چکیده
رایانشابری به معنای ارائه خدمات رایانشی از قبل مهیا شده است که بدون نیاز به دانش از فناوریهای زیرساخت، در طول یک شبکه از سیستمهای توزیع شده جغرافیایی ارائه میشود. گرچه شاهد کاربرد وسیع رایانشابری در حوزههای مختلفی هستیم اما مقوله امنیت هنوز در مرحله آغازین قرار دارد. در این مقاله ابتدا مفهوم رایانشابری، مدلهای ارائه خدمات، مدل پیاده سازی و ویژگیهای آن معرفی میشود، سپس خطمشی رایانش ابری در مقابل دو مقوله معماری سرویسگرا و رایانشتوری بیان میگردد. در ادامه دلایل محبوبیت رایانش ابری بررسی میشود تا مشخص گردد چه محرکهایی برای محیطهای کسبوکار جهت استفاده از ابر وجود دارد. تمرکز اصلی مقاله روی نگرانیهای امنیتی مطرح در محیط رایانش ابری قرار گرفته و سعی شده است علت عدم پذیرش رایانشابری در برخی محیطهای کسبوکار بررسی گردد. در نهایت به تحلیل بازار سرمایه گذاری رایانشابری پرداخته میشود تا مشخص شود با وجود نگرانیهای امنیتی، سرمایهگذاری برای چه
شرکتهایی در این بازار سود آورتر خواهد بود.
واژه های کلیدی رایانش ابری، ویژگیهای ابر، مدلهای خدمتی ابر ، مدلهای پیاده سازی ابر ، امنیت ابر
-۱ مقدمه -۲ ویژگی های اصلی ابر
رایانش ابری مدلی برای دسترسی به منابع محاسباتی به اشتراک گذاشته شدهی قابل پیکربندی است که بتوان در هر مکان و در هر زمانی از آنها استفاده نمود. این منابع به اشتراک گذاشته شده میتواند شامل شبکهها، سرورها، منابع ذخیرهسازی، برنامههای کاربردی باشد. مدل کسبوکار رایانش ابری مبتنی بر میزان استفاده میباشد، بدین معنی که کاربران تنها بهای میزان خدمت مورد استفاده خود را می پردازند. در همه انواع مدلهای خدمتی اتصال به شبکه ضروری است که البته دسترسی جهانی به شبکه وسیع اینترنت این مشکل را حل کرده است. در این مدل نیازی نیست کاربران به صورت جداگانه بهروزسانیها را انجام دهند و ایرادات نرم افزار را برطرف کنند بلکه همه کاربران نرمافزار بدون اینکه تلاشی کرده باشند از آخرین به روزرسانیها، بهرهخواهند برد. از دیدگاه دیگر میتوان به تامین منافع شرکت خریدار ابر اشاره کرد. کاهش تقاضا برای شرکتها مشکل ساز نخواهد بود چراکه هر شرکت درست هنگامی که خدماتی را ارائه میدهد از خدمات ابری استفاده می کند و باید هزینه خدمت بدهد و مسائل تغییر بار تقاضا به ارائهدهنده ابر محول خواهد شد. یعنی وقتی شرکت مشتری کمتری دارد هزینه کمتری خواهد داد و وقتی مشتری بیشتری دارد نگرانیای بابت تامین توان محاسباتی لازم برای تامین خدمات نخواهدداشت. بدین ترتیب منافع شرکت خریدار ابر و شرکت تامین کنندهی ابر با یکدیگر مشترک خواهد بود.
-۱-۲ خدمت دهی مبتنی بر تقاضا
درخواستکننده میتواند بصورت یکطرفه قابلیت های محاسباتی را انتخاب و از آنها استفاده کند. متقاضی می تواند نیازهای محاسباتی همچون زمان سرور و مخزن ذخیره شبکه را که نیاز دارد به طور خودکار تعیین نماید .
-۲-۲ دسترسی وسیع از طریق شبکه
امکانات روی شبکه از طریق مکانیزمهای استاندارد قابل دسترس هستند و از طریق سکوهای مختلف قابل استفاده میباشند. سکوهای ناهمگون تلفنهمراه، رایانه، لپ تاپ و تبلت از طریق مکانیسم استاندارد پروتکل اینترنتی در گستره شبکه ابری از قابلیتها بهره میگیرند.
-۳-۲ انباره منابع
برای پاسخگویی به درخواستهای مشتریان، منابع مجازی و فیزیکی مختلف، با استفاده از یک مدل اجارهای چندگانه، با هم ادغام میشوند و به طور اتوماتیک به درخواست های مشتری، تخصیص مییابند. در واقع این نوعی استقلال مکانی است یعنی مشتری هیچ اطلاعی از محلهای دقیق ذخیرهسازی اطلاعاتش ندارد و تنها میتواند در سطح بالایی از انتزاع، طی قراردادی مکان جغرافیایی عرضه خدمات را با دقت بیشتری محدود کند مانند کشور، ایالت و مرکز داده .
۲۷۷۸
-۴-۲ قابلیت ارتجاعی سریع نسبت به حجم و میزان تقاضا
در رایانش ابری خدمات به سرعت و بدون محدودیت، به مشتریان واگذار میشوند. توان محاسباتی به محض تقاضا ، بر اساس حجم و میزان تقاضای مشتری در مواقع اوج درخواست، به طور خودکار تامین میشود و به میزان مورد نیاز برای پاسخگویی مناسب، افزایش مییابد. پس از اتمام درخواست مشتری منابع تخصیص داده شده به سرعت آزاد میشود و به اندازه قبل از اوج تقاضا برمیگردد. از نظر مشتری محدودیتی از لحاظ میزان ارائه خدمات وجود ندارد و میتواند خدمات مورد نیازش را در هر زمانی و با هر میزانی خریداری نماید.
-۵-۲ خدمات اندازه گیری شده
سیستمهای ابری، بهطور اتوماتیک با بکارگیری ابزارهای اندازهگیری و سنجش، نحوهی استفاده از منابع را کنترل کرده و بهینه سازی میکنند. این اندازه گیری در برخی سطوح خدمتدهی ، مانند انبارههای ذخیرهسازی، پردازنده، پهنای باند و حساب های کاربران فعال، انجام می شود. استفاده از منابع قابل نظارت، کنترل و گزارشدهی است و به ارائهدهنده خدمت امکان میدهد به میزان و نحوهی استفاده خدمات احاطه داشته باشد.
-۳ مدل های خدمتی ابر
بر اساس خدماتی که به مشتری عرضه میشود میتوان خدمات رایانش ابری را به سه نوع تقسیم بندی نمود.
-۱-۳ سکوی ابری به عنوان خدمت (PaaS)
امکانی که برای مشتری فراهم شده این است که بتواند با استفاده از زبان های برنامه نویسی و ابزارهای ارائه شده توسط سرویس دهندگان، برنامههای کاربردی را ایجاد کند. مشتری کنترل یا مدیریتی بر روی زیرساختهای ابری که شامل شبکه، سرور، سیستم عامل و انباره ذخیرهسازی میباشد، ندارد اما میتواند برنامههای کاربردی تولید شده را کنترل نماید و تنظیمات پیکربندی محیط میزبان برنامه تولید شده را انجام دهد.