توضیحات :
تحقیق در مورد تنش شوری در گیاهان 73 صفحه در قالب ورد قابل ویرایش.
بخشی از متن :
چکیده :
شوری یکی از عوامل موثر در تمدنهای بشری و سیستم های کشاورزی بوده که زندگی انسان بر این سیستم ها تکیه داشته است . تمدنهای بسیاری در اثر عدم اعمال مدیریت صحیح آبیاری اراضی ودر نتیجه تجمع نمک در سطح خاک نابود شده اند . چنانچه بارندگی محدود باشد ، شستشوی نمک در منطقه فعالیت ریشه گیاه در خاک انجام نمی شود وبا افزایش شوری ، رشد وتوسعه گیاه ودر نتیجه عملکرد محصول کاهش می یابد .
بیش از 80 درصد سطح کره زمین بوسیله محلول نمکی با غلظت حدود 5/0 مولارکلرور سدیم پوشیده شده است که فقط گروهی از گیاهان عالی قادر به تحمل چنین شرایطی هستند واغلب گیاهان حتی قادر به تحمل غلظت یک درصد آب اقیانوسها ( بدون تغییر در موازنه آبی و غذایی یا متوبولیسمی گیاه ) نمی باشد در اوایل قرن نوزدهم واژه شوری یا هالوفیت به گیاهانی نظیر Atriplex salicornia قلیا اطلاق شد .
اغلب باکتریها حساسیت زیادی به شرایط شوری دارند اما در بین آنها انواعی نیز یافت می شود که در زمره مقاومترین موجودات نسبت به شوری قرار می گیرند .
مکانیسمهای سازشی مختلفی در مسیر تکاملی هالوفیت ها ایجاد شده است که
بعضی از مکانیسمها باعث محدود شدن مراحل مختلف رشد و نمودار ارتباط با اقلیم فصلی یا شرایط اکولوژی خاک ( ادافیکی ) می گردند و رویش گیاهان را با تغییرات مناسب در جهت تکمیل چرخه زندگی شان امکان پذیر می سازند .
از آنجائی که بعضی از آنزیمها به تنش خشکی حساس هستند لذا تغییرات متابولیسمی گسترده ای تحت شرایط شور دیده می شود . غلظت بالای نمک در بافتهای گیاهی آنزیمهای شرکت کننده در متابولیسم نشاسته را تحت تاثیر قرار می دهد . شوری هم چنین تاثیرات قابل توجهی را بر تنفس ، تثبیت CO2 و متابولیسم پروتئین ها داشته و حتی در افزایش مقدار DNA سلول و تغییر پذیری وسیع درسطوح کرورموزمی ( پلوئیدی ) دخیل می باشد .
پیشگفتار :
رشد سریع جمعیت جهان و لزوم بالا بودن سطح زندگی مردم و مبارزه با فقر و گرسنگی ایجاب می کند که میزان تولیدات کشاورزی بطور روز افزون افزایش یابد جهت رسیدن به این هدف علاوه بر تغییرات ژنتیکی و اصلاح گیاهان ، مبارزه با آفات و انتخاب گیاهان مناسب باشرایط اقلیمی بویژه راهها عملی تر دیگر مانند استفاده صحیح از زمینهای زیر کشت ونیز استفاده از زمینهای بایر بعد از انجام اقداماتی در زمینه اصلاح آنها ، بکار گرفتن شیوه های جدید آبیاری و استفاده از منابع مختلف آب ودر نظر گرفتن تحمل گیاهان نسبت به تنشهای محیطی مورد توجه دانشمندان و متخصصین امورکشاورزی می باشد .
یکی از ویژگیهای کویرهای جهان ، شور بودن خاک بسیاری از آنها می باشد که اغلب به علت بالا بودن غلظت نمک ، قشری ازاملاح ، سطح و یا لایه های زیرین را فرا گرفته است . اصولا عوامل خاص چون زیاد بودن تبخیر ، کم بودن نزولات جوی ، بالا بودن سطح سفره های آب زیر زمینی ، مجاورت با گنبدهای نمکی و ویژگیهای خاک منطقه وغیره باعث بوجود آمدن چنین مناطقی در سطح زمین می گردند این نواحی به علت بالا بودن میزان شوری خاک فاقد پوشش گیاهی بوده وبه لحاظ نامساعد بودن خاک بهره برداری کشاورزی از آنها نیز ممکن ودر صورت امکان اصلاح خاک ، کشاورزی در آنها چندان سودمند نخواهد بود .
امروزه سعی بر این است که به کمک دانش بوم شناسی از هر منطقه به نحوشایسته ای استفاده شود حریم زراعت جنگل ، مراتع ، آبخیزها ،مردابها و غیره ، حفظ گردد . در حقیقت استفاده معقول از منابع طبیعی به طوری که در بر گیرنده منافع نسل کنونی و نسلهای آینده باشد بایستی درسر لوحه برنامه های توسعه اقتصادی قرار گیرد .
