مباني نظري و پيشينه پژوهش ویژگی های شخصیتی
ویژگی های شخصیت
تعریف شخصیت :
صاحب نظران حوزه شخصیّت و روان شناسی از کلمۀ شخصیّت تعریفهای گوناگونی ارائه داده اند . از نظر ریشه ای ، گفته شده است که کلمۀ شخصیّت که معادل کلمۀ Personality انگلیسی است درحقیقت از ریشه لاتین Persona گرفته شده که به معنی نقاب یا ماسکی بود که در یونان و روم قدیم بازیگران تئاتر بر چهره می گذاشتند . این تعبیر تلویحاً اشاره بر این مطلب دارد که شخصیّت هرکس ماسکی است که او بر چهرۀ خود می زند تا وجه تمیز او از دیگران باشد .
هیلگارد » ( Hilgard ) شخصیت را « الگوهای رفتار و شیوههای تفکر که نحوه سازگاری شخص را با محیط تعیین میکند تعریف کرده است در حالی که برخی دیگر « شخصیت » را به ویژگیهای « پایدار فرد » نسبت داده و آن را بصورت مجموعه ویژگیهایی که با ثبات و پایداری داشتن مشخص هستند و باعث پیش بینی رفتار فرد میشوندتعریف میکنند .
شخصیت به همه خصلتها و ویژگیهایی اطلاق میشود که معرف رفتار یک شخص است ، از جمله میتوان این خصلتها را شامل اندیشه ، احساسات ، ادراک شخص از خود ، وجهه نظرها ، طرز فکر و بسیاری عادات دانست . اصطلاح ویژگی شخصیتی به جنبه خاصی از کل شخصیت آدمی اطلاق میشود ( شولتز ، 1384 ).
شخصیت از دیدگاه مردم : واژه « شخصیت » در زبان روزمره مردم معانی گوناگونی دارد . یکی از معانی آن مربوط به هر نوع صفت اخلاقی یا برجسته است که سبب تمایز و برتری فردی نسبت به افراد دیگر میشود مثلا وقتی گفته نمیشود « او با شخصیت است . » یعنی « او » فردی با ویژگیهایی است که میتواند افراد دیگر را با « کارآیی و جاذبه اجتماعی خود » تحت تأثیر قرار دهد . در درسهایی که با عنوان پرورش شخصیت تبلیغ و دایر میشود ، سعی بر این است که به افراد مهارتهای اجتماعی بخصوصی یاد داده ، وضع ظاهر و شیوه سخن گفتن را بهبود بخشند با آنها واکنش مطبوعی در دیگران ایجاد کنند همچنین در برابر این کلمه ، کلمه « بیشخصیت » قرار دارد که به معنی داشتن « ویژگیهای منفی » است که البته به هم دیگران راتحت تاثیر قرار می دهد اما در جهت منفی . شخصیت از دیدگاه روانشناسی : دیدگاه روانشناسی در مورد « شخصیت » چیزی متفاوت از دیدگاههای « مردم و جامعه » است در روانشناسی افراد به گروههای « با شخصیت و بیشخصیت » یا « شخصیت خوب و شخصیت بد » تقسیم نمیشوند ؛ بلکه از نظر این علم همه افراد دارای « شخصیت » هستند که باید به صورت « علمی » مورد مطالعه قرار گیرد این دیدگاه به شخصیت و انسان » باعث پیدایش نظریههای متعددی از جمله : « نظریه روانکاوی کلاسیک ، نظریه روانکاوی نوین ، نظریه انسان گرایی ، نظریه شناختی ، نظریه یادگیری اجتماعی و … در حوزه مطالعه این گرایش از علم روانشناسی شده است ( کریمی ، 1386 ).
2 - 6 - ویژگیهای