مبانی نظری و پیشینه پژوهش تعاریف و مفاهیم صنایع دستی و هنرهای سنتی (فصل دوم)

دانلود مبانی نظری و پیشینه پژوهش تعاریف و مفاهیم صنایع دستی و هنرهای سنتی (فصل دوم) در 52 صفحه در قالب word , قابل ویرایش ، آماده چاپ و پرینت جهت استفاده.

مشخصات محصول:
توضیحات: فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی وفارسی دارد (به شیوه APA)

کاربردهای مطلب:
منبعی برای فصل دوم پایان نامه، استفاده در بیان مسئله و پیشینه تحقیق و پروپوزال، استفاده در مقاله علمی پژوهشی، استفاده در تحقیق و پژوهش ها، استفاده آموزشی و مطالعه آزاد، آشنایی با اصول روش تحقیق دانشگاهی

قسمتهایی از مبانی نظری:

مقدمه
بنابر اعلام "سازمان جهانی گردشگری سازمان ملل" (UNWTO)، به رغم بی ثباتیهای اقتصادی، آمار گردشگران بین المللی برای نخستین بار در سال 2012 از مرز یک میلیارد نفر عبور کرده است.  
همچنین پیش بینی ها حاکی از  روند رو به رشد فعلی در سالهای آتی دارد.   گزارش این سازمان نشان می دهد آمار گردشگران بین المللی با 4 درصد افزایش از 996 میلیون نفر در سال 2011 به350 /1 میلیارد نفر در سال 2012 رسیده است.   صنعت سفر وگردشگری در حال تبدیل شدن به یکی از قویترین موتورهای رشد در هزاره جدید است (سازمان جهانی جهانگردی). با توجه به این رشد چشمگیر و اهمیت اقتصادی ، گردشگری ابزاری کارآمد برای دستیابی به توسعه ی اقتصادی و اجتماعی در مناطق مقصد به شمار می رود.  
توسعه این صنعت به عنوان منبع ارزشمند ایجاد منافع اقتصادی متعدد از قبیل درآمد ارزی ، افزایش با ثبات فرصت های شغلی ، بهبود درآمد نیروی کار ، تنوع اقتصادی و رشد درآمدهای مالیاتی مناطق گردشگر پذیر شناخته شده است.   بعلاوه  توسعه گردشگری محرکی برای تنوع اقتصاد و توسعه سایر صنایع شده است.   تا آن حد که می توان گفت در مقایسه با سایر اشکال توسعه اقتصادی ، افزایش آمد و شد گردشگران بهبود تقریبا سریع تری در سطح رفاه زندگی مردم بومی ایجاد می کند ( اپرمان ، 1996).
یکی از صنایعی که گردشگری می تواند بر آن اثرگذار باشد ، بخش صنایع دستی است. بهره وری صنایع دستی معمولا رابطه مستقیم با توسعه صنعت گردشگری دارد و در اغلب موارد این دو بخش مکمل یکدیگر در توسعه اقتصادی به شمار می آیند. تولید صنایع دستی برای بازار گردشگران به تنوع اقتصاد محلی کمک می کند. این مساله به خصوص در مناطق کمتر توسعه یافته مصداق بیشتری دارد  (شفقتی و همکاران ،2013).
تولید صنایع دستی فرصت توسعه اقتصادی برای بسیاری از کشورها را فراهم کرده است و به عنوان ابزاری در بهبود وضعیت زندگی افراد فعال در این بخش به کار می رود.   همچنین این بخش سهم مهمی در صادرات کشورهای در حال توسعه دارد. با توجه به ماهیت صنایع دستی می توان اهمیت این بخش را در زمینه فرهنگی و اقتصادی جستجو کرد. صنایع دستی یک کشور نشان دهنده سنت ها و فرهنگ هر کشور و منطقه است و بخش مهمی از هویت فرهنگی را تشکیل می دهد.   از سوی دیگر صنایع دستی فرصت های زیادی برای اشتغال فراهم کرده و وسیله ای برای کسب درآمد ارزی محسوب می شود.   صنایع دستی فعالیتی با مقیاس کوچک است و به سرمایه گذاری کمی نیازمند است.   این صنعت فعالیتی کاربر محسوب می شود.   این بخش نقش مهمی در کشورهای در حال توسعه و همچنین توسعه یافته بازی می کند.   این بخش می تواند مشاغل زیادی برای بخش وسیعی از صنعتگران به خصوص در نواحی روستایی و نیمه شهری ایجاد کند و ارز خارجی معتبر برای کشورها به ارمغان آورد در حالیکه از میراث فرهنگی نیز محافظت می کند.   این صنعت پتانسیل زیادی در زمینه ایجاد پایداری نه تنها برای میلیونها نفری که در این زمینه فعالیت می کنند بلکه برای افرادی که تازه به این صنعت وارد می شوند دارد  (ضرغام،1385).
کمک به ترویج و توسعه صنایع و کسب و کارهای کوچک و متوسط مقیاس منجر به جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهرها می شود.   صنایع دستی نیز به دلیل ماهیت کوچک مقیاس بودن این فعالیت می تواند در صورت توسعه منجر به کاهش مهاجرت ،که بسیاری از کشورهای در حال توسعه با آن مواجه اند، شود.   شمار زیادی از صنعتگران در کشورهای در حال توسعه را زنان تشکیل می دهند  و درآمد اضافی که آنان برای خانوارها فراهم می کنند به کاهش فقر در میان آنها کمک کرده است همچنین اشتغال در صنایع دستی فرصت های برابری را برای زنان ایجاد کرده است تا همپای مردان دستمزد دریافت کنند که این امر  به بهبود وضعیت آنها در کشورهای در حال توسعه کمک کرده است.   برای این کشورها و کشورهای جهان سوم درآمد حاصل از فروش صنایع دستی و صادرات آن بسیار اهمیت دارد برای مثال در سال 2000 هند به میزان 1.  68 میلیارد دلار عایدی از فروش و صادرات صنایع دستی داشته است (بچلر و وب ، 2002) .
ایران با داشتن 350 رشته تولیدی در صنایع دستی به عنوان کشوری که دارای متنوع ترین رشته های تولیدی در این زمینه است، نیازمند توجه به  راه های  توسعه  این صنعت و استفاده از منافع آن می باشد. 
 بدون وجود بازار بسیاری از مهارت های سنتی به دلیل کمبود تقاضا از بین خواهد رفت. اعتقاد بر این است که گردشگری یکی از راه های اصلی توسعه و رونق صنایع دستی محسوب می شود.   با توجه به افزایش آمار جهانی گردشگران بین المللی بازار صنایع دستی و سوغات فرصت های زیادی را پیش رو دارد (اکانر، 2006) .
گردشگری می تواند  نقش موثری در ایجاد اشتغال، ایجاد و افزایش درآمد، رشد اقتصادی، کاهش فقر، افزایش کیفیت زندگی صنعتگران و خانواده های آنها داشته باشد.   در این میان نه تنها صنعتگران  بلکه کل زنجیره ارزش در صنایع دستی که شامل تامین کنندگان مواد خام ، توزیع کنندگان ، حمل کنندگان و فروشندگان می شود نیز به تبع از توسعه گردشگری سود خواهند برد ( همان).
به استناد مجموعه نظرهای منعکس شده در گزارشهای نخستین همایش بین المللی گردشگری و صنایع دستی ، گردشگران خارجی که از ایران بازدید کرده اند علاقه شدیدی به صنایع دستی ایران از خود نشان می دهند  که این مساله لزوم توجه به این بخش و توجه به آثار اقتصادی توسعه گردشگری بر بخش صنایع دستی و شکوفایی آن را دو چندان می کند.
 
