تحقیق حاضر با عنوان بررسی تعیین میزان تأثیر مؤلفه های مدیریت آموزش عالی بر همکاری های دانشگاه و صنعت: ارائه مدلی مفهومی از سری تحقیق های رشته مدیریت آموزش عالی میباشد. این تحقیق در 275 صفحه با فرمت Word
(قابل ویرایش) در مقطع دکتری نگارش شده است و همچنین این تحقیق آماده چاپ و پرینت جهت
استفاده دانشجویان می باشد.قسمتهایی کوتاه از متن:
چکیده
در جهان توسعه یافته امروزی شکل دانشگاهها تغییرات زیادی یافته است و از شکل سنتی صرف به انعطاف پذیر، جامعه‌نگر و صنعت‌گرا تغییر پیدا کرده است. دانشگاه هایی که خواسته‌ها و نیازهای صنایع و جامعه را در نظر می‌گیرند و پاسخگوی این نیازها هستند، بهتر می‌توانند به حیات خود ادامه دهند، دانش خود را کاربردی کنند و برای جامعۀ خود مفید باشند. این پژوهش با هدف " تعیین میزان تأثیر مؤلفه‌های مدیریت آموزش عالی بر همکاریهای دانشگاه و صنعت و ارائه مدلی مفهومی " انجام شد.
پژوهش حاضر کاربردی و از نوع همبستگی است. جامعۀ آماری از دو گروه از دانشگاهها و صنایع بزرگ مستقر در کلان شهر تهران تشکیل شده بود. گروه اول را دانشگاههای مستقر در کلان شهر تهران شامل دانشگاههای دولتی (25 دانشگاه)، آزاد اسلامی (19 واحد)، جامع علمی کاربردی (79 واحد) و پیام نور (18 واحد)- جمعاً 141 دانشگاه- و گروه دوم را 63 کارخانه و شرکت صنعتی کلان شهر تهران- که با دانشگاه ها ارتباط و همکاری متقابل داشتند- تشکیل می دادند. از این میان 21 دانشگاه انتخاب و 63 شرکت صنعتی تمام شماری شدند. با مراجعه به دانشگاه ها وصنایع نمونه به ترتیب 100 و 120 پرسشنامه قابل استفاده گردآوری گردید.
در این پژوهش از مصاحبه برای تعیین چارچوب کار و مشخص کردن مؤلفه‌ها و سازهای مهم استفاده شد که به روشن شدن بهتر مسیر حرکت تحقیق انجامید. سؤالات مصاحبه‌ها درباره چیستی مؤلفه‌های مدیریت آموزش عالی و تعیین میزان تأثیر و اهمیّت هر کدام از این مؤلفه‌ها بر همکاری های میان دانشگاه و صنعت بودند.
ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقّق ساخته بود. پرسشنامه مذکور بر اساس جمع‌بندی حاصل از نظرات و مصاحبه های کیفی و ادبیات پژوهش در پنج عامل ساختاری با 9 سؤال، فرهنگی و اجتماعی 10 سؤال، آموزشی 15 سؤال، مدیریتی 8 سؤال و مالی 6 سؤال طراحی شد.
برای تجزیه و تحلیل داده های حاصل از پرسشنامه از روش های آمار توصیفی و استنباطی استفاده گردید. همچنین از روش مدل سازی معادلات ساختاری، تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عاملی تأییدی مرتبه اوّل و مرتبه دوّم، بهره گرفته شد. نتایج بدست آمده حکایت از شناسایی 5 مؤلفه ساختاری (92%)، فرهنگی و اجتماعی (100%)، آموزشی (43%)، مدیریتی (82%) و مالی (32%) در دانشگاهها داشت و در صنایع نیز به ترتیب مؤلفه های ساختاری (71%)،فرهنگی و اجتماعی (99%)، آموزشی (92%)، مدیریتی (100%) و مالی (34%) حائز اهمیت بودند. متغیرهای هر یک از مؤلفه ها نیز مورد شناسایی و تأثیرسنجی قرار گرفتند. بدین ترتیب با توجه به خروجی‌های آزمون‌ها و تحلیل‌های عاملی اکتشافی و تأییدی، مدل نهایی طراحی شد. در پایان نیز پیشنهادهایی به دانشگاهها، صنایع و پژوهشگران پژوهشهای آتی ارائه گردید.
