انگیزش تحصیلی
انگيزش پيشرفت تحصيلي به رفتارهايي اطلاق مي شود كه منجر به يادگيري و پيشرفت مي گردد (مسالی، 1386؛ به نقل از یوسفی، قاسمی، فیروزنیا، 1388). به عبارت ديگر، انگيزش پيشرفت تحصيلي، تمايل فراگير است، به آن كه كاري را در قلمرو خاصي به خوبي انجام دهد و عملكردش را به طور خودجوش ارزيابي كند. غالب رفتارهايي كه انگيزش تحصيلي را نشان مي دهند عبارتند از پافشاري بر انجام تكاليف دشوار، سخت كوشي يا كوشش در جهت يادگيري در حد تسلط و انتخاب تكاليفي كه به تلاش نياز دارد (عابدی، 1387؛ به نقل از یوسفی و همکاران، 1388). انگیزش، قلب یادگیری است و یادگیری هدف آموزش است(بیابانگرد، 1382؛ به نقل از واحدی، اسماعیل پور، زمان زاده، عطایی زاده، 1391). واژۀ انگیزش حدوداً از سال 1930 مطرح شده و شامل تمام حوزه هايي مي باشد كه به نحوي با رفتار انسان ارتباط پيدا مي كند ( حسن زاده، 1386؛ به نقل از واحدی و همکاران،1391). و در حوزه آموزش به صورت آمادگي رواني، یک پيش نياز يادگيري محسوب شده و به طور آشكار بر يادگيري تأثير مي گذارد(سیف، 1388؛ به نقل از واحدی و همکاران، 1391).
تعریف انگیرش تحصیلی
روان شناسان معمولاً انگیزش را فرایندی تلقی می کنند که در برانگیختن و جهت دادن به رفتار با اهمیت است و یکی از انگیزه های مهم که رفتار دانش آموزان و یا دانشجویان را تحت تأثیر قرار می دهد را انگیزه پیشرفت تحصیلی نام نهاده اند(طاهری و فیاضی، 1390). روان شناسان وابسته به مکاتب مختلف روان شناسی تعاریف گوناگونی از انگیزش ارائه کرده اند. مفهوم انگیزش در هریک از مکاتب به صورت مفاهیم و سازه های اختصاصی از قبیل غریزه، نیاز، تلاش و انتظار به کار رفته و در هر تعریف به یکی از عوامل مذکور تاکید زیادتری شده است:
- مورفی انگیزش را نشانه ای از این واقعیت می داند که بخشی از رفتار ارگانیزم بستگی به طبیعت و ساختار درونی آن دارد.
- گرامن انگیزش را عاملی می داند که ما را بر می انگیزد، به حرکت وامی دارد و به سوی رفتاری معین سوق می دهد.
- انگيزش تحصيلي به رفتارهايي اطلاق مي شود كه منجر به يادگيري و پيشرفت مي شود (مقیمیان و کریمی، 1391).
نظريه اهداف پيشرفت
نظريه اهداف پيشرفت يكي از برجسته ترين و كامل‌ترين چارچوب‌ها براي ادراك انگيزش پيشرفت و بخصوص انگيزش در حيطه‌هاي آموزشي و مهارتي است (كاپلان و فلوم ، 2010 ؛ به نقل از ویسانی و همکاران، 1391). اين نظريه ارائه شده توسط دويك (1986؛ به نقل از ویسانی و همکاران، 1391) و نيكولز (1984؛ به نقل از ویسانی و همکاران، 1391) جهت‌گيري‌هاي خاص موقعيتي هستند كه تمايل براي ترقي، رشد، اكتساب دانش و يا نشان دادن شايستگي خود در يك بافت ويژه را نشان مي‌دهند. اهداف اجتنابي رابطة مثبتي با استفاده از راهبردهاي سطحي يادگيري همچون مرور ذهني و حفظ، كاهش انگيزه دروني براي يادگيري، كاهش پايداري و درگيري در تكليف، اجتناب از درخواست كمك، اضطراب، تعويق، نمرات پايين و به طور كلي هيجانات منفي دارد (لي و همكاران ، 2010). از طرف ديگر اهداف رويكرد – عملكرد به خاطر آنكه با تركيبي از الگوها و پيامدهاي مثبت و منفي مرتبط است در ميان يافته‌هاي محققان هماهنگي بالايي وجود ندارد، يعني دانش آموزان با اهداف رويكرد – عملكرد هم هيجانات مثبتي همچون استفاده از راهبردهاي عميق يادگيري، خودكارآمدي بالا، نمرات بالا، تلاش بيشتر و افزايش انگيزه دروني و هم هيجانات منفي همچون اضطراب و حسادت را تجربه مي كنند. در رابطه با اهداف اجتناب – عملكرد نيز ميان يافته‌ها هماهنگي بالايي مبني بر اين كه با الگوهاي منفي و سازش نايافته مرتبط است وجود دارد (لي و همكاران ، 2010).
