تحقیق بررسی رابطه بین مهارتهای زندگی با هوش هیجانی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه

توضیحات:

تحقیق بررسی رابطه بین مهارتهای زندگی با هوش هیجانی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه

دارای 94 صفحه در قالب ورد قابل ویرایش.

فهرست مطالب و بخشی از متن :

فصل اول (کلیات تحقیق)

مقدمه .............................................................................................................................2

بیان مسئله........................................................................................................................4

اهمیت و ضرورت پژوهش..............................................................................................5

اهداف پژوهش............................................................................................................. 7

فرضیه های پژوهش.......................................................................................................8

متغیرها .........................................................................................................................8

تعاریف عملیاتی............................................................................................................9

فصل دوم(ادبیات وپیشینه تحقیق)

مهارت چیست ؟ ............................................................................................12

تعریف مهارتهای زندگی...........................................................................................13

اهمیت مهارتهای زندگی............................................................................................14

خود آگاهی.............................................................................................................15

موارد کاربرد مهارت های زندگی..........................................................................18

همدلی چیست........................................................................................................20

اجزای همدلی........................................................................................................20

هدف از ایجاد همدلی .............................................................................22

مهارتهای مقابله ای.....................................................................................25

هوش هیجانی یا عاطفی چیست.............................................................................27

تاریخچه هوش هیجانی...............................................................................................28

اهمیت هوش هیجانی.................................................................................................37

هوش هیجانی وموفقیت شغلی ...................................................................................43

پیشینه تحقیق..............................................................................................................47

فصل سوم (روش تحقیق)

مقدمه........................................................................................................................53

روش تحقیق..............................................................................................................53

جامعه آماری.............................................................................................................53

نمونه آماری...............................................................................................................54

روش نمونه گیری......................................................................................................54

ابزار جمع آوری اطلاعات..........................................................................................55

شیوه اجرای پژوهش..................................................................................................57

روش تجزیه و تحلیل داده ها......................................................................................57

فصل چهارم(تجزیه وتحلیل داد ه ها)

تجزیه و تحلیل داده ها..................................................................................................59

جدول شماره 1-4 وضعیت پاسخگویان بر حسب جنسیت..............................................61

نمودار شماره 1-4 وضعیت پاسخگویان بر حسب جنسیت..............................................61

جدول شماره 2-4 همبستگی پیرسون جهت رابطه آموزش مهارتهای زندگی و ارتقائ سطح هوش هیجانی دانش آموزان.....62

جدول شماره 3-4 همبستگی پیرسون جهت رابطه آموزش مهارتهای زندگی و ارتقائ سطح خود آگاهی دانش آموزان.......62

جدول شماره 4-4 :همبستگی پیرسون جهت رابطه آموزش مهارتهای زندگی و ارتقائ سطح خود مدیریتی دانش آموزان....63

جدول شماره 5-4 :همبستگی پیرسون جهت رابطه آموزش مهارتهای زندگی و ارتقائ سطح آگاهی اجتماعی دانش آموزان63

جدول شماره 6-4 :همبستگی پیرسون جهت رابطه آموزش مهارتهای زندگی و ارتقائ سطح مدیریت رابطه دانش آموزان...64

جدول شماره 7-4 :جدول مربوط به t مستقل بین میزان هوش هیجانی دانش آموزان دختر و پسر.........................................64

فصل پنجم(نتیجه گیری)

مقدمه................................................................................................................................66

بحث و نتیجه گیری...........................................................................................................66

پیشنهادات... .....................................................................................................................68

محدودیت ها....................................................................................................................70

منابع ومآخذ ....................................................................................................................71

ضمائم.............................................................................................................................76

بخشی از متن :

چکیده:

پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین مهارتهای زندگی با هوش هیجانی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهرستان سر پل ذهاب در سال تحصیلی92/91 می پردازد چرا که هوش هیجانی دارای مؤلفه هایی است که بسیار نزدیک به مؤلفه های مهارت های زندگی می باشند. جامعه مورد بررسی در این تحقیق ، همان طوری که به آن اشاره شد ، دانش آموزان دختر مقطع متوسطه اند دلیل انتخاب چنین جامعه ای از سوی پژوهشگر بدین علت است که از آن جایی که استرس ها و هیجانات زیادی در این حیطه وجود دارد، خود دانش آموزان نیز از این آسیب ها به خصوص آسیب های روانی در امان نیستند. بر همین اساس ارتقاء بخشیدن سلامت روان چنین افرادی ، اهمیت ویژه ای دارد و باید آن ها را به انواع مهارت های روانی ـ اجتماعی تجهیز نمود تا بتوانند در موقعیت های بحرانی هیجانات منفی خود را کنترل کنند و به صورت های کارآمد با مسایل برخورد کنند ، نه به صورت هیجان مدار . این پژوهش شامل پنج فرضیه و روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی می باشد در این پژوهش برای جمع آوری از پرسش نامه استفاده شد در این تحقیق جامعه آماری، کلیه مدیران و دبیران زن و مرد مدارس مقطع متوسطه شهرستان سرپل ذهاب که در سال تحصیلی 92/91 را تشکیل می دهد که تعدا آنها800نفربودند.

فصل اول

کلیات

مقــدمه

آنچه که امروزه به « مهارت های زندگی مشهور است حاصل کار پژوهشگران عصر حاضر نیست بلکه بسیاری از این مهارت ها در لابلای تعالیم الهی و به خصوص در قرآن کریم و احادیث معصومین (‌علیهم والسلام ) بیان شده است . تلاش برای « برقراری ارتباط مفید و مؤثر با دیگران » ، «‌خودشناسی »‌و «‌توجه به ارزش ها » ،‌که از فصول اصلی مهارت های زندگی است ، به کرات در آیات قرآن ، نهج البلاغه و صحیفه سجادیه و احادیث منقول از سایر معصومین (ع) مورد تأکید قرار گرفته است . عبارت مشهور « من عرف نفسه ، فقد عرف ربه »‌ از امام علی (ع) سر لوحه ی بهرمندی از یک زندگی مطلوب و مؤثر است و مهارت های زندگی بدون «‌خود شناسی بی معناست »‌ هرگاه مجموعه مهارت های زندگی را در نظر بگیریم و همه ی آنها را در یک نگره ی کلی مورد ملاحظه قرار دهیم ، خواهیم دید که تقریبا هیچ موردی از آنها در تعالیم قرآن کریم و بزرگان دین ناگفته نمانده است . روانشناسان نیز این مهارت را در عمل و بر اساس برنامه ریزی های پژوهشی مد نظر قرار داده و برای اثبات آن تعالیم الهی ، شواهد عینی ارائه کرده اند (زندی ،‌1385)‌.

مهارت های زندگی عبارتند از مجموعه ای از توانایی ها که زمینه سازگاری و رفتاری مثبت و مفیدرا فراهم می آورند .این توانایی ها ، فرد را قادر می سازند مسئولیت های نقش اجتماعی خود را بپذیرد و بدون لطمه زدن به خود و دیگران ،‌با خواست ها ، انتظارات و مشکلات روزانه ، به ویژه در روابط بین فردی ، به شکل مؤثری روبرو شود . مهمترین مهارت های زندگی عبارتند از 1) تصمیم گیری 2) حل مسأله 3) تفکر خلاق 4) تفکر انتقادی 5) روابط مؤثر اجتماعی 6) خود شناسی 7) همدلی 8)‌کنار آمدن با فشارهای روانی (لاکانی و همکاران ، 1382).

