بررسی اثر بخشی برنامه ایمن سازی روانی بر سبک اسناد دانش آموزان با اختلال نارساخوانی

قسمتهایی کوتاه از متن:

 چکیده
 هدف پژوهش حاضر تعیین اثر بخشی برنامه ایمن سازی روانی بر سبک اسناد دانش آموزان نارساخوان بود. پژوهش حاضر یک مطالعه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. نمونه پژوهش شامل 60 دانش آموز دختر و پسر نارساخوان 9-7 سال بود که در سال تحصیلی 93-1392 از مراکز ناتوانی یادگیری نواحی 2 و 4 شهر اصفهان انتخاب و به طور تصادفی  در دو گروه آزمایش و دوگروه کنترل (به تفکیک جنس، هر گروه 15 نفر) جایگزین شدند. دو گروه آزمایش طی 10 جلسه (هرهفته دو جلسه و هر جلسه 60 دقیقه) برنامه ایمن سازی روانی را دریافت کردند در حالی که گروه کنترل تنها از آموزش های متداول در مراکز ناتوانی های یادگیری بهره مند شدند. قبل و بعد از مداخله، پرسشنامه سبک اسناد کودکان (CASQ) توسط گروه های کنترل و آزمایش تکمیل شد و داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس مورد تحلیل قرار گرفت. شش هفته پس از اتمام مداخله، گروه آزمایش مجددا پرسشنامه سبک اسناد کودکان را تکمیل کردند و در انتها داده های حاصل با استفاده از روش اندازه گیری مکرر تحلیل شد. نتایج نشان داد که آموزش برنامه ایمن سازی روانی منجر به تغییر سبک اسناد بدبینانه به خوش بینانه در دانش آموزان نارساخوان شد (p<0/001 ) ولی بین سبک اسناد دختران و پسران گروه آزمایش تفاوت معنادار به وجود نیامد. بنابراین انتظار می رود برنامه ایمن سازی روانی سبک اسناد دانش آموزان نارساخوان را بهبود بخشد و می توان از آن به منظور ایجاد اسناد های مثبت و خوش بینانه که به سازگاری بیشتر می انجامد استفاده نمود و از طریق آن از بروز بسیاری از مشکلات تحصیلی که در نتیجه اسنادهای بدبینانه حاصل می شود جلوگیری به عمل آورد.

مقدمه
نارساخوانی  (دیسلکسیا) عبارت است از حالتي كه در آن پيشرفت خواندن، پايين‌تر از حدی است که می توان برحسب سن، آموزش و هوش كودك از وی انتظار داشت. اين اختلال به ميزان زيادي مانع موفقيت تحصيلي يا فعاليت‌هاي روزانه  مستلزم خواندن می شود و در صورت وجود یک اختلال عصبی یا حسی، میزان ناتوانی خواندن بیش تر از آن حدی است که معمولا با اختلال های دیگر همراه است (پورافکاری، 1386/2007). نارساخوانی یکی از انواع مشکلات خواندن است که در طبقه کلی ناتوانی های یادگیری قرار می گیرد. دانش آموزانِ دارای ناتوانی های یادگیری به واسطه داشتن سبک اسناد بدبینانه و منفی در مقایسه با همسالان عادی خود موفقیت ها و شکست ها را به میزان بالاتری به شانس یا عوامل بیرونی، غیر قابل کنترل و ناپایدار و با احتمال کمتری به توانایی و عوامل درونی، قابل کنترل و پایدار نسبت می دهند (تارنوسکی  و نَی ، 1989). آن ها شکست های پیاپی خود را به جای فقدان کوشش به فقدان توانایی نسبت می دهند (میراندا ، ویلاسکوزا  و ویدال آپارکا ، 2000؛ پیترسون ، مایر و سلیگمن ، 2001)، با احتمال کمتری فعالیت های جدید را شروع می کنند، احساس می کنند که بر محیط خود کنترل ندارند و بدشانسی های متناوبی را تجربه می کنند (زیلند ، 2004). تأکید دانش آموزان دارای ناتوانی های یادگیری بر نسبت دادن ناکامی ها و شکست های تحصیلی به عوامل بیرونی، غیر قابل کنترل و ناپایدار، به تدریج موجب شکل گیری خودپنداره ی تحصیلی  ضعیف تر در آن ها می شود (بانکز ، 2006)، که به تدریج احساس درماندگی آموخته شده  را در آنها به وجود می آورد (پیرل ، بریان  و دوناهه ، 1980؛ سلیگمن،2001؛ بلوم ، 1982، به نقل از زیلند، 2004 ؛ نِکی ، 1996). احساس درماندگی در یادگیری مهارت های پایه همچون خواندن، نوشتن و محاسبات ریاضی، کودک را در موقعیتی قرار می دهد که علی رغم داشتن توانایی هوشی بهنجار، احساس عدم شایستگی و بی کفایتی می کند. دانش آموزان دارای ناتوانی های یادگیری در مقایسه با دانش آموزان عادی، از لحاظ انگیزش پیشرفت (دان و شاپیرو ، 2000؛ اولیور  و استینکمپ ، 2004؛ پینتریچ ، آندرمن  و کلبوکار ، 1994؛ علایی خرایم، نریمانی و علایی خرایم، 1391)، افسردگی (دان و شاپیرو، 2000) حرمت خود (ریدیک ، استارلینگ ، فارمر ، و مورگان ، 1999)، احساس تنهایی ، درماندگی (والاس ، 2001) و خود تنظیمی (فولک ، بریگام  و لوهمان ، 1998) تفاوت قابل ملاحظه ای دارند. به علاوه این دانش آموزان با نگرش های منفی اجتماعی که شامل بی حرمتی، تحقیر و برچسب زدن است بسیار مواجه می شوند (سایدریدیس ، 2007).