تعاریف جهانی صنایع دستی
بر طبق تعریف یونسکو در سمپوزیوم بین المللی صنایع دستی و بازار بین المللی در سال 1997، صنایع دستی را میتوان به عنوان محصولاتی که به طور کامل با دست ساخته می شوند و یا در ساخت آن از ابزارهای بسیار ساده استفاده می شود، تعریف کرد. همچنین در این تعریف اشاره شده است که می توان در تولید این محصولات از ابزارهای مکانیکی نیز استفاده کرد تا جاییکه استفاده صنعتگر از دست سهم قابل توجهی از تولید نهایی را در بر بگیرد.  صنایع دستی از مواد خام بومی ساخته میشوند و می تواند به تعداد نامحدودی تولید شوند.  این محصولات می تواند کاربردی ، زیبایی شناسانه، تزئینی، سنتی، اجتماعی و یا نمادین باشند (پرتال رسمی یونسکو).
دولت های کانادا و استرالیا صنایع دستی را محصولاتی می دانند که حتما دارای مشخصات کشور و منطقه ای باشند که در آن تولید می شوند.  به علاوه مواد خام نیز نباید توسط ماشین آلات تولید شده باشد و در روند پردازش آنها باید از نیروی برق کمترین استفاده به عمل آمده باشد.  علاوه بر آن شورای ملل متحد برای طبقه بندی تعرفه های توسعه و تجارت تعریفی از صنایع دستی ارائه داده است با این مضمون: کالاهایی که از ابتدا به وسیله دست تولید می شوند و ویژگی های سنتی و هنری را در درون خود دارند که مخصوص منطقه ای است که در آن تولید شده اند و به وسیله صنعتگرانی تولید شده اند که در محیط صنعت روستایی زندگی می کنند.  همچنین در حوزه بازاریابی صنایع دستی اوه به قانونی ترین تعاریف از صنایع دستی اشاره می کند که شامل زیرمجموعه های مختلفی از سه جنبه اصلی است: محصولاتی بر اساس مشخصات جامعه – سازمان، تولید به وسیله دست از ابتدا و ظاهر زیبا که معرف فرهنگ تولیدکننده کالا است (اوه،2007) .
در تعریف سازمان جهانی جهانگردی ،صنایع دستی بیان منحصر به فرد از فرهنگ یا جامعه ای خاص از طریق صنعتگری و مواد محلی است و بخش مهم مولد برای بسیاری از کشورهای در حال توسعه محسوب میشود.  ماهیت خاص صنایع دستی مشتق از ویژگی های متمایز آنها که می تواند به صورت کاربردی،زیبایی شناسانه، هنری ، خلاقانه همچنین دارای ماهیت فرهنگی، تزئینی، سنتی ، نمادهای مذهبی و اجتماعی و بسیار  با اهمیت باشد، است.  صنایع دستی از مواد خام ساخته میشود و میتواند به تعداد نامحدود تولید شود اما این محصولات باید دارای ارزش هنری باشند و میتوانند به صورت کاربردی و غیره باشند.  در تمام تعاریف ،صنایع دستی عبارتند از بیان منحصر به فردی که نشاندهنده فرهنگ و سنت و میراث یک کشور است (وب سایت رسمی سازمان جهانی جهانگردی).
محققانی که با صنایع دستی به عنوان یک پدیده اجتماعی برخورد می کنند ، صنایع دستی را با هدف اندازه گیری وتحلیل تعریف می کنند. برای مثال لیترال  (1990) صنایع دستی را به طور مفهومی این گونه تعریف میکند: شئ که تولید شده است تا عملکردهای سودمندی و تشریفاتی داشته باشد درحالیکه اشیا هنری برای تزئین و جنبه های زیبایی شناختی خلق می شوند (لیترل،1990).
علاوه بر آن صنایع دستی بر مبنای ویژگی های تولید کننده ، عملکرد محصول ،ریشه فرهنگی ،روش های تولید و مواد اولیه به کار رفته نیز تعریف شده است.  لیترل(1990) صنایع دستی را این گونه تعریف کرده است: محصولاتی که به وسیله دست با توجه به مواد اولیه ، طرح، مهارت تولید می شوند و مفید یا تزئینی هستند.  بافتنی ها، دست دوزها، سفال و حجاری روی چوب نمونه هایی از صنایع دستی هستند.  بر اساس تعریف استاین برگر از تکنیک های ساخت، ویژگی های این محصولات استفاده از مواد اولیه بومی، اشیا تزئینی دست ساز و شرکت های کسب و کار کوچک است که مطابق با تعریف کمیته تجارت و توسعه ملل متحد از صنایع دستی می باشد (همان).
صنایع دستی که از آن به عنوان هنر – صنعت نیز یاد میشود، به فعالیتی گفته میشود که در آن اشیاء تزئینی و یا کاربردی به طور کامل با دست و یا با استفاده از ابزارهای ساده و دست ساخته میشود به طوریکه سهم کار دستی صنعتگر در ساخت آن بیشتر باشد.  معمولا واژه صنایع دستی به معنی ساخت محصولات به صورت سنتی است.  محصولاتی که به صورت تولید انبوه وبا ماشین ساخته می شوند جزء صنایع دستی محسوب نمی شوند (ویکی پدیا،2013).