عوامل مؤثر بر انگیزش تحصیلی
واینر در موقعیت‌های مرتبط با امور تحصیلی، چهار علت را بیش از علل دیگر مسئول موفقیت و شکست ها می‌داند. این چهار علت عبارتند از: توانایی، تلاش، سطح دشواری تکلیف و شانس. سپس این عوامل را در سه بعد، طبقه بندی می کند:
1) هسته علیت: در اولین بعد، عوامل علی بر اساس دورنی و بیرونی بودن تقسیم بندی می شوند. وی این بعد را هسته علیت نامید. عواملی همانند تلاش و توانایی که از درون فرد نشأت گرفته اند، دارای هسته درونی‌اند و عواملی چون سطح دشواری تکلیف و شانس که از بیرون نشأت گرفته اند دارای هسته علیت بیرونی‌اند (وات، گریلی و شیا ، 2005؛ به نقل از طاهری و فیاضی، 1390).
2) ثبات-عدم ثبات: در بعد دوم، عناصر علی بر اساس میزان دوام در طول زمان مقوله‌بندی می‌شوند. بعضی عوامل همچون توانایی و سطح دشواری تکلیف، دارای دوام نسبی می‌باشند، در حالی که بعضی عوامل دیگر همچون تلاش و شانس در معرض تغییرات لحظه به لحظه می‌باشند. واینر این بعد را ثبات-عدم ثبات نامید (طاهری و فیاضی، 1390).
3) قابلیت کنترل: بعد سوم عوامل علی را اولین بار روزن بام مطرح کرد. به اعتقاد وی عواملی همچون خستگی، خلق و خوی و تلاش، درونی و بی ثباتند، اما در عین حال دو عامل خستگی و خلق و خوی قابل کنترل ارادی نیستند، در حالی که تلاش را می توان به طور ارادی کنترل نمود (محمد، 1385؛ به نقل از طاهری و فیاضی، 1390). بدین معنا که یک فرد می تواند میزان تلاش خود را به طور ارادی کاهش و یا افزایش دهد، اما این موضوع در مورد خستگی و خلق و خوی صدق نمی کند. این نکته ای که روزن بام مطرح نمود، منجر به شناسایی بعد سوم اسناد شد که توسط واینر تحت عنوان قابلیت کنترل نام گذاری شد (طاهری و فیاضی، 1390)
عوامل موثر بر انگیزش تحصیلی را می توان در دو طبقه کلی جای داد: یکی عوامل فردی و دیگری عوامل محیطی است که در بر گیرنده خانواده، مدرسه، دانشگاه و محیط اجتماعی می‌باشند (طاهری و فیاضی، 1390).
فهرست مطالب چارچوب نظری و پیشینه تحقیقاتی انگیزش پیشرفت تحصیلی (فصل 2) به شرح زیر می باشد:
انگیزش تحصیلی
تعریف انگیرش تحصیلی
نظریات مطرح در زمینه انگیزش
نظریه آلپورت
نظریه تقویت و انگیزش
نظریه مورای
نظریه مک کله لند
نظریه نیاز پیشرفت
نظریه انتظار– ارزش
نظریه هدف گرایی
نظریه خود ارزشی
نظریه خود کارآمدی
نظریه اسناد
نظریه انگیزش درونی و بیرونی
نظریه خود-تعيينی
دیدگاه زمینه‌ای
نظريه اهداف پيشرفت
مولفه های مشترک نظریه های انگیزش
الف) نیاز پیشرفت در یادگیری
ب) خودکارآمدی یا خودتوانمندی در یادگیری
پ) انگیزش درونی
عوامل مؤثر بر انگیزش تحصیلی
1) هسته علیت
2) ثبات-عدم ثبات
3) قابلیت کنترل
برخی از پیامدهای ناشی از عدم انگیزش تحصیلی
2) پيشينه مطالعاتي
الف) تحقيقات انجام شده در داخل كشور
ب) تحقيقات انجام شده در خارج كشور
الف)منابع فارسی
ب)منابع لاتین
توضیحات: پرداخت توسط همه کارتهای عضو شتاب در درگاه بانک پاسارگاد امکان پذیر است. شما پس از خرید (مبانی نظری و پیشینه نظری پژوهش نظریه های انگیزش پیشرفت تحصیلی(فصل دوم)) سریعآ لینک دانلود در اختیارتان قرار می گیرد و می توانید آن را دانلود کنید.
نکته: شما می توانید هرگونه سوال را با مسئول پژوهش نگین فایل در میان بگذارید.