تحقیق حاضر با عنوان بررسی تأثير بازيهاي پيش دبستاني بر مهارتهاي ذهني و اجتماعي كودكان از سری تحقیق های رشته علوم تربیتی میباشد. این تحقیق با گرایش آموزش و پرورش پیش دبستانی در 112 صفحه با فرمت Word
(قابل ویرایش) در مقطع کارشناسی ارشد نگارش شده است و همچنین این تحقیق آماده چاپ و پرینت جهت
استفاده دانشجویان می باشد.قسمتهایی کوتاه از متن:
چکیده
پژوهش حاضر یک پژوهش از نوع شبه آزمایشی با گروه کنترل و آزمایش است، که به تأثير بازي هاي پيش دبستاني بر مهارت هاي ذهني و اجتماعي كودكان مراكز پيش دبستاني ناحيه يك شهر شيراز در سال تحصيلي93-92 پرداخته است.
جامعه آماری شامل 3086 کودک پیش دبستانی می باشد که در گروه سنی 5 تا 6 سال مشغول به تحصیل بودند که از بین آنها 60 نفر به صورت تصادفی خوشه ای به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند . شركت كنندگان پژوهش به دو گروه کنترل و آزمایش تقسيم شدند.پس از یکسان سازی گروه ها ابتدا از كل شركت كنندگان، که 30 نفر آن ها پسر و 30 نفر دختر بودند پيش آزمون بصری – حرکتی بندر گشتالت به منظور سنجش مهارت های ذهنی از کودکان گرفته شد و پرسشنامه ی مهارت های اجتماعی ماتسون(1983) به منظور سنجش مهارت های اجتماعی کودکان در اختیار معلمان قرار داده شد. سپس از هر گروه 15 نفر به صورت تصادفی به عنوان گروه آزمایش و 15 نفر نیز به عنوان گروه کنترل انتخاب گردیدند و بازی ها به گروه های آزمایش طی دو ماه و هرهفته دو جلسه ی یک و نیم ساعته آموزش داده شد. بعد از آموزش بازی ها، مجددا آزمون ها تکرار گردید، سپس داده های بدست آمده از طریق آمار توصیفی و آزمون تحليل كواريانس چند متغيره (مانكووا) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشانگر تأثیر بازی ها بر مهارت های ذهنی و اجتماعی کودکان گروه آزمایشی نسبت به کودکان گروه کنترل به طور معنادار بود.
مقدمه
انسان با مجموعه ای از ویژگی های خود متولد می شود. این ویژگی ها در ارتباط مستقیم با حیات زیستی انسان هستند یعنی بدون وجود آنها امکان ادامه ی زندگی و بقاء برای انسان موجود نیست، این ویژگی ها عبارتند از غذا خوردن، آشامیدن، نفس کشیدن و غیره.همزمان با افزایش سن بتدریج ویژگی های دیگری در انسان پدید می آید.این ویژگی های ثانویه بدون تردید نتیجه تعامل کودک با محیط و در واقع اثرات متقابل وراثت و محیط بر روی کودک است.از جمله ی این ویژگی ها رشد ذهنی کودک و میل کودک برای فعالیت های گروهی و ارتباط با دیگران است که این فعالیت ها در سنین پیش از دبستان بیشتر در قالب بازی نمود پیدا می کند. با در نظر گرفتن این موضوع نقش والدین و مربی آموزشی می تواند نقشی تعیین کننده در هدایت و رشد این گونه فعالیت ها به سمت پرورش مهارت-های ذهنی و اجتماعی کودک در جهت مناسب باشد.
ظرفيت حركتی كودك همزمان با رشد يافتگی فيزيولوژيكی و همچنين بر اساس چگونگی تعامل با اطرافيان كه به ميدان تحولی كودك نظم، جهت و انسجام می دهد، متحول می شود. بازی شرايطی را برای كودك فراهم می سازد كه بر اساس آن می تواند به اكتشاف دنيای پيرامونش بپردازد و امکان رشد وسیع و همه جانبه کودک را فراهم می سازد(دادستان،1386).