تعاریف هنرهای سنتی و صنایع دستی در ایران
صنایع دستی، نتیجه معرفت حاصل از نسل‌های گذشته‌ی قومیت‌ های مختلف مستقر در جای- جای ایران پهناور است که با دستان قدرتمند و هنر آفرین صنعتگران شکل یافته اند.   این هنرمندان، امانت داران فنون انتقال یافته از نسل‌های گذشته و برخوردار از شناختی عمیق از توان‌های محیطی و منابع طبیعی موجود در پیرامونشان هستند.   صنعتگران صنایع دستی، با تبدیل این دانایی خود به کالایی ملهم از ارزش‌های نهادینه شده و جهان بینی‌ خود، اشکال تحسین برانگیزی از هویت ملی را خلق می‌کنند. این نمادها براساس روش‌های معین و متمایز تولید، برگرفته از خاستگاه اصلی، نوع بهره ‌وری و اعتقادات شکل می‌گیرند. تعاریف متعددی از صنایع دستی در ایران موجود است که به سه تعریف معتبر می توان اشاره کرد:
شورای صنایع دستی ایران (1348) در تعریفی صنایع دستی را اینگونه تعریف میکند:
صنایع دستی به آن رشته از صنایع اطلاق میشود که تمام یا قسمتی از مراحل ساخت فرآورده های آن با دست انجام گرفته و در چارچوب فرهنگ و بینش های فلسفی ،ذوق و هنر انسانهای هر منطقه با توجه به میراث های قومی آنان ساخته و پرداخته میشود (یاوری،1389).