مقدمه
امروزه شکل دانشگاههای کشورهای توسعه یافته تغییر یافته است و گرایش به تربیت نیروی انسانی مورد نیاز صنعت و همچنین برون داد تحقیقات دانشگاهی کاربردی و مورد نیاز صنعت بیشتر رخ نشان می دهد، لذا بحث ارتباط دانشگاه با صنعت و پیرو آن تجاری سازی علم در جامعه و کاربردی کردن آن به منظور استفاده بیشتر جامعه و راحت تر کردن کارها در زندگی مردم از اهمیت ویژه ای برخوردار شده است.
تجاری سازی نتایج تحقیق و کارآفرینی دانشگاهی مأموریت های جدیدی هستند که انتظار می رود در این مقطع زمانی دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی به طور کارآمدتری در این عرصه ظاهر شده و نقش و مسئولیت خود را در تقویت و توانمندسازی نظام ملی نوآوری ایفا کند.
بنابراین موفقیت بخش دانشگاهی در تجاری سازی نتایج تحقیقات مستلزم فراهم بودن شرایط و پیش نیازهای مهم و مختلفی در بخش دانشگاهی، بخش صنعت و محیط اقتصادی – مالی و بازار حاکم بر این دو بخش است. از طرفی تا سیاست های تحقیق و توسعه با نظام ملی نوآوری همخوانی نداشته باشد، تحقیقات انجام شده در بخش دانشگاهی نیز از کیفیت یا زمینه لازم جهت جذب و دریافت از طرف صنایع برخوردار نخواهد بود.
در این میان خلاء در نهادهای واسطه ای از قبیل سازمان های توسعۀ نوآوری و سازمان های توسعه فناوری، شکل گیری نظام انتقال دانش و فناوری همگرا و کارآمد حس می گردد و دانشگاه ها را از دست یابی به اهداف انتقال یافته های تحقیقاتی خود دور می سازد(فکور، 2:1385).
فهرست مطالب بررسی تعیین میزان تأثیر مؤلفه های مدیریت آموزش عالی بر همکاری های دانشگاه و صنعت: ارائه مدلی مفهومی به شرح زیر می باشد:
چکیده
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1 بیان مسأله 4
1-2 اهمیّت و ضرورت تحقیق 6
1-3 اهداف تحقیق 8
1-4 سؤالات تحقیق 9
1-5 تعاریف نظری و عملیاتی 9
فصل دوم: ادبیات و پیشینۀ تحقیق
2-1 قسمت اول : پیشینۀ تحقیق در جهان 13
2-1-1 تاریخچه ارتباط دانشگاه با صنعت و تجاری سازی نتایج تحقیقات صنایع در خارج از ایران (پیشینه موضوعی) 13
2-1-2 پیشینه مطالعاتی تحقیق در جهان 16
2-2 قسمت دوم : پیشینۀ تحقیق در ایران 30
2-2-1 تاریخچه ارتباط دانشگاه با صنعت و تجاری سازی تحقیقات در صنایع در ایران
(پیشینه موضوعی) 30
2-2-2 پیشینه مطالعاتی تحقیق در ایران 33
2-3 قسمت سوم : مبانی نظری تحقیق 40
2-3-1 همکاری دانشگاه و صنعت 40
2-3-2 همکاری دانشگاه و صنعت بر اساس مطالعات در غرب 41
2-3-3 ارتباط دانشگاه و صنعت بر اساس مطالعات در ایران 42
2-3-4 دستاورد تعامل دانشگاه و صنعت در امریکا و انگلستان 42
2-3-5 ارتباط صنایع کوچک و متوسط با دانشگاه و نقش آن در توسعه ملی 45