امروزه اهميت و ارزش بازي در دوران كودكي به وسيله ي پژوهش هاي گسترده، كاملاً مورد تأييد قرارگرفته است. بازي روي رشد جسمي، عاطفي، ذهني، آموزشي، اخلاقي، شخصيتي، اجتماعي تأثير مي گذارد و داراي ارزش تشخيصي و درماني نيز مي باشد(مقدم، 1386).
با اينكه از زمان ميشل منتني فيلسوف و مربي بزرگ دوره ي رنسانس بازي مورد توجه خاص دانشمندان آموزش و پرورش بوده است، ولي در هيچ عصري به اندازه ي زمان ما بازي مورد مطالعه و پژوهش دقيق روانشناسان واقع نشده است. پژوهش هاي جديد نشان داده است كه بازي تأثير بسياري در رشد بدني و ذهني كودكان دارد(ماجستي،1373).
بازي يك امر بدون حضور ذهن يا بدون ساخت نيست، بلكه بخش جدايي ناپذيري از زندگي ماست. وسيله ي مؤثري براي كاركرد بهينه، مؤثر در بزرگسالي وفراگيري رشد شناختي است(هولزينگا،1950؛ به نقل از مونگيلو ، 2006).
انجام بازي صرفاً عامل افزايش يادگيري و رشد هوشي نخواهد بود بلكه پيروي از قواعد، اصول و بازي هاي آموزشي و ... براي رشد هوشي الزامي است(مهجور، 1386).
بر اساس نظريات "پياژه و ويگوتسكي" بازي اصلي ترين عامل رشد شناختي كودك است. همچنين يكي از پاك ترين روش هاي فكري قابل دسترس براي خردسالان مي باشد. كودكان در قالب بازي با درك واقعيتها و كنترل مهارت هاي شخصي به تعادل دست مي يابند(انگجي و عسگري، 1385).
پژوهشگرانی مانند كفارت، هارتمن، جين آيرز، حركت و فعاليت را اساس يادگيری و پايه ای برای تحول ذهنی می دانند. آنان تفكيك ناپذيری نيروهای روانی و جسمانی را در به اجرا درآوردن هرگونه الگوی حركتی آن هم در مراحل اوليه آموزش، به منزلۀ يك اصل اساسی مورد تأكيد قرار می-دهند(كفارت و همکاران به نقل از مشرف جوادی، 1367).
جنسن (2002) معتقد است كه فرد می تواند مجموع تواناييهای مغزی خود را به ياری حركت مورد بهره برداری قرار دهد يا توان مندي هايی را به منصه ظهور برساند. از اين رو، در نظرگرفتن جنبه های حركتی و تحليل آنها، برای درك رشد تواناييهای ذهنی ضروری است(دادستان، 1379).