فهرست مطالب بررسی اثر بخشی برنامه ایمن سازی روانی بر سبک اسناد دانش آموزان با اختلال نارساخوانی به شرح زیر می باشد:

چکیده                آ
فصل اول: کلیات پژوهش         
مقدمه            2
بیان مساله                    4
اهمیت و ضرورت پژوهش                     12
اهداف پژوهش          13
هدف کلی                  13
اهداف اختصاصی                      13
اهداف کاربردی          13
سوال تحقیق               14
فرضیه های تحقیق                    14
تعاریف مفهومی متغیرها           14
تعاریف عملیاتی متغیرها            15
فصل دوم: گستره نظری و پیشینه پژوهش
مقدمه                  17…
نارساخوانی               17
شیوع نارساخوانی          18
ویژگی ها                19
سیر و پیش آگهی                 20
علائم بالینی نارساخوانی                      20
تشخیص افتراقی                   21
جنسیت و نارساخوانی          22
مشکلات هیجانی- رفتاری کودکان نارساخوان                  23
دیدگاه ها و سبب شناسی نارساخوانی                  25
طبقه بندی نارساخوانی                       31
مفهوم اسناد          34
شکل گیری سبک اسناد                       34
نظریه های اسناد                  36
درماندگی آموخته شده                      38
تلفیق نظریه های اسناد با درماندگی آموخته شده             39
خوش بینی، نظریه ها، همبسته ها و عوامل سبب ساز                    40
مولفه های خوش بینی از دیدگاه سلیگمن       43
بدبینی، نظریه ها و عوامل سبب ساز                  47
سبک اسناد و سلامتی         51
سبک اسناد در کودکان نارساخوان                    55
روانشناسی مثبت نگر          57
شیوه های تغییر سبک اسناد  و ایمن سازی روانی           58
رویکرد شناختی – رفتاری               60
آموزش ایمن سازی روانی                60
پیشینه پژوهش                  61
پژوهش های خارجی         61
پژوهش های داخلی          65
فصل سوم: روش شناسی پژوهش                 
مقدمه                70
نوع مطالعه                       70
جامعه آماری، نمونه آماری ، روش نمونه گیری………………          70
معیارهای ورود                71
معیارهای خروج              71
ابزارهای اندازه گیری                       72
پرسشنامه سبک اسناد کودکان (CASQ)                    73
متغیرهای پژوهش          74
روش اجرا                       75
محتوای برنامه مداخله ایمن سازی روانی…          76
روش تجزیه و تحلیل داده ها                   80
ملاحظات اخلاقی                      80
فصل چهارم: توصیف داده ها و تحلیل های آماری        
مقدمه                   83
توصیف داده ها                  83
شاخص های توصیفی  متغیر های پژوهش           84
تحلیل داده ها در چهارچوب فرضیه های پژوهش           92
تحلیل داده ها در چهارچوب سوال پژوهش                   99
یافته های جانبی               99
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری                   
مقدمه                104
بحث و تفسیر یافته ها                      104
نتیجه گیری                 108
محدودیت ها                    109
پیشنهادها          109
منابع فارسی                    110
منابع انگلیسی                  113
پیوست ها          120
چکیده انگلیسی            126