2-3-6 ارتباط دانشگاه ها با صنایع کوچک و متوسط 46
2-3-7 جهانی شدن اقتصاد و هدف گذاری آموزش عالی به سمت تولید دانش کاربردی 47
2-3-8 ظهور دانشگاه های جدید به منزله مغز جامعه هوشمند و پاسخگو به نیازهای علمی بازار 49
2-3-9 تأثیر ارتباطات بین المللی و توسعه علمی در تقویت تعامل دانشگاه ها و صنایع 50
2-3-10 آموزش از راه دور و نقش آن در ارائه خدمات به صنایع 50
2-3-11 ظهور صنایع دانش و اقتصاد دانش 50
2-3-12 تفاوت در انتقال تکنولوژی از دانشگاه به صنایع دانش محور و صنایع توسعه محور در دانشگاه های هلند 51
2-3- 13 مشکلات موجود در مدل صنایع توسعه محور و مدل صنایع دانش محور 51
2-3-14 همکاریهای علمی بین المللی آموزش عالی و کمک به کاهش فاصله میان دانش و فناوری صنعتی 52
2-3-15 اهداف آموزش عالی و ارتباط آن با اقتصاد بازار 52
2-3-16 اهمیت کارآیی بیرونی آموزش عالی در پیشبرد اهداف اجتماعی و اقتصادی 52
2-3-17 روش های تشویقی دولت برای برقراری ارتباط دانشگاه و صنعت 53
2-3-18 انواع مدل های حمایتی دولت از صنایع کوچک و متوسط 56
2-3-19 پشتیبانی و توسعۀ بنگاههای اقتصادی 57
2-3-20 تفاوت های فرهنگی میان دانشگاه و صنعت 58
2-3-21 قوانین و مجموعه مبانی اخلاقی همکاری با صنعت 59
2-3-22 مالکیت فکری چیست؟ 60
2-3-23 اهمیّت مالکیت فکری در اقتصاد بازار 60
2-3-24 کنترل مالکیت فکری و خلق دانش دردانشگاه های انگلستان 61
2-3-25 وضعیت مالکیت فکری در ایران 61
2-3-26 اهداف سازمان جهانی مالکیت معنوی 62
2-3-27 اهداف تنظیم آیین نامه مالکیت فکری در دانشگاه ها 62
2-3-28 مدیریت مالکیت فکری در ارتباط دانشگاه و صنعت 63
2-3-29 خطر و سرمایه در معرض خطر در پروژه های تحقیقاتی دانشگاه و صنعت
2-3-30 رازداری یا انتشار نتایج تحقیقات از دیدگاه صنایع و دانشگاه ها 64
2-3-31 نقش واسطه ها در ارتباط دانشگاه و صنعت 65
2-3-32 الگوی توسعۀ ارتباط دانشگاه و صنعت 66
2-3-32-1 وظایف و ساختارهای سازمانی واسطه داخلی 66
2-3-32-2 وظایف و ساختار سازمانی واسطه خارجی 67
2-3-33 نقش واسطه های خارجی غیرمتمرکز در ارتباط میان دانشگاه و صنعت 67
2-3-34 مدیریت و استقلال واسطه ها و کنترل آنها در تعامل دانشگاه و صنعت 67
2-3-35 مدیریت مالی ارتباط دانشگاه و صنعت و نقش آن در بهبود این تعامل 68
2-3-36 رویکردهای تعیین هزینه و قیمت گذاری خدمات دانشگاه به صنعت 70
2-3-37 توزیع درآمد حاصل از فعالیت های ارتباط با صنعت 70
2-3-38 توزیع درآمد بدست آمده از تجاری کردن حق اختراع ها و حق امتیازها 71
2-3-39 توزیع درآمد بدست آمده از هزینه های بالاسری(سربار) یا مازاد درآمد ایجاد شده
2-3-40 مدیریت کارکنان در ارتباط دانشگاه و صنعت 72