توانايي های ذهنی امكان ندارد كه از تواناييهای حركتیِ پايه جدا باشند. بنابراين، مطالعه اين گونه حركتها و فراهم ساختن امكان پرورش و رشد آنها سبب تقويت و حتی ترميم توانايي های ذهنی می‌شود. از نظر پياژه، رشد كودك بستگی بسيار به دستكاری دخل و تصرف او در محيط و پيرامونش و تعامل با آن دارد. وی معتقد است كه آگاهی از طريق اجرا حاصل می شود(اسلاوين، ترجمه سيد محمدی، 1385) کودکان برای آنکه بتوانند خودشان را با اجتماعی که در آن زندگی می کنند، هرچه بیشتر سازگار کنند، باید مهارت های اجتماعی گوناگون را بیاموزند. رشد حركتی و شركت فعال كودك در بازيهای گوناگون حركتی اساس رشد عاطفی- اجتماعی، روانی- حركتی و شناختی او را تشكيل می دهد پس برای آموزش و تغيير مهارتهای اجتماعی و ذهنی كودكان بايد به تقويت و غنی سازی محيط آنان قبل از ورود به دبستان مبادرت ورزيد، زيرا كودكان ضمن جستجو در محيط، با رويدادهايی روبه رو می شوند كه علاقه آنان را جلب می كند. آنها به ويژه تحت تأثير رويدادهايی قرار می گيرند كه نسبتا تازگی دارند، يعنی رويدادهايی كه با تجربه های قبلی آنان، كاملاً منطبق نباشند. پس وظيفه آموزش پيش دبستانی افزودن توانايی است تا دانايی، زيرا كودك در آغاز انديشه كاملاً منطقی ندارد و لازم است مراحلی فراهم آورد كه طی سپری كردن آن مراحل فكرمنطقی كودك گسترش يابد. ذهن كودك وقتی به خوبی تحول می يابد كه فعال باشد. كودك فقط چيزهايی را خوب فرا می گيرد كه از راه مشاهده، تعمق، تجربه و فعاليت شخصی آموخته باشد. در اين ميان بازيهای كودكان-بازيهای سازمان يافته و هدايت شده و بازيهای آزاد- نقشی بی بديل در تسريع و تقويت توانايي هايشان ايفا می كند(پياژه،1964؛ اسميلنسكی ، 1968؛ پاپاليا و الدز، 1992).
بسياري از مربيان آموزش و پرورش به نقش بازي به عنوان يكي از مطلوب ترين عوامل آموزش و پرورش، اشاره كرده اند. مونته سوري ، فروبل ، دكرولي ،پياژه و گانيه از جمله كساني هستند كه براي آموزش مفاهيم آموزشي به كودكان از بازي هاي آموزشي استفاده مي كردند و استفاده از آن را به عنوان عمده ترين وسيله ي آموزش كودك براي يادگيري موضوعات مختلف مورد تأكيد قرار داده اند.(انگجی،1385).
برنامه‌های حركتی و بازيهای هدفمند همراه با ساير فعاليتهای تربيتی و پرورشی بستری مناسب برای تمرين و تكرار برخی از مفاهيم ذهنی و شناختی و پرورش مهارتهای اجتماعی در دوره پيش دبستانی است. حركت وسيله ای برای برقراری ارتباط و آموزش است و با آن می توان مفاهيم اوليه مانند وزن، جهت يابی، شكل كميت و كيفيت، زمان و مكان و در مجموع ادراك فضا را به كودكان آموزش داد، زيرا آموزش نظری برای كودكان سنين پيش دبستانی خسته كننده است، ضمن آنكه كودكان اين سنين در نيم دوره پيش عملياتی هستند و درك مفاهيم نظری بدون عمل برای آنان ميسر نیست و زمان بر است(جنسن، 2002).
