صنعت
واژه صنعت از ریشه کلمه "صنع" به معنی ساختن یا آفریدن می باشد، منظور از ساخت ایجاد دگرگونی در نمود و شکل ظاهری یا دگرگونی در ترکیب و چگونگی جسم یا موادی است که نیازمندی انسان را برآورده نکرده و آدمی تنها به مدد تغییر شکل یا ترکیب می تواند از آنها به مثابه برآورنده نیازهای خود استفاده نمایند. (خاتمی، 1389، ص 12)
صنعت در زبان انگلیسی معادل واژه Industry است که از واژه لاتین Industria گرفته شده و به معنی بازرگانی یا ساخت و ساخت به طور کلی است. (فریدونی، پژوهشکده باقرالعلوم)
انقلاب صنعتی در عصر حاضر در بسیاری از صنایع اقتصادی، کشاورزی، نظامی و ... بروز پیدا کرده است و گستره آن جهانی شده است.(عبدیانی، پژوهشکده باقرالعلوم)
صنعتی شدن، تجهیز شهر و یا منطقه از نظر صنعتی است، در سطح یک کشور به معنای گذشتن از یک مرحله فرایندهای زراعی است که تا پیدایی فرایند صنعت اساسی شناخته می شود و دستیابی به فعالیتهای صنعتی یعنی مجموعه فنون و حرفی که مواد اولیه را در جهت انطباق با نیازهای انسانی مورد استفاده قرار می دهند.(فریدونی، پژوهشکده باقرالعلوم)
جمهوری اسلامی ایران علاوه بر اینکه مصرف کننده غالب این صنایع است خود در تولید صنایع کارامد و تکنولوژی پیشرفته نقش داشته است.(عبدیانی، پژوهشکده باقرالعلوم)
ویژگی اصلی صنعتی شدن تولید به روش ماشینی است که پایه رشد فرایند توان تولید بهره وری و نیز تخصصی شدن اقتصاد در همه ابعاد به شمار می رود جامعه ای را صنعتی می خوانند که نه تنها در آن فعالیتهای مرتبط با صنعت در تمامی شاخه هایش فعالیت های غالب به شمار می روند، بلکه اکثر افراد با روحیه عقلانی و احراز کارایی صنعتی به کار بپردازند و نهادها نیز به چنین شیوه ای اداره شوند. (ساروخانی به نقل از فریدونی، پژوهشکده باقرالعلوم)
ایران به عنوان کشوری که در آن چرخه های صنعت به سرعت در حال چرخیدن است از نظر صنایعی مثل هسته ای یا نانو تکنولوژی جزو برترینهای جهان به شمار می رود. مزایایی که کشور ایران برای صنعتی شدن دارد شامل موارد زیر است:
1- وجود منابع طبیعی فراوان و عظیم در کشور (مانند نفت و گاز و ...)
2- تجربه نسبتاً طولانی مدت حرکت در جهت صنعتی شدن در مقایسه با دیگر کشورهای منطقه (عبدیانی، پژوهشکده باقرالعلوم)
3- وجود نیروهای انسانی جوان متخصص و پر انرژی جهت ارائه ایده هایی نو
یکی از مزایای مهم صنعتی شدن برای هر کشوری تاثیر گزاری آن بر امنیت کشور است در دیدگاه کلاسیک امنیت همیشه از برون مورد تهدید قرار می گرفته است این تهدیدات در حوزه های مختلف سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ظاهر می شود تضادها و گسل های قومی، رقابت های ملی درون یک کشور در بسیاری از کشورهای در حال توسعه نشان داده است که برای امنیت ملی عامل داخلی به مراتب تهدید کننده تر از دشمن خارجی بوده است، هرگونه وابستگی اقتصادی و صنعتی به بیگانگان به شکنندگی امنیت کمک می کند زیرا وابستگی نیازمند سرسپردگی و تبعیت از دیگران و به نوعی خود فروشی است که نتیجه آن تسلط اجنوی است بر مصالح و اداره ملی؛ صنعت بر امنیت داخلی نیز موثر است امنیت ذهنی و آرامش فکری مردم منوط به آن است که افراد بدون دغدغه کالا و اجناس با کیفیت یا خدمات پس از فروش ارزان، متنوع و به اندازه کافی و مورد نیاز خود را در هر زمان و مکان خریداری نمایند. (خلیفه و فرخی، 1389، ص5)
با این تفاسیر وجود و گسترش صنعت برای هر کشوری از گام های اساسی توسعه به شمار آمده و برای پیشرفت هر کشوری ضروری است. وجود صنعت در هر کشور علاوه بر بعد اقتصادی در ابعاد فرهنگی و اجتمایی نیز می تواند موجب آرامش روحی و جسمی افراد آن جامعه گردد.