2-3-41 استخدام کارکنان و مدیریت منابع انسانی 73
2-3-42 مدل ها و انواع پاداش ها 74
2-3-42-1 پاداش های مالی 75
2-3-42-2 ارتقاء 75
2-3-42-3 پاداش های غیرمالی 76
2-3-43 کارآفرینی دانشگاهی: بررسی ظهور سرمایه گذاری در شرکت های انشعابی دانشگاهی 76
2-3-44 مقیاسی برای ارزیابی جهت گیری کارآفرینی در دانشگاه ها 77
2-3-45 مدل ساختاری کارآفرینی دانشگاهی 78
2-3-46 کارآفرینی 79
2-3-47 اجزای نظام ملی نوآوری 80
2-3-48 بنیان های اجتماعی نوآوری در کانادا و نقش برنامه های تحقیقاتی دانشگاهی بر نوآوری 81
2-3-49 پارک های علمی، حلقه ضروری زنجیرۀ نوآوری در صنعت و بازار 82
2-3-50 نقش پارک های علمی و فناوری در تبدیل پژوهش به دانایی و کاربرد آن در اقتصاد
2-3-51 پارک های تحقیقاتی و پژوهشی در تعامل دانشگاه ها و صنایع 85
2-3-52 وضعیت پارکهای علمی و فناوری در ایران 86
2-3-53 بررسی اثر مجاورت جغرافیایی و کیفیت دانشگاه در همکاری دانشگاه و صنعت در انگلستان
2-3-54 پیش نیازهای توسعه علمی در ایران 88
2-3-55 دانستنی های ضروری قبل از انجام پروژه های پژوهشی دانشگاه و صنعت
2-3-56 جایگاه تجاری سازی تحقیقات در فرآیند نوآوری 91
2-3-57 تجاری سازی تحقیقات و اهمیّت آن 92
2-3-58 روش های تجاری سازی 92
2-3-59 مراحل تجاری سازی تحقیق 93
2-3-60 چالش ها و مشکلات تجاری سازی تحقیقات 94
2-3-61 تعیین میزان و قابلیت تجاری شدن پژوهش ها 96
2-3-62 بررسی های مختلف در تجاری کردن تحقیقات دانشگاهی و صنعت 98
2-3-63 تجاری سازی و انتخاب دقیق پروژه ها در تعامل میان دانشگاه و صنعت
2-3-64 انتخاب پروژه تحقیقاتی مناسب، تسریع در تجاری شدن یافته های پژوهش
2-3-65 ارزیابی پتانسیل تجاری- چک لیست امتیازبندی پروژه ها در اولویت بندی تجاری شدن تحقیقات دانشگاهی 101
2-3-66 اصول پیش نیاز تجاری سازی تحقیقات در آمریکای شمالی 101
2-3-67 عوامل عمده کلیدی قابل توجه در تجاری شدن یافته های پژوهشی در صنعت
2-3-68 روش های پیش بینی فروش در تجاری شدن یافته های پژوهش 105
2-3-68-1 روش های کیفی پیش بینی فروش 105
2-3-68-2 روش های کمّی پیش بینی فروش 105
2-3-69 نقش دانشگاه در انتقال موثر و کارآمد اطلاعات علمی 110
2-3-70 دسته بندی دانشگاه ها براساس انجام پروژه های مشترک با صنایع 111
2-3-71 چه چیزهایی دانشمندان دانشگاهی را به اشتغال در تجاری سازی تحقیق ترغیب می کند؟ 113
2-3-72 آیا نشر مشترک صنعت و دانشگاه به ارتقاء فعالیت تجاری سازی فناوری دانشگاه منتج می گردد؟ 114
2-3-73 مطالعه تطبیقی انتقال تکنولوژی دانشگاهی به صنعت در آلمان و چین
2-4 ابعاد و مؤلفه ای مستخرجه از مبانی نظری و پیشینۀ تحقیق 118
فصل سوم: روش شناسی تحقیق
3-1 روش تحقیق 123
