ادبیات نظری تحقیق جایگاه صبر و سکوت در ادبیات فارسی

خلاصه ای از کار : - جایگاه صبر و سکوت در ادبیات فارسی - منزلت و فواید صبر و سکوت در ادب فارسی صبر و سكوت به عنوان دو فضيلت برجسته در تكامل اخلاق و رفتار انسان‌ها در ادبيات منظوم و منثور فارسي جايگاه والايي دارد . ادبيات منظوم فارسي سرشار از نكات دل انگيز و زيبايي در خصوص اين دو مضمون است و شاعران فارسي زبان در ادوار مختلف مضامين بكر و پسنديده‌اي در اين باره خلق كرده‌اند . به يقين مي‌توان گفت كه در آثار همة شاعران از دوران گذشته تا كنون پيرامون اين دو محور نكته پردازي‌هاي زيبايي انجام گرفته است و همة آنان اين دو فضيلت را ستوده‌اند . پرداختن به صورت خاص به اين مبحث در ادبيات فارسي ، خود پژوهشي واحد و مستقل را مي‌طلبد . لذا در اين بررسي به جايگاه صبر و سكوت در آثار برجسته‌ترين شاعران فارسي زبان به عنوان پيش درآمدي براي ورود به موضوع خاص اين تحقيق مي‌پردازيم . عطار صبر و خاموشي را تنها را رسيدن به قلّة معرفت و حقيقت مي‌داند . او تفكّر و تأمل در خويشتن را طريق دريافت گوهر معني و رسيدن به هدف نهايي توصيف مي‌كند : « گر سر کار می‌طلبی صبر کن خموش تا صبر و خامشیت رساند به منتها » ( عطار ، 1380 : 702 ) ....................... « ای دل چو شراب معرفت کـردی نوش لب بر هـــم نه سِرِّ الاهــــی مفــروش در هر سخنی چو چشمه ٔ کوه مجـــوش دریا گــــردی گر بنشینی خــاموش » ( عطار1381 : 86 ) رستگاری تو در چهار چیز است : کم خوردن و بی خوابی و تنهایی و خاموشی »، « اگر سخن گوی آفت سخن ........... .................. مرد بايد که گويندة خاموش بود و خاموش گويا ، که آن حضرت ورای گفت و خاموشی است . نخست چشمة زبان بايد که بسته شود تا چشمة دل بگشايد هزار زبان ، مريد صادق را از خاموشی پيران فايده بيش از گفت و گوی بود « مـــرد عشــقی خـــموش باش و خراب مرد عقلی فضول باش و به هــوش » ( عطار ، 1380 : 481 ) عطار در ديوان اشعار خود اين اعتقاد را اظهار می‌دارد كه ، خاموشی خود بهترين توصيف‌گر حالات درونی .......... ............. طاهره خوشحال مي‌نويسد :« عارفان به دو سبب خاموشی می‌گزينند . يکی آن که سخن را به نا اهلان نگويند و ديگر آن که سکوت ، راهی است برای کشف حقيقت . و آن گاه که عارفان به کشف حقيقت نائل می‌آيند و از خودبينی و هوای نفس فارغ و رها می‌گردند قيل و قال و گفتار بيهوده در آنان تا حدّ ممکن كاهش می‌يابد .» ( همان : 210 ) ..................... ........... « خمــوش باش که تا وحی‌های حق شنوی که صد هزار حیاتست وحی گویا را »   ( مولوی ، 1362 : 291 ) ديدگاه مولانا اتخاذ  موضع سکوت و عدم تعجيل درگفتار و پرسيدن سؤال می‌تواند در مواردی