هوش هیجانی [1]نیز یکی از مؤلفه های اصلی در موفقیت افراد در مشاغل و زندگی شان می باشد . از سالها پیش روان شناسان متوجه شده اند که برای دستیابی به موفقیت تنها داشتن ظرفیت بالای هوش عقلانی ( IQ ) کفایت نمی کند . مطالعات نشان می دهد که تعداد زیادی از افراد دارای هوش عقلانی و شناختی بالا نتوانسته اند در زمینه های شغلی ، زناشویی ، ایجاد رابطه با دیگران و حتی زمینه های تحصیلی موفق باشند . به همین خاطر نظر دانشمندانی از جمله پیتر سالووی[2] و جان مایر[3] بر توانمندی دیگری جلب شد که بیشتر از جنس هیجانات بودند تا شناختها . این نوع توانمندی ها که هوش هیجانی نامیده می شوند به توانمندی های آموخته شده ای اشاره دارند که به افراد کمک می کنند احساسات و هیجانات خود را کنترل کنند تا به نفع آنها کار کند نه بر علیه آنها (برادبری، به نقل از گنجی ،1386) .

هوش هیجانی را نمی توان در مدارس یا دانشکده آموخت بلکه از طریق فرایند یادگیری اجتماعی آموخته می شود . تحقیقات نشان می دهد موفقیتهای زندگی حرفه ای 20 درصد به بهره هوشی ( IQ ) و 80 درصد به هوش هیجانی ( EQ ) بستگی دارد . با نگاهی به کلمات انگیزه ، شور و اشتیاق و لغات مشابه میتوان متوجه شد که از مولفه های شناختی و عقلانی و بهتر بگوییم IQ حرف نمی زنیم بلکه از ظرفیت دیگری به نام EQ یا آنچه امروزه هوش هیجانی نامیده می شود بحث می کنیم . دانیل گلمن[4] ( 1998)‌ بیان می کند که هوش هیجانی شامل توانایی هایی مانند اینکه شخص بتواند انگیزه اش را حفظ کند و در مقابل مشکلات استقامت کند ودر شرایط بحرانی و تکانش ها خود را کنترل نماید ، و خوشی اش را حفظ کند ، کامیابی را به تأخیر بیندازد ، با دیگران همدلی کند و امیدوار باشد . وی مؤلفه های هوش هیجانی را به شرح زیر بیان می کند :‌

1) خود آگاهی 2) خود گردانی 3) انگیزش 4)‌ مهارت های راهنمایی .

از طرف دیگر تراویس برادبری[5] این مؤلفه ها را به این صورت بیان می کند :

1) خود آگاهی 2) خود مدیریتی 3 ) آگاهی اجتماعی 4) مدیریت رابطه که از این چهار مؤلفه دو مؤلفه ی اولی مربوط به خود فرد می باشد ،اما دو مؤلفه بعدی مربوط به ارتباط او با دیگران می باشد( گنجی ،‌1386) .

بیان مسأله

هرفردی در زندگی با موقعیتهایی روبرو می شودکه اگر به درستی عمل نکند. سلامت روانی خود ودیگران را به خطر می اندازد. این موقعیتها مختلف هستند مثلا چگونه با دوستان و اطرافیان ارتباط برقرار کند ،چگونه مسئولیت های جدید را بپذیرد،چگونه تصمیم بگیرد،چگونه مشکلات را حل کند ،چگونه با ترس ،اضطراب،ناکامی،افسردگی و فشارهای روانی مقابله کند. آموزش مهارت ها ی زندگی می تواند کمک کننده باشند این مهارت هابه افراد کمک می کنند با موقعیت های زندگی ،بخصوص موقعیت های پر خطر به طور صحیح برخوردار نماید . وقتی افراد این مهارت را کسب می کنند می توانند در ایجاد ارتباط با دیگران سازگارانه عمل نمایند و بدون توسل به اعمالی که به خود و یا دیگران صدمه می زند ،مشکلات را حل نماید . اضطراب ،افسردگی ، تنهایی ،کم رویی و شکست ،اختلافات زناشویی ،بیماری ،درد ، ضربه های روحی و ...انسان قرن حاظر این واژه ها را به خوبی می شناسد. او نیز می داندکه اگر مهارت های مقابله با این چالش ها را بیاموزد وآن ها را در زندگی به کار گیرد آلام او التیام یافته ،نشاط ،شادابی و سلامت روانی خویش را باز می یابد و به سوی تعادل و سازگاری اجتماعی پیش خواهد رفت (کریس.ال.کلینکه[6]،به نقل از محمد خانی،1389).