فهرست مطالب بررسی تأثير بازيهاي پيش دبستاني بر مهارتهاي ذهني و اجتماعي كودكان به شرح زیر می باشد:
چکیده
فصل اول
کلیات پژوهش 2
1-1- مقدمه: 3
1-2- بيان مسئله: 6
1-3- ضرورت و اهمیت پژوهش: 11
1-4- اهداف پژوهش: 13
1-4-1- هدف کلی: 13
1-4-2- اهداف جزیی: 13
1-5- فرضیه های پژوهش: 13
1-6- تعریف نظری متغیرهای پژوهش: 14
1-6-1- بازی: 14
1-6-2- مهارتهای ذهنی: 14
1-6-3- مهارت های اجتماعی: 15
1-7- تعاریف عملیاتی: 15
1-7-1 بازی: 15
1-7-2- مهارت های ذهنی: 15
1-7-3- مهارت های اجتماعی: 15
فصل دوم
ادبیات و پیشینه ی تحقیق 16
2-1- مقدمه: 17
2-2- مباحث نظری بازی و فعالیت های بدنی: 17
2-2-1- بازی چیست؟ 17
2-2-2- وﯾﮋگی های اساسی بازی: 18
2-3- نظریه ی انرﮊی مازاد: 19
2-4- نظریه ی پیش تمرینی: 20
2-4-1- نظریه ی غریزی مک دوگال: 21
2-4-2- نظریه ی اجتماعی گروس: 21
2-4-3- نظریه ی ویلیام اشترن: 22
2-4-4- نظریه ی پستالوژی: 22
2-5- نظریه ی بازپیدایی: 23
2-6- نظریه ی بیان خود: 23
2-7- نظریه ی ﮊان پیاﮊه: 24
2-8- انواع بازی به نظر ﮊان پیاﮊه: 25
2-8-1- بازی های مهارتی: 25
2-8-2- بازی های نمادین: 25
2-8-3- بازی های با قاعده: 26
2-8-4- بازی های سازنده: 27
2-9- نظریهی شارلوت بوهلر: 27
2-9-1- بازی های کنشی: 27
2-9-2- بازی های وانمود سازی یا خیالی: 28
2-9-3- بازی های انفعالی: 28
2-9-4- بازی های ساختمانی: 29
2-9-5- بازی های جمعی: 29
2-10- دیدگاه مکتب اسلام درباره ی بازی: 29
2-11- رشد و تکامل حرکات از دیدگاه علم تکامل بدن انسان: 30
2-12- مباحث نظری مهارت های ذهنی: 32
2-12-1- مفهوم شناسی مهارت های ذهنی: 32
2-13- مباحث نظری مهارت های اجتماعی: 33
2-13-1- مفهوم شناسی مهارت های اجتماعی: 33
2-13-2- انواع مهارت های اجتماعی: 35
2-13-3- عناصر مهارت های اجتماعی: 36
2-13-4- پیامد های مهارت های اجتماعی: 37
2-13-5- مدرسه و مهارت های اجتماعی : 38
2-14- پیشینهی تحقیقاتی: 39
2-14-1- بازی و مهارت های ذهنی 39
2-14-1-1- پژوهش های داخل کشور: 39
2-14-1-2- پژوهش های خارج از کشور: 41
2-14- 2- بازی و مهارت های اجتماعی: 42
2-14-2-1- پژوهش های داخل کشور: 42
2-14-2-2- پژوهش های خارج از کشور: 44
2-15- جمع بندی پیشینه های تحقیق: 46
فصل سوم
روش تحقیق 48
3-1- مقدمه: 49
3-2- روش پژوهش: 49
3-3- جامعه و نمونه آماری: 49
3-4- روش نمونه گیری پژوهش: 49
3-5- ابزار گردآوری اطلاعات: 50
3-5-1- آزمون بصری– حرکتی بندر گشتالت: 50
3-5-2- مقیاس سنجش مهارت ها ی اجتماعی ماتسون: 53
3-6- روایی مقیاس سنجش مهارت های اجتماعی: 54
3-7- پایائی مقیاس مهارت های اجتماعی: 55
3-8- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات: 56
3-9- اطلاعات جمعيت شناختي نمونه: 56
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل یافته ها 58
4-1- مقدمه 59
4-2- يافته هاي توصيفي 59
4-3- يافته هاي استنباطي 60
فصل پنجم
بحث و نتیجه گیری 69
5-1- مقدمه: 70
5-2- خلاصه پژوهش: 70
5-3- نتایج پژوهش: 71
5-3-1- فرضیه های اصلی: 71
5-3-2- فرضیه های فرعی: 73
5-4- پیشنهادها: 75
5-4-1- پیشنهادهای کاربردی: 75
5-4-2- پیشنهادهای پژوهشی: 76
5-5- محدودیت های تحقیق: 76
پیوست ها 77
منابع و ماخذ 82
منابع فارسی: 83
منابع انگلیسی : 88
چکیده انگلیسی : 95
