چکیده
با توجه به ضرورت بهره برداری بهینه از ظرفیت های درونی شهرها در برنامه ریزی توسعه شهری، سیاست های ساماندهی عرصه های فرسوده ی شهری موضوع این تحقیق می باشد. در این راستا به منظور استفاده از تجربیات جهانی، پروژه نوسازی شهری مرکز شهر اسپرینگفیلد بررسی شده است. روش تحقیق در این مطالعه، توصیفی- تحلیلی بوده و یافته های تحقیق مبین این مطلب است که به منظور اصلاح فضاهای رو به زوال شهری، می بایست نظام مداخله ی یکپارچه ای پیشنهاد گردد و در ارتباط با چگونگی تامین منابع مالی برنامه، از طریق اقداماتی همچون استفاده از کمک های دولتی، مشارکت های مردمی، اعطای کمک های بلاعوض و اعطای وام، برای پروژه های توانبخشی پهنه های فرسوده ی شهری راهکارهایی ارایه شود.
×
کلمات کلیدی: نوسازی، توسعه، بهبود، مرکز شهر
.۱ مقدمه
به طور کلی کاهش کارایی هر پدیده ای فرسودگی آن را در پی دارد. هنگامی که حیات شهری در محدوده ای از شهر به هر علتی رو به رکود می رود، بافت شهری آن محدوده در روند فرسودگی قرار می گیرد. پدیده فرسودگی در بافت های شهری بر کالبد بافت و نیز بر فعالیت های اجتماعی و اقتصادی آن اثرگذار است(شکوهی،.(۱۷۲:۱۳۸۸ فرسودگی یکی از مهم ترین مسایل مربوط به فضای شهری است که باعث بی سازمانی، عدم تعادل، عدم تناسب و بی قوارگی آن می شود(حبیبی و مقصودی،.(۱۵:۱۳۸۱ نواحی کهن شهری که در زمان شکل گیری، فضایی پاسخگو به سلسله مراتب نیازهای ساکنین خود بوده اند، در پی تحولات فن شناختی و تغییر در نیازهای زیستی، اجتماعی و اقتصادی اکنون فاقد عملکرد قوی هستند. این نواحی زمانی محل و کانون ثروت و قدرت شهرها بودند ولی در شرایط کنونی در اکثر شهرها از حیث برخورداری از زیرساخت ها و خدمات شهری ضعیف و از حیف کالبدی نابسامان هستند(بوچانی، .(۵۹:۱۳۸۳ در این ارتباط، بهسازی و نوسازی شهری مجموعه فعالیت ها و اقدام هایی است که ابعاد مختلف کالبدی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، اداری و فرهنگی را در بر دارد. به عبارتی دیگر بهسازی و نوسازی شهری صرفا شامل ساخت و سازهای فیزیکی یا کالبدی یا عناصر کالبدی شهر نمی گردد(شماعی و همکاران،.(۳۴۷:۱۳۸۲
بر اساس آنچه بیان گردید، هدف این نوشتار بررسی تجارب جهانی بازسازی و نوسازی شهری است که در این راستا به منظور شناخت نظام اقدامات برای ساماندهی پهنه های شهری فرسوده و قدیمی، تجربه نوسازی شهری مرکز شهر اسپرینگفیلد مورد بررسی قرار گرفته است. بر این مبنا سوالات تحقیق به این شرح می باشند؛ اهداف آژانس توسعه اقتصادی اسپرینگفیلد از طرح نوسازی مرکز شهر چه می باشد؟ ارتباط و سازگاری اهداف و استراتژی های طرح نوسازی، با برنامه ریزی های محلی و منطقه ای چگونه است؟ طرح نوسازی مرکز شهر اسپرینگفیلد شامل چه پروژه هایی می گردد؟
همچنین روش تحقیق در این مطالعه، توصیفی- تحلیلی است که طی آن منابع و اسناد مکتوب مرتبط با طرح نوسازی مرکز شهر اسپرینگفیلد با استفاده از روش تحلیل محتوا مورد بررسی قرار گرفته است. در این ارتباط، برای دست یابی به اهداف تحقیق و یافتن پاسخ سوال های پژوهش، پس از مروری بر طرح نوسازی مرکز شهر، اهداف و نمای کلی پروژه بیان گردیده و سپس پروژه های در دست انجام تشریح گردیده است. در نهایت بخش نتیجه گیری شامل جمع بندی و ارزیابی نگارنده از طرح نوسازی مرکز شهر اسپرینگفیلد می باشد.
.۲ طرح نوسازی شهری مرکز شهر اسپرینگفیلد
هدف اصلی این طرح، نوسازی شهری مرکز شهر است برای کمک به تجدید حیات کسب و کار و از بین بردن زوال در منطقه ی مرکز شهر. نوسازی شهری برای حمایت از توسعه ی تجاری، صنعتی، مسکونی و مختلط ایده آل بوده و برای رشد اقتصادی شهر اسپرینگفیلد حیاتی است. با توجه به مالکیت های چندگانه، قیمت بالای زمین و وجود کاربری های ترکیبی که برای توسعه سودمند نیستند، این امر نمی تواند به آسانی و بدون مشارکت های عمومی انجام پذیرد. طرح نوسازی شهری مرکز شهر شامل پروژه ها، فعالیت ها و اقدامات است که به درمان علل افت و زوال در منطقه نوسازی درمرکز شهر می پردازد. آژانس توسعه اقتصادی اسپرینگفیلد (SEDA)، به عنوان آژانس نوسازی شهری، مدیریت برنامه نوسازی شهری مرکز شهر را برعهده دارد.
طرح نوسازی مرکز شهر شامل دو بخش متون و ضمائم می باشد. این برنامه مطابق اساسنامه اصلاح شده ی اورگان((ORS، فصل ۴۵۷، قانون اساسی اورگان و تمامی قوانین و احکام دولت اورگان و شهر اسپرینگفیلد تهیه شده است. کلیه ی این قوانین و احکام قابل اجرا، به صورت صریح و یا ضمنی بخشی از از این طرح هستند. طرح نوسازی مرکز شهر یک منطقه واحد جغرافیایی پیوسته است که در آن انواع فعالیت ها و پروژه ها به منظور از بین بردن علل افت و زوال در نظر گرفته شده است. فعالیت ها و پروژه های طرح به منظور ایجاد یک محیط مساعد برای بخش خصوصی و توسعه ی کاربری های سازگار با اهداف طرح، پیش بینی شده است.
.۳ مشارکت شهروندان
طرح نوسازی شهری تحت هدایت شورا شهر اسپرینگفیلد توسعه یافته است. در ژوئن ۲۰۰۷، کمیته همکاری شهروندان یک طرح مشارکتی شامل افت جلسات عمومی، ارتباطات پست الکترونیکی مستقیم، مقالات رسانه ای و روش های دیگر درگیر شدن عموم مردم و شهروندان در منطقه بازسازی را تایید کرد. کارکنان برای برگزاری دو جلسه عمومی به طور گسترده ای تبلیغ نموده و از عموم مردم برای بحث در مورد مفاهیم نوسازی شهری و عناصر طرح پیش نویس نوسازی، دعوت به عمل آمد. تمامی جلسات برای بحث و تبادل نظر مردم باز بود. همچنین انتشار گزارش های خبری و بیانیه های مطبوعاتی در مورد جلسات عمومی و توسعه طرح به سطح آگاهی عمومی مشارکت های مردمی کمک نمود.
