ادبیات نظری تحقیق فساد و فساد اداری و سازمانی، رشوه، اختلاس، رانت، تقلب، پارتی بازی، اخاذی

گفتار پنجم : تعریف فساد واشکال آن  فساد به عنوان پدیده‌ای برخاسته ازتلاقی منافع بخش‌های عمومی و خصوصی با یکدیگر ، حاصل رفتار منفعت جویانانه کسانی است که نمایندگی بخش عمومی‌‌برعهده دارند یا از قدرت و اختیارات دولتی برخوردارند و از آن مقاصد شخصی ، خانوادگی یا گروهی اعم از انگیزه‌های کسب فرصت‌های سیاسی اقتصادی سوء استفاده می‌کنند . به عبارت دیگر « مفاسد اقتصادی به معنی سوء استفاده از قدرت ، امکانات ، اختیارات و مناصب دولتی ( عمومی ) برای تامین منافع شخصی ، گروهی ، حزبی ، قومی یا طبقه خاص است .» بند اول : فساد اداری ( دیوانسالاری ) فساد اداری ، سوء استفاده از اختیارها و امکانات عمومی‌‌توسط کارکنان دولت است به عبارت دیگر رفتار و فعالیت‌های فساد آمیزی که در سطح اجرایی توسط کارکنان دولت رخ می‌‌دهد ، فساد اداری است . بند دوم : رشوه  رشوه جوهره اصلی فساد مالی است و برای آن ، اصطلاحات و معادل فراوانی نظیر حق و حساب ، انعام ، حق العمل ، پول کار چاق کنی ، پول شیرینی ، ادای دین ، حق سکوت ، حق تسریع ، پول چای و ... وجود دارد . دراین نوع رابطه آلوده و فساد ، وجهی نقدی یا جنسی داده یا گرفته می‌‌شود . معمولاً راشی برای اخذ مجوزها ، صرفه‌جویی در زمان ، بهره مندی از مزایا و قرار دادهای دولتی و به عبارت ساده تر برای کاهش هزینه‌هایا افزایش سود دهی خود رشوه پرداخت می‌کند . بند سوم : اختلاس  اختلاس ، عبارت است از برداشت یا سوء استفاده از منابع دولتی ( عمومی ) توسط اشخاصی که مدیریت این منابع به آنها سپرده شده است . اختلاس ، شکلی از فساد مالی و سوء استفاده از قدرت است که درمحافل بسته نهادی و عاری از اخلاق عمومی و درمراکز ی که احتمال مجازات عمومی‌‌در آنها کم است رخ می‌‌دهد . از دیدگاه دقیق قانونی اختلاس ، فساد مالی محسوب نمی‌‌شود ، زیرا در فساد بین دو شخص که یکی از آنها نماینده دولت است معامله نامشروعی صورت گرفته که وی از اختیارات دولتی خود به نفع شخصی استفاده می‌کند . هنگامی‌که در اموال عمومی اختلاس رخ می‌‌دهد و حق جامعه پایمال می‌‌شود ، هیچ یک از افراد جامعه به‌طور مشخص حق قانونی ادعای جبران خسارت ندارد . این حالت به یکی از آفت‌های مقابله با اختلاس اشاره دارد ؛ زیرا برای مبارزه با آن با اراده سیاسی قوی ، قوه قضائیه مستقل و توان قانونی کافی وجود داشته باشد . بند چهارم : رانت جویی  رانت جویی گاهی دقیقاً مترادف با فساد مالی به کار می‌‌رود و بخش‌های زیادی از این دو مفهوم ، همپوشانی دارد . رانت جویی از مفهوم اقتصادی رانت ، یعنی عواید افزودن تمام هزینه‌های مربوط ، مشتق میشود و همان چیزی است که اکثر مردم ، آن سودهای انحصاری می‌‌دانند . رانت جویی ، به طور عمومی ضد تولیدی ، ضد بهره وری ، بیشتر اوقات همزاد با ناکارآییی اقتصادی است .