رابطه حمایت اجتماعی وامنیت اجتماعی زنان سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) (دو فصل)
رابطه حمایت اجتماعی وامنیت اجتماعی زنان سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) (دو فصل) در حجم 42 صفحه و در قالب pdf و با قسمتی از متن زیر:
. بيان مسئله :
یکی از مفاهیم با اهمیت و جدید در دنیاي امروز و در بسیاري از مباحث سیاسی، اجتماعی و اقتصادي موضوع و مفهوم امنیت است. امنیت از نیازها و ضرورتهاي پایه‌اي فرد و جامعه تلقی می‌شود که فقدان و یا اختلال در آن، پیامدها و بازتاب‌هاي نگران کننده و خطرناکی به دنبال دارد (بحری پور؛ رستگار خالد، 1392). زوال آن آرامش خاطر انسان را از بین می‌رود و تشویش، اضطراب و ناآرامی جای آن را می‌گیرد (بنی فاطمه؛ سلیمی، 1390).
بی‌تردید عوامل گوناگونی در ایجاد امنیت و احساس ناشی از آن دخالت دارند که فقدان آنها برقراري احساس امنیت را کند یا مانع از تحقق آن می‌شود (بحری پور؛ رستگار خالد، 1392).
امنیت یکی از آن مفاهیم بدیهی است که باید به طور دقیق بررسی شود. امنیت اجتماعی توانایی جامعه در دفاع از خصوصیات و ویژگی‌های اساسی خود در برابر تغییرات و تهدیدات واقعی و احتمالی است. امنیت اجتماعی زمانی مطرح می‌شود که جوامع احساس می‌کنند هویتشان در خطر است (جهانگيري؛ مساوات، 1392).
حال اگر بخواهیم در جامعه‌ای صد در صد امنیت وجود داشته باشد، امکان پذیر نیست، چرا که جامعه از افرادی با آداب و رسوم و فرهنگ‌های مختلف تشکیل شده و همواره درصدی از جرم و جنایت در هر جامعه‌ای وجود دارد و این امر تا حدی طبیعی است و به همان نسبت نیز احساس ناامنی وجود دارد. اما گاهی اتفاق می‌افتد که این احساس بیش از حد در بین مردم به وجود می‌آید و این امر در جامعه مضل تلقی می‌شود و باید با دقت بیشتری به آن پرداخته شود (بنی فاطمه؛ سلیمی، 1390).
حمایت اجتماعی یکی از منابع مهم برای حفاظت است که به دریافت ادراک آرامش، مراقبت، عزت یا کمک به افراد یا گروه اشاره دارد. افرادی که روابط اجتماعی حمایت کننده را تجربه نمی‌کنند به طور مکرر با سلامت روانی و فیزیکی پایینی روبرو خواهند بود و فقدان حمایت اجتماعی یکی از عواملی است که منجر به مشکلات روانشناختی می‌شود (رجبی و دیگران، 1394). نظریه پردازان حمایت اجتماعی معتقدند که تمام روابطی که فرد با دیگران دارد حمایت اجتماعی نیستند، مگر آنکه فرد آنها را به عنوان در دسترس و مناسب رفع نیاز خود تلقی کند (حسین زاده؛ منصور، 1390).
شرایط حاکم بر جامعه، زندگی بسیاری از زنان را با مشکلات زیادی مواجه کرده است. بارها از منابع مختلف شنیده شده است که نحوه و میزان برخورداری زنان از رفاه اجتماعی، به ویژه حمایت‌های اجتماعی، مطلوب نیست. در جامعه ما تعداد زنانی که مجبورند برای تامین زندگی خود، کار در کارگاه‌های بزرگ و کوچک به کارهای دشوار و طاقت فرسا را بپذیرند، کم نیست. رسیدگی به وضع این زنان یک ضرورت ملی است، و نیازمند ابزارهای قانونی مؤثر است. زنان سرپرست خانوار از جمله گروه‌های آسیب پذیر جامعه هستند که گاه عواملی چون طلاق، فوت و یا اعتیاد همسر، از کار افتادگی او، رها شدن توسط مردان مهاجر و...موجب آسیب پذیرتر شدن این طیف وسیع از جامعه می‌شود. عوامل مؤثر بر بروز مشکلات زنان سرپرست خانوار می‌توان به فقر، منزوی شدن زنان سرپرست خانوار، ترس و نگرانی از آینده مبهم و نامعلوم، نداشتن شغل، ناکافی بودن حمایت‌های مالی و معنوی دولت و...اشاره کرد.(عبدالهی و دیگران، 1392)
در مورد تعداد زنان سرپرست خانوار در ايران، درصد قابل توجهى از خانوارها توسط زنان اداره مى‌شود اما در سرشمارى رسمى مديريت خانوار به حساب نمى‌آيند، چرا كه در اين خانوارها، مردان سرپرست خانوار، بيكار، زندانى، متوارى و معتاد بوده اما سرپرست خانوار همچنان مرد مى‌باشد. اين درحالى است كه سرپرست و تامين كننده اصلى مخارج خانوار، زن است. بنابراين بي‌توجهي به اين قشر موجب بروز و تشديد آسيب پذيري اعضا و ايجاد ناهنجاري‌هاي اجتماعي و فرهنگي ميشود. اكثر زنان سرپرست خانوار كم سواد و فاقد مهارت كافي مي‌باشند و به لحاظ عهده دار شدن مسئوليت زندگي، قادر به اشتغال رسمي و دستيابي به منبع با درآمد كافى براي خود نيستند (ميرزايى؛ عبداللهى و كمربيگى، 1390).