قدرت سازگاری افراد در جامعه ی انسانی برابر نیست . در یک محیط مشابه اجتماعی ،برخی ها ، توان مقابله با مشکلات و انتظارات را در اندک زمانی از دست می دهند و خیلی زود در دام انزوا و افسردگی یا عملکرد نا مناسب (رفتار ضد اجتماعی ،تخریبی و ...) گرفتار می شوند . در مقابل عده ای با اندیشه و تحلیل موقعیت ،به رفتاری سازگارانه و همراه با تحمل روی می آورند . آنان همواره به راه های مؤثر و مفید می اندیشند و به درستی می دانند که راهی برای حل مسئله وجود دارد .

ظرفیت روان شناختی یک فرد عبارت است از «توانایی شخص در مواجه با انتظارات و دشواری های زندگی روز مره» . بالا بردن ظرفیت روان شناختی ، این امکان را به شخص می دهد که زندگی خود را در سطح مطلوب روانی نگه دارد و این توانایی را به صورت رفتارسازگارانه و عمل موثر و مثبت متبلور سازد (دفتر برنامه ریزی امور فرهنگی و مشاوره وزارت آموزش و پرورش.1384).

از طرف دیگر هوش هیجانی یکی از مؤلفه های اصلی در موفقیت افراد در مشاغل و زندگیشان می باشد . هر روز در کنارمان نمونه هایی از تأثیر هوش هیجانی را در محیط کار ، خانه ، مدرسه و محله خود را می توان دید. ما مردم با هوش و تحصیل کرده ای را می بینیم که موفق نیستند در حالی که عده ی کمی بدون خصوصیات بارزی بسیار موفق هستند و باید پرسید چرا ؟ پاسخ این سؤال به مفهومی به نام هوش هیجانی بر می گردد. هوش هیجانی خصوصیتی است قابل ارتقاء ویادگیری است و با یادگیری عوامل تأثیر گذار در این صفت می توان آن را تقویت کرد (برادبری.به نقل از گنجی، 1386).

هوش هیجانی یک خصوصیت ایستا نیست و می توان آن را ارتقاء بخشید .عوامل زیادی بر هوش هیجانی تأثیر گذار هستند شاید یکی از این عوامل تأثیر گذار همان مهارت های زندگی باشند.

این پژوهش بامطرح ساختن یک پرسش تحقیقاتی تحت عنوان آیا بین آموزش مهارتهای زندگی با هوش هیجانی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهرستان سر پل ذهاب رابطه ای وجود دارد به تحقیق و بررسی می پردازد.

ضرورت و اهمیت تحقیق

مهارتهای زندگی شامل مجموعه ای از توانایی‌ها هستند که قدرت سازگاری و رفتار مثبت و کارآمد را افزایش می‌دهند . در نتیجه شخص قادر می‌شود بدون این که به خود یا دیگران صدمه بزند ، مسئولیت‌های مربوط به نقش اجتماعی خود را بپذیرد و با چالش‌ها و مشکلات روزانه زندگی به شکل مؤثر روبه‌رو شود . محققان تأثیر مثبت مهارتهای زندگی را در کاهش سوء مصرف مواد ، استفاده از ظرفیت ها و توانمندی های هوشی وشناختی ، پیشگیری از رفتارهای خشونت‌آمیز ، افزایش خود اتکایی و اعتماد بنفس و ... مورد تأیید قرار داده‌اند. به ویژه در کاهش سوء مصرف مواد بر نقش کلیدی مهارتهای زندگی تأکید می شود . هم چنین آموزش این مهارتها به عنوان یک روش عام پیشگیری از آسیب های فردی و اجتماعی مورد تأکید بوده‌است. (کامکار،1382).

Emotional Intelligence -1

Peter Salvey-1

John Mayer-2

Daniel Goleman-3

Travis Bradbry-1

Chris. L. Klinke-1