سازگاری اجتماعی
سازگاری مهارتی است که باید آموخته شود و کیفیت آن مانند سایر آموختهها، بستگی به میزان علاقه و کوشش فرد برای یادگیری آن دارد. محیط خانواده، مدرسه و وسایل ارتباط جمعی در فراهم ساختن امکان یادگیری سازگاری با محیط نقش و مسئولیت مهمی بر عهده دارند. سازگار شدن با محیط مهمترین منظور و غایت تمام فعالیتهای ارگانیزم است، به طوری که تمام افراد در تمام دوران زندگی خود، در هر روز و هر ساعت سرگرم آن هستند که خود دگرگون شده و دگرگون نشده را با محیط دگرگون شده و دگرگون نشده سازگار کنند. در واقع زندگی کردن چیزی جز عمل سازگاری نیست.
تعریف سازگاری اجتماعی
روانشناسان، سازگاری فرد را در برابر محیط مورد توجه قرار دادهاند و ویژگیهایی از شخصیت را بههنجار تلقی کرده اند که به فرد کمک میکنند تا خود را با جهان پیرامون خویش سازگار سازد، یعنی با دیگران در صلح و صفا زندگی کند، و جایگاهی برای خود به دست آورد (اتکینسون و همکاران، ترجمه رفیعی و همکاران، 1385). در این میان سازگاری اجتماعی انعکاسی از تعامل فرد با دیگران، رضایت از نقشهای خود و نحوه عملکرد در نقشهاست که به احتمال زیاد تحت تأثیر شخصیت قبلی، فرهنگ، و انتظارات خانواده قرار دارد. (ویزمن ، 1975).
سازگاری اجتماعی معمولاً در اصطلاحات نقشهای اجتماعی، عملکرد نقش، درگیر شدن با دیگران، و رضایت با نقشهای متعدد مفهوم سازی شده است (کلیر و کاردینز ، 1978؛ به نقل از بیدرمن و همکاران ، 1993).
گاهی واژههای اجتماعی شدن، جامعه پذیری و رفتار جامعهپسند را مترادف با سازگاری اجتماعی میدانند (مک کوبی و مارتین ،1983). اجتماعی شدن فرایندی است که فرد از طریق آن قالبها، ارزشها و رفتارهای موردنظر فرهنگ و جامعه خود را میآموزد (ماسن و همکاران،2001 ؛ ترجمه یاسایی،1382). به گفته جری آرنت (1995)سه هدف عمده اجتماعی شدن عبارتند از:
الف)کنترل تکانهها که شامل گسترش وجدان است؛
ب)آمادگی نقش و عملکرد در برگیرنده نقشهای شغلی، نقشهای جنسی و نقشهایی که در مراسمی نظیر ازدواج و پدر و مادر شدن است؛
ج)پرورش منابع معناداری است که چه چیزی با اهمیت است، چه چیز دارای ارزش است، و زندگی برای چه چیزی است.
جامعه پذیری عبارت است از گرایش به ترجیح دادن به این که بیشتر با سایر افراد باشیم تا تنها. جامعهپذیری شامل تمایل به جلب توجه دیگران، تمایل به سهیم شدن در انجام فعالیتها به همراه آنان، و تمایل به پاسخدهی و تحریک که جزیی از تعامل اجتماعی است، نیز می شود. جامعه پذیر بودن بر طبق نظر باس و پلومین (1990؛ به نقل از کارور و شییر ، ترجمه ی رضوانی، 1375) عبارت است از ارج نهادن ذاتی به فرایند تعامل با سایر افراد (رفتار جامعه پسند اصطلاحی است که روانشناسان به اعمال اخلاقی که از لحاظ فرهنگی تجویز میشود مانند مشارکت با دیگران، کمک به دیگران، همکاری با دیگران، ابراز همدردی اطلاق میکنند. چنین رفتاری غالباً باعث میشود که فرد بتواند خود را کنترل کند، زیرا مستلزم آن است که او به خاطر منافع دیگران از منافع شخصی چشمپوشی کند (ماسن و همکاران، 2001؛ ترجمه یاسایی،1382).
نظریههای سازگاری اجتماعی
نظریههای روان پویشی
الگوی فروید بر آن است که در ذهن سه ناحیه وجود دارد: هشیار، نیمه هشیار(حافظه معمولی) و ناهشیار (بخشی از ذهن که برای هشیاری غیرقابل دسترسی است ). وی هم چنین یک الگوی ساختاری از شخصیت به وجود آورد که مکمل این الگوی مکان نگار ذهن است. او بر این باور بود که شخصیت دارای سه مؤلفه است که برای ایجاد مجموعه وسیعی از رفتارهای انسان با هم تعامل میکنند. این سه جز کلیتهای فیزیکی در بدن نیستند، بلکه برچسبهایی خلاصه برای سه جنبه از عملکرد شخصیت به شمار میروند. این مؤلفه ها، بن ، من و فرامن نامیده می شوند.