3-2 جامعه آماری 123
3-3 نمونه آماری و روش نمونه گیری و حجم نمونه 123
3-4 ابزار گردآوری داده ها و روایی و اعتبار 128
3-4-1 مصاحبه 129
3-4-2 طراحی و ارزیابی پرسشنامه 129
3-5 روش های تجزیه و تحلیل داده ها 131
3-6 مراحل اجرایی تحقیق 132
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
4-1 توصیف آماری ویژگی های پاسخ دهندگان 134
4-1-1 سطح تحصیلات 135
4-1-2 سال های خدمت 136
4-1-3 وضعیت متغیرهای تحقیق 137
4-1-3-1 وضعیت متغیر عوامل ساختاری 138
4-1-3-2 وضعیت متغیر عوامل فرهنگی – اجتماعی 139
4-1-3-3 وضعیت متغیر عوامل آموزشی 140
4-1-3-4 وضعیت متغیر عوامل مدیریتی 141
4-1-3-5 وضعیت متغیر عوامل مالی 142
4-1-4 نمودار راداری متغیرهای تحقیق 143
4-2 تجزیه و تحلیل داده ها در ارتباط با سؤالات تحقیق 144
4-2-1 تجزیه و تحلیل داده ها در ارتباط با سؤال اوّل تحقیق 144
4-2-1-1 تحلیل عاملی اکتشافی 144
4-2-2 تجزیه و تحلیل داده ها در ارتباط با سؤال دوّم تحقیق 155
4-2-2-1 تحلیل عاملی تأییدی 155
4-2-3 تجزیه و تحلیل داده ها در ارتباط با سؤال سوّم تحقیق 168
4-2-4 تجزیه و تحلیل داده ها در ارتباط با سؤال چهارم تحقیق 169
4-2-5 تجزیه و تحلیل داده ها در ارتباط با سؤال پنجم تحقیق 173
فصل پنجم: جمع بندی ، یافته های پژوهش، بحث و تفسیر و نتیجه گیری
5-1 جمع بندی 177
5-2 یافته های تحقیق و ارائه مدل 178
5-2-1 یافته های تحقیق در رابطه با سؤال اوّل 178
5-2-2 یافته های تحقیق در رابطه با سؤال دوّم تحقیق 181
5-2-3 یافته های تحقیق در رابطه با سؤال سوّم تحقیق 184
5-2-4 یافته های تحقیق در رابطه با سؤال چهارم تحقیق 186
5-2-5 یافته های تحقیق در رابطه با سؤال پنجم تحقیق 187
5-3 یافته های جانبی تحقیق 188
5-3-1 سطح تحصیلات 189
5-3-2 سال های خدمت 189
5-3-3 وضعیت متغیرهای تحقیق 190
5-3-4 نمودار راداری متغیرهای تحقیق 191
5-4 بحث و تفسیر یافته های تحقیق و ارائه مدل نهایی 192
5-4-1 بحث و تفسیر یافته های سؤال پژوهشی اوّل 192
5-4-2 بحث و تفسیر یافته های سؤال پژوهشی دوّم 198
5-4-3 بحث و تفسیر یافته های سؤال پژوهشی سوّم 216
5-4-4 بحث و تفسیر یافته های سؤال پژوهشی چهارم 218
5-4-5 بحث و تفسیر یافته های سؤال پژوهشی پنجم 224
5-5 تفسیر یافته های جانبی پژوهش 226
5-5-1 سطح تحصیلات 226
5-5-2 سال های خدمت 227
5-5-3 وضعیت متغیرهای تحقیق 227
5-5-4 نمودار راداری متغیرهای تحقیق 229
5-6 نتیجه گیری 231
5-7 محدودیت های تحقیق 236
5-8 پیشنهادهای حاصل از نتایج تحقیق 236
5-9 توصیه های کاربردی 238
5-10 پیشنهادهایی برای پژوهش های بعدی 241
منابع و مآخذ
منابع فارسی 244
منابع انگلیسی 250
ضمائم 254
چکیده انگلیسی