در تعریف دیگری از گروهی از کارشناسان سازمان صنایع دستی ایران این گونه آمده است که:
صنایع دستی به مجموعه ای از هنر – صنعت ها اطلاق میشود که به طور عمده با استفاده از مواد اولیه بومی و انجام قسمتی از مراحل اساسی تولید و به کمک دست وابزار دستی موجب تهیه و ساخت محصولاتی می شود که در هر واحد آن ذوق هنری و خلاقیت فکری صنعتگر سازنده به نحوی تجلی یافته و همین عامل وجه تمایز اصلی این گونه محصولات از مصنوعات ماشینی و کارخانه ای است (همان).
گروه هنرهای سنتی فرهنگستان هنر، واژه "هنرهای صناعی " را گویاتر وکامل تر از واژه " صنایع دستی " می داند و پس از ارائه تعریفی از هنرهای سنتی، برای هنرهای صناعی به عنوان زیر مجموعه مهمی از هنرهای سنتی تعریف زیر را نیز ارائه داده است. 
هنرهای سنتی : با منشا گرفتن از مبدا واحد، محمل سیر وسلوکی فردی است که از طریق دریافت شهودی بر مبنای آدابی معنوی و به شیوه ی استاد و شاگردی انتقال می یابد و صورتی از تجلیات گوناگون زیبایی حقیقی را متناسب با شرایط زمانی و مکانی در اثر هنری متعین می سازد. 
هنرهای صناعی (صنایع دستی): بخشی از هنرهای سنتی است که با بهره گیری از فنون و مهارت های متناسب و با قابلیت تکثیر غیر ماشینی در متن زندگی فردی و جمعی عرضه می شود (یاوری،1389).

قسمتهایی از پیشینه پژوهش:

پوپلکا و لیترال (1991( در تحقیق خود با عنوان" بررسی اثرات  گردشگری بر تحول صنایع دستی" به درک تحولاتی که در نتیجه گردشگری بر صنایع دستی رخ داده ،تمرکز کره اند. با استفاده از مدل گرابورن در زمینه تحول محصولات به دلیل توسعه گردشگری به بررسی درک صنعتگران از تغییرات در شکل، مواد اولیه، رنگ، طرح پارچه به عنوان صنایع دستی سنتی منطقه  پرداخته اند. پاسخ ها با استفاده از شیوه تجزیه وتحلیل محتوا و آمار توصیفی مورد تحلیل قرار گرفت. بر این اساس، تحولات در بازار و تغییر در محصولات به سه دوره تقسیم شدند.  این سه دوره بر اساس تغییراتی است که در ترجیحات مصرف کنندگان و تغییر محصولات از لحاظ شکل ، مواد اولیه به کار رفته در آن، رنگ و طراحی صورت گرفته است. در دوره اول اغلب محصولات برای پاسخگویی به نیاز بومیان به منظور تامین پوشاک فراهم شده است. در این دوره صنعتگران شروع به شناسایی نیاز گردشگران و علائق انها در این زمینه شده اند.  در دوره دوم ، صنعتگران شروع به پذیرش طرح های غیر سنتی و خارج از فرهنگ بومی کردند و تغییراتی در اندازه و مواد اولیه محصولات به وجود آوردند. در دوره سوم، که دوره انفجار طرح های الهام گرفته شده از منابع خارج از فرهنگ سنتی است ، طرح ها و رنگها به منظور پاسخگویی به سلایق گردشگران تغییر کرده است. به طور کلی مشخص شد بر اساس نیاز و سلایق گردشگران از کشورهای گوناگون تغییرات مختلفی در فرم، رنگ، شکل واندازه و طراحی پارچه ها ولباسهای سنتی ایجاد شده است. تولیدکنندگان محصولات نساجی سنتی به منظور پاسخگویی به نیاز گردشگران تغییرات گوناگونی در محصولات سنتی خود ایجاد کرده اند. در نتیجه توسعه گردشگری منجر به تحول پارچه ها وصنعت نساجی سنتی به منظور تطبیق با نیازهای گردشگران و همچنین نوآوری در تولیدات شده است اما این محصولات همچنان جوانب سنتی خود را حفظ کرده اند.

توجه:هدف ما در سایت نگین فایل کمک به دانشجویان و دانش پژوهان عزیز برای بالا بردن سطح بار علمی آنها می باشد پس لطفا نگران نباشید و با اطمینان خاطر اقدام به خرید بفرمایید.