كشاورزي
و زراعت در ايران بدون توجه به تأمين آب مورد نيازگياهان ميسرنيست. بنابراين بايستي
برنامه ريزي صحيح براي آن بخصوص درشرايط خشكسالي صورت گيرد. برنامه ريزي صحيح
مستلزم محاسبه دقيق نياز آبي گياهان مي‌باشد. براساس روشهاي موجود مبناي محاسبات
نياز آبي گياهان ، تبخيرـ تعرق مرجع و ضرائب گياهي است. تبخير ـ تعرق مرجع توسط
لايسيمتر اندازه گيري مي‌شود و براي سادگي كار مي‌توان آنرا با توجه به نوع منطقه
از روشهاي تجربي نيز تخمين
زد. ضرائب گياهي نيز از مطا لعات لايسيمتر قابل
محاسبه است. اين ضرائب تابعي از عوامل مختلفي از جمله اقليم مي‌باشد.
بنابراين بايستي درهر منطقه اي با دقت براي هرمحصولي محاسبه شود. (19) براي محاسبه
و برآورد مقدارتبخير ـ تعرق سازمان خوار باروكشاورزي ملل و متحد«FAO » تقسيم بندي زير را
منظور نموده است:
اندازه
گيري مستقيم تبخير ـ تعرق به وسيله لايسيمتر
اندازه
گيري مستقيم تبخير بوسيله تشتك يا تبخير سنج
فرمول‌هاي
تجربي
روشهاي آئروديناميك
روش تراز
انرژي(5)
بعضي از
روشها فقط جنبه تحقيقاتي داشته تا بتوانند فرايند‌هاي انتقالي بخار آب را بهتر و
عميق تر بررسي نمايند.برخي ديگر به جهت نياز در برنامه‌هاي روزانه كشاورزي بكار مي‌روند.
ولي دقت و اصالت روشهاي تحقيقاتي را ندارد. به هر حال براي عمليات روزانه درمزارع
مي‌توان از روشهايي كه نتيجه آنها بيش از ده درصد با مقدار واقعي تبخير ـ تعرق
متفاوت نباشد استفاده نمود.
هدف از
انجام اين طرح بدست آوردن ضرايب گياهي و تعيين نياز آبي سيب زميني دراستانهاي
خراسان و سمنان مي‌باشد كه بوسيله لايسيمتر زهكش دار در دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد انجام
شده است. در مورد لايسيمتر و نحوه عملكرد آن و روابط تجربي بكار رفته دراين طرح
درفصل بعدي توضيح داده مي‌شود.
