
2 - 1 - 2 پيشينه تاريخي حسابرسي
زمانهاي بسيار دور : اگر چه حسابرسي به صورت امروزي داراي سابقه نسبتاً كوتاهي است ، ولي حسابرسي به مفهوم عام كلمه يعني رسيدگي به حساب و كتاب ، سابقه‌اي طولاني دارد . آغاز حسابرسي به 3500 سال قبل از ميلاد مسيح بر مي‌گردد ( ساير ، 1996 ، ص 18 ).
اولين نشانه‌هاي وجود عمليات مالي در گذشته‌هاي دور لوحه‌هاي سفاليني است كه در بين‌النهرين بدست آمده است . نقوش برجسته و تصاوير اين لوحه‌ها ، مبين وجود رسيدگي و مميزي در آن زمانها مي‌باشد .
شواهد تاريخي نشان مي‌دهد كه مصريان قديم ، ايرانيان ، چيني‌ها و عبريان سيستمهايي شبيه به سيستمهاي كنترلي و مميزي امروزي را در اختيار داشته‌اند . به طور نمونه مي‌توان به اخذ رسيد توسط مصريان در قبال تحويل حبوبات به انبار غلـه اشاره كرد .
در ايران عصر هخامنشي ، نظام مالي و پولي جامع و منسجمي برقرار بوده و حساب درآمدها و مخارج حكومت به دقت ثبت ، نگهداري و كنترل مي‌شده است . در روم باستان حسابداري پيشرفته‌اي وجود داشته است . آنها نوعي حساب جمع و خرج نگهداري نموده و به اين حسابها رسيدگي مي‌كرده‌اند . رسيدگي به حسابها توسط گماشتگاني كه مسئوليت كشف تقلبات را نيز به عهده داشته‌اند ، انجام مي‌شده است . يونانيان اعتقاد به لزوم استقرار كنترلـهاي داخلي داشته و براي هر فعاليتي ، اختيارات تعريف شده‌اي در نظر مي‌گرفتند . تدوين اين اختيارات روش مستقيمي براي كنترل داخلي بوده است .
با ظهور اسلام در سال 610 ميلادي مسلمانان نيز در جهت اعتلاي حرفه مالي تلاش نموده‌اند . اوج شكوفايي تلاش آنها گسترش مفهوم حسابرسي دولتي مي‌باشد . از آنجا كه در حكومت اسلامي ، مقامات دولتي در برابر جمع‌آوري و استفاده صحيح از منابع مسئوليت دارند ، خلفاي اسلامي دواير جداگانه‌اي براي ثبت عمليات مالي و رسيدگي به آنها ايجاد و نگهداري مي‌كرده‌اند ( ساير ، 1996 ، ص 18 ).
سده‌هاي مياني : تجارت پيشرفته ايتالياييها در خلال قرن 13 ميلادي ، براي اولين بار موجب