توسعه صنعتی
توسعه صنعتی در ایران بخاطر بزرگ بودن دولت و ملی شدن صنایع بعد از انقلاب یا از جانب دولت مورد توصیف اغراق آمیز واقع شده یا توسط مخالفان دولت مورد قهر و بی مهری قرار گرفته است فرایندی که پیامد آشکار آن صاحب صنعت بودن نه صنعتی بودن در طی نیم قرن اخیر بوده است (حبیبی، 1389، ص 60)
بعد از انقلاب و در طول دوران جنگ تحمیلی توسعه صنعتی در کشور دستخوش لطمات جدی شد از ویژگیهای توسعه صنعتی در ایران تشکیل مراکز صنایع حول چند محور صنعتی است: 1- محور اصفهان-تهران 2- محور تهران-تبریز 3- محور اهواز-اصفهان 4- قطب خراسان؛ این امر سبب شده است تا برخی از مناطق کشور خالی از صنعت شده باشد بطور کلی اگر بخواهیم ویژگیهای توسعه صنعتی ایران را در یکصد سال گذشته تحلیل کنیم آن را باید بر چهار پایه مورد بحث و بررسی قرار دهیم شکل زیر گویای این وضعیت است (مردوخی، 1392، ص 20)
پیشینه تحقیق
عریضی و مولایی (1391) در مقاله ای با عنوان "تدوین راهبردهای فرهنگی و اجتماعی توسعه پایدار و همه جانبه سواحل دریای مکران" با روش تحقیقی توصیفی و میدانی دست یافته است: ایجاد بستر لازم جهت جذب سرمایه های داخلی و خارجی برای توسعه همه جانبه سواحل منطقه، ایجاد و تعمیق همبستگی های قومی و ملی و مذهبی در منطقه و اعتمادسازی در حوزه سیاسی با کشورهای منطقه راهبردهایی هستند که با بهره گیری از نقاط قوت، ضعف، آسیب پذیری ها و تهدیدات موجود در منطقه مشخص گردیده که برای ایجاد و یا گسترش توسعه پایدار می توان از آنها بهره گرفت.
کلانتری و همکاران (1390) در مقاله خود با عنوان خصوصیات شیمیایی خاک و آب زیرزمینی دشت آبرفتی عسلویه، با تاکید بر آلودگی فلزات سنگین به این نتیجه رسیده است که مقدار سرب، استرانیم، نیکل و منگنز در اکثر نمونه ها بیشتر از حد استاندارد می باشد و همچنین آب کلیه نمونه ها، مقادیر بالاتری از شاخص MI را دارا می باشد.
خليفه و همكاران (1389) در مقاله با عنوان " بررسي پيامدهاي اجتماعي و فرهنگي استقرار صنعت در منطقه" بررسي كرده و با استفاده ار گرداوري اطلاعات به روش كتابخانه اي به اين نتيجه دست يافته كه استقرار نيروهاي بومي استان و منطقه در اين صنايع باعث كاسته شدن فقر مردم و افزايش توانمندي مالي آنان گرديده است. استقرار افراد غير بومي باعث يك سري انحطاط هاي اخلاقي گرديده است، مهاجرت هزاران نفر به منطقه عسلويه باعث جا به جايي وسيع جمعيت در يك محدوده جغرافيايي كم ارزشها و سنت بزهكارانه و جنايي را توسعه مي دهد.
خاتمي (1389) در پايان نامه خود تحت عنوان ‹‹ بررسي تاثير استقرار صنايع انرژي بر بر وضعيت اقتصادي و اجتماعي شهرستان لامرد›› در يك تحقيق پيمايشي و با استفاده از نمونه گيري به روش سرشماري و استفاده از پرسشنامه محقق ساخته به اين نتايج دست يافته است كه: استقرار صنايع انرژي بر (كه وجود آن به نوعي وابسته به منطقه ويژه پارس جنوبي و پارسيان است) مي تواند موجب دگرگوني در جنبه هاي اقتصادي و اجتماعي در مقياس هاي كوچك و بزرگ شود، همچنين اين مناطق در آينده با طيف عظيمي از نيروهاي غير بومي روبرو مي گردد و همين امر برروي كمبود دگرگوني مسكن تاثير گذار است.
احمدی و حاجی زاده (1389) در مقاله ای تحت عنوان "تخریب محیط زیست مانعی در برابر توسعه پایدار" به بررسی وضعیت محیط زیست و تایید دیدگاههای سود محور و لیبرال اقتصادی بر تخریب محیط پرداخته شده است و به این نتیجه دست یافته که بی توجهی به آثار زیست محیطی طرح های توسعه یافته می تواند باعث تخریب محیط زیست شده و پایداری توسعه را با مشکل روبرو سازد و یا مانع از تحقق توسعه پایدار شود.
توضیحات: پرداخت توسط همه کارتهای عضو شتاب در درگاه بانک پاسارگاد امکان پذیر است. شما پس از خرید (مبانی نظری و پیشینه نظری پژوهش صنعت و توسعه صنعتی(فصل دوم)) سریعآ لینک دانلود در اختیارتان قرار می گیرد و می توانید آن را دانلود کنید.
نکته: شما می توانید هرگونه سوال را با مسئول پژوهش نگین فایل در میان بگذارید. 