ادبیات نظری تحقیق حق شرط و صلاحیت مرجع داوری بین المللی و داوری ایکسید

رضایت به عنوان مبنای صلاحیت مراجع داوری بین المللی اجباری نبودن صلاحیت مراجع داوری بین الملل زمانی که جنگ و نزاعی بین دول رخ دهد و دولت ها خواستار حل اختلافات با یکدیگر در مراجع قضایی باشند ، قراردادهایی منعقد می سازند . هرگاه میان دو دولت ، اختلافی ایجاد گردد و قرار  بر آن رود  تا دولتی دیگر ، بدان رسیدگی کند ممکن است  قراردادی ، پا به عرصه ظهور نهد که  مربوط به حقوق معاهدات است . که در آن ، نوع اختلاف ، حدود آن ، اختیارات داور ، نحوه صدور حکم ، سرشکن ساختن  هزینه ها ، قابل تجدید نظر بودن آرا و ... مطرح است که مربوط به قانون داوری است و این بدان معناست که هرگاه ، میان دو دولت ، اختلافی ایجاد شود ، قضات منتخب آنان ، بر  بنیاد  مقررات حقوقی ، به حل  اختلاف مذکور ، مبادرت می ورزند . هرگاه پیش  از طرح دعوی ، قرار ارجاع اختلاف به داوری ، مطرح گردد ، آن را داوری اجباری  گویند . از آنجا که باید ارجاع اختلافات ، در یک مرجع داوری مطرح گردد ، بایسته است تا  حدود دعوی مشخص شود . لذا قرارداد در هر دو شکل لازم است ؛ چنانچه پیش از دعوی باشد ، داوری اجباری و چنانچه در حین دعوی باشد داوری اختیاریست . در قرارداد باید آیین دادرسی ، نحوه تعیین داور  و اصول دیگر ، معین گردد . اگر در  باب صلاحیت داور اعتراض شود ، چنانچه داور از پیش تعیین گشته باشد ، خود ، صلاحیت خویش را مورد ارزیابی قرار داده ، در  صورت احراز صلاحیت ، به دعوی رسیدگی خواهد کرد . گفتار اول بررسی مفاهیم داوری و صلاحیت تعریف داوری در روابط بين‌المللي ، ‌ داوري به عنوان روش مسالمت آميز حل اختلافات بين دولت ها ، به شمار آمده است . که ماده‌ي 37 کنوانسیون1907 لاهه ، راجع به حل و فصل مسالمت‌آميز اختلافات بين‌المللي ، آن را تعريف نموده است : « موضوع و هدف داوري بين‌المللي ، فيصله‌ي دعاوي دولت هاست ، بر مبناي احترام به حقوق و داوراني كه خود ، انتخاب مي‌نمايند ».  ولی همانگونه که مشخص است موضوع فوق تعریف دقیق وکاملی به نظر نمی رسد . در واقع ، ما نمی توانیم در اسناد بین المللی تعریفی جامع از داوری بیابیم . بند الف از ماده یک قانون داوری تجاری بین المللی ایران  بیان می دارد : « داوری عبارت است از رفع اختلاف بین متداعیین در خارج از دادگاه به وسیله شخص یا اشخاص حقیقی یا حقوقی مرضی الطرفین و یا انتصابی .»   ژار وسون در تعریف داوری بیان داشته است که داوری نهادی است که از طریق آن شخص ثالث اختلاف مطروحه میان دو یا چند شخص را در مقام اجرای ماموریت قضایی که توسط آنان به وی اعطاء شده حل و فصل می کند .  در تعریفی دیگر از ژان روبر آمده است : مقصود از داوری تاسیس یک عدالت خصوصی است که در پرتو آن دعاوی