نهاد از اصل لذت پیروی میکند، تصوری که همه نیازها بایستی بلافاصله ارضا شوند و از تفکر فرایند اولیه (که ابتدایی، غریزی و جدای از واقعیت است) استفاده میکند.
من نهایتاً از بن پدیدار میشود، زیرا نهاد نمیتواند به گونهای مؤثر با خواستههای جهان خارج برخورد کند. من از اصل واقعیت پیروی میکند، تصویری که رفتار بایستی واقعیت خارج را مدنظر بگیرد و مراقب است که تکانشهای نهاد به شیوهای واقع گرایانه و مناسب ارضا شود. من از تفکر فرایند ثانویه (مبتنی بر واقعیت) استفاده میکند (کارور و شییر، 1375، ترجمه رضوانی).
فرامن، سومین مؤلفه شخصیت، تجسم ارزشهای والدین و اجتماع است. همین مؤلفه است که تعیین می کند که چه چیز درست و چه چیز غلط است، و بیشتر در پی تکامل است تا در پی لذت. الگوی دقیق قواعد در فرامن از نظام پاداشها و تنبیههایی که والدین به کار می برند سرچشمه میگیرد. کودک برای جلب محبت و علاقه والدینش میکوشد از آنچه والدینش آن را درست میدانند، متابعت کند. کودک برای اجتناب از درد، تنبیه ، و طرد شدن از آن چه که والدینش آن را خطا میدانند، اجتناب میکند. گرچه سایر مراجع قدرت نیز می توانند تأثیری ثانویه بر رشد فرامن داشته باشند، فروید معتقد است که فرامن عمدتاً از والدین سرچشمه میگیرد. فرایند پذیرش یا جذب ارزشهای والدین (و جامعه بزرگتر) درون فکنی نامیده می شود. فرامن را باز هم میتوان به دو دستگاه فرعی تقسیم کرد یکی پاداش دهنده، یکی تنبیه کننده آن جنبه از فرامن که به رفتار پاداش میدهد، من آرمانی نامیده میشود. هر آنچه که والدین آن را تأیید کنند یا ارج نهند به درون من آرمانی جذب میشود. بدین ترتیب من آرمانی معیارهایی متعالی فراهم میآورد که میبایستی در پی آنها باشد. من آرمانی به شما به خاطر رفتارهایی که مناسب با آن معیارها باشد به وسیله وادار کردن شما به احساس غرور، پاداش میدهد. جنبه تنبیه کننده فرامن وجدان نامیده میشود. آنچه که والدین آن را رد کنند یا به خاطر آن تنبیه کنند، جذب وجدان میشود. وجدان با ایجاد احساس گناه در شما، شما را به خاطر اعمال و افکار بد تنبیه میکند.
فرامن دارای سه نقش به هم پیوسته است: اول، می کوشد هر نوع تکانش بن را که جامعه (یعنی والدین شما) محکوم میکند کاملاً منع کند. دوم، میکوشد من را مجبور سازد که بیشتر با در نظر گرفتن ملاحظات اخلاقی عمل کند تا با ملاحظات عقلی، و سوم، سعی می کند فرد را به سمت کمال مطلق در اندیشه، کلام، و عمل هدایت کند (کارور و شییر، 1375؛ ترجمه رضوانی).
فهرست مطالب چارچوب نظری و پیشینه پژوهش سازگاری اجتماعی(فصل دوم ) به صورت زیر می باشد:
سازگاری اجتماعی
تعریف سازگاری اجتماعی
نظریههای سازگاری اجتماعی
نظریههای روان پویشی
نظریه یادگیری
نظریه یادگیری شناختی- اجتماعی
نظریه اجتماعی- شناختی
نظریه پدیدار شناختی
نظریه تحولی
نظریه بالبی
2) پیشینه مطالعاتی
الف) تحقیقات انجام شده در داخل کشور
ب) تحقیقات انجام شده در خارج کشور
الف)منابع فارسی
ب)منابع لاتین
توضیحات: پرداخت توسط همه کارتهای عضو شتاب در درگاه بانک پاسارگاد امکان پذیر است. شما پس از خرید (مبانی نظری و پیشینه نظری پژوهش سازگاری اجتماعی(فصل دوم)) سریعآ لینک دانلود در اختیارتان قرار می گیرد و می توانید آن را دانلود کنید.
نکته: شما می توانید هرگونه سوال را با مسئول پژوهش نگین فایل در میان بگذارید.