3. سوابق مربوط :
(بيان مختصر سابقهْ تحقيقات انجام شده دربارهْ موضوع و نتايج به دست آمده در داخل و خارج ازكشور، نظریه هاي علمي موجود دربارهْ موضوع تحقيق)
الف) پیشینه داخلی:
ـ زنگنه؛ پستکان و سهرابی صمیره (1395) در پژوهش به عنوان «بررسی میزان احساس امنیت زنان و عوامل مؤثر در آن (مطالعه‌ی موردی زنان سرپرست خانوار تحت پوشش اداره‌ی کل بهزیستی شهرستان رامهرمز) به این نتایج دست یافتند که بین میزان تحصیلات، نگرش به پوشش، میزان درآمد، حمایت اجتماعی، علت سرپرستی و احساس امنیت رابطه نشان می‌دهد. سه متغیر میزان تحصیلات، درآمد و حمایت اجتماعی 14% واریانس متغیر وابسته احساس امنیت زنان را تبیین نمودند. با پذیرش نقش این سه متغیر در توانمندی زنان سرپرست خانوار، به دست می‌آید که توانمندسازى زنان، سبب بالارفتن اعتماد به نفس، كسب يك هويت مستقل، بهبود وضعيت اجتماعى آنها و در نهایت احساس امنیت بیشتر در ایشان می‌شود كه كل جامعه از آن منتفع خواهد شد.0
ـ یریان و نیک نامی (1394) در پژوهش به عنوان «رابطه احساس امنیت اجتماعی زنان سرپرست خانوار با برخی عوامل جمعیتی در شهر قزوین» به این نتایج دست یافتند که بین میزان درآمد زنان سرپرست خانوار، تعداد افراد تحت تکفل، تحصیلات زنان سرپرست خانوار با احساس امنیت اجتماعی رابطه معنی دار دارد.
ـ عبدالهی، و دیگران (1392) در پژوهشی به عنوان «بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر امنیت اجتماعی زنان سرپرست خانوار (مطالعه موردی: شهر ایلام)» به این نتایج دست بافتند که حمایت خانواده، اعمال قانون و توانمندی زنان در امنیت اجتماعی زنان سرپرست خانوار تاثیر بسزایی دارد.
ـ همتي؛ مهدوي و بقايي سرابي (1392) در پژوهش به عنوان «تاثير حمايت اجتماعي بر سلامت اجتماعي زنان سرپرست خانوار شهر رودهن» به این نتیجه رسیدند که هر چه زنان سرپرست خانوار از حمايت بالاتري برخوردار باشند، متناسب با آنان از سلامت اجتماعي بالاتري نيز برخوردار بوده‌اند. نتايج تحليل رگرسيون نشان داد كه بين حمايت گروههاي غيررسمي با سلامت اجتماعي رابطه‌ی مثبت و معناداري وجود دارد و تاثير حمايت ارگان رسمي بر سلامت اجتماعي زنان با حضور متغير حمايتهاي غيررسمي سركوب ميشود.
ـ سيدميرزايي و همكاران(1390) در پژوهش به عنوان «عوامل اجتماعى مؤثر بر امنيت اجتماعى زنان سرپرست خانوار فوت همسر و مطلقه تحت پوشش سه سازمان حمايتى كميته امداد امام (ره)، بهزيستى و بنياد شهيد» به این نتیجه رسیدند که حمايت خانواده، اعمال قانون و توانمندي زنان در امنيت اجتماعي زنان سرپرست خانوار تأثير بسزايي دارد. همچنين، در يافته‌ها رابطه بين سازمان حمايت‌گر و امنيت اجتماعي تاييد شد.
ب) پیشینه خارجی:
ـ ویور (2010) در بررسی‌های خود در ايالات متحد نشان مي‌دهد كه حمايت اجتماعي با احساس امنيت زنان در رابطه است و زناني كه در خانواده‌ی خود مورد توجه همسر و حتي فرزندان خود هستند، احساس آرامش و امنيت بيشتري دارند و با شادي و نشاط بيشتر كارهاي روزمره‌ی خود را پيگيري مي‌کنند.