متاسفانه در نتیجه عدم آگاهی به اصول زراعت ویا برای دستیابی به منافع کوتاه
مدت خاکها و آبها مورد بهره برداری غلط قرار گرفته ودر نتیجه پس از مدتی مرغوبیت خود را از دست می دهند بطوریکه هم اکنون در جهان میلیونها هکتار از زمینهای زیرکشت آنقدر شور شده اند که تولید محصول در آنها از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست .
مناطق کویری ایران را عموما بیابانهای وسیعی احاطه نموده که دربسیاری از آنها زندگی شکل نگرفه ویا در مواردی به علل مختلف ساکنین روستا ها مهاجرت نموده و سکونتگاهها متروک شده و کشتزارها بیش از پیش شور گردیده و زمینه لازم برای گسترش کویر فراهم آمده است . یکی از بهترین عواملی که باعث شکل نگرفتن زندگی ویا مهاجرت روستائیان وبه عبارت دیگر حامیان سخت کوش مناطق کویری می گردد مشکل شوری خاک است .
این پدیده زمانی بیشتر محسوس می شود که غلظت املاح در خاک از حد متعارف تجاوز نماید در این صورت محیط اکولوژیکی نامناسبی برای رویش گیاهان بوجود می آید کشاورزی محدود می گردد وپیامدهای آن اثرات نامطلوبی درمحیط زیست انسانی باقی می گذارد دراین رابطه در دنیای امروز بخصوص در کشورهائی که به تحقیق بهای بیشتری داده می شود مساله شوری و شیوه های بهره برداری از زمینهای شور دررابطه با کشت گیاهان مورد توجه متخصصان قرار گرفته است .
شایسته است در کشور پهناور ما ایران که مناطق وسیعی از آنرا اراضی بیابانی نسبتا شور فرا گرفته مساله شوری دررابطه با رویشهای گیاهی بیشتر مورد توجه قرار گیرد وباانجام پژوهشهای لازم وبه کار گیری یافته های تحقیقی با این پدیده برخورد جدی وعملی صورت گیرد .
و
چکیده :
پیشگفتار :
فصل اول :
کلیات
1-1 توزیع مناطق کشور :
1-1-1 مناطق شور جهان :
1-1-2 پراکندگی مناطق شور در ایران :
1-2 خاکهای شور قلیائی :
1-2-1 خاکهای شور :
1-2-2 خاکهای قلیائی :
1-3 علل شوری :
1-بارندگی :
2- هوازدگی کانیها :
3-نمک های فسیلی :
4-جزرو مد دریا :
5-بالا بودن سطح آب :
6-استفاده از مخازن آب شور زیر زمینی :
فصل دوم :
گیاهان شور روی
2- شور رویهای بردبار به نمک :
2-2 پراکنش ونواره بندی شور رویها :
2-3 توالی در زیستگاههای شور :
2-4 اشکال حیاتی گیاهان شور روی :
2-5 تاثیر عوامل محیطی بر جوانه زدن ورشد گیاهان هالوفیت :
رطوبت :
حرارت
نور :
اسیدیته :
فصل سوم :
مکانیسمهای مقابله با تنش شوری درگیاهان
3-1 صفات فیزیولوژیک بردباری به نمک :
3-1-1- مکانیسم های بردباری :
الف – سازس اسمزی سیتو پلاسم :
ب – سازش یونی ویژه سیتوپلاسم :
ج – کده بندی یونها دراثر فعالیت غشاء
د – تجمع پرولین :
ه – افزایش جذب آنتاگونیتی یونی :
3-1-2 مکانیسم های احترازی یا اجتنابی :
الف – مکانیسم های تنظیمی :
ب – روشهای گریز از شوری :
راه های تنظیم مقدار نمک در گیاه
1-گیاهان آبدار :
2- گیاهان دفع کننده نمک :
3-گیاهانی که فاقد مکانیسم مشخص هستند .
الف ) محدودیت جذب مواد :
ب ) رقت نمک جذب شده :
ج ) ترشح نمک :
= جد ایی اندامهای اشباع از نمک :
انتقال مجدد نمک
= تجمع نمک درکرکهای نمکی :
3-2 تغییرات ریخت شناسی وتشریحی درگیاهان بعنوان پاسخی به تنش شوری:
3-2-1 اثر شوری در آبداری وساختمان برگ :
3-2-2 اثرشوری برساختمان ساقه :
فصل چهارم :
حساسیت و مقاومت گیاهان به املاح
4-1 میوه ها :
4-2 محصولات صحرایی :
4-3 سبزیها
4-4- گیاهان زینتی :
فصل پنجم :
مقابله با مسائل شوری
5-3 لزوم خاکشویی :
5-4 زهکشی